Yabancıların Türkiye’de Şirket Kurması
Bu makalede yabancıların Türkiye’de şirket kurması konusunda sizlere detaylı bilgilendirmelerde bulunacağız. Türkiye, dinamik ekonomisi ve stratejik konumuyla yabancı yatırımcılar için cazip bir pazar sunmaktadır. Türkiye’de şirket kurmak isteyen yabancılar için çeşitli adımlar bulunmaktadır; bu adımlar arasında uygun şirket türünün seçimi, çalışma izni başvurusu, gerekli evrakların hazırlanması ve vergi işlemlerinin tamamlanması yer alır. Ayrıca, Türkiye’de şirket kurmak, yatırımcılara farklı teşvik ve avantajlardan yararlanma fırsatı da sunar. Bu makalede, yabancıların Türkiye’de şirket kurma süreci ve bu süreçte dikkat edilmesi gereken önemli adımlar detaylandırılacaktır.
2024’te Türkiye’de Şirket Nasıl Kurulur?
Türkiye’de şirket kurmak, belirli adımların dikkatle takip edilmesini gerektiren bir süreçtir.
Şirket Türünü Seçme: İlk olarak, kurulacak şirketin türünü belirlemek önemlidir. Türkiye’de en yaygın olarak tercih edilen şirket türleri Anonim Şirket (A.Ş.) ve Limited Şirket (LTD. ŞTİ.) olarak öne çıkar.
Şirket Adı Belirleme: Şirketin ismi, ticaret sicilinde kayıtlı olmayan, benzersiz ve faaliyet alanını yansıtan bir isim olmalıdır.
Ana Sözleşme Hazırlığı: Şirketin faaliyet alanı, sermaye yapısı, ortakları ve diğer önemli detaylar, hazırlanan ana sözleşmede yer almalıdır. Bu sözleşme, noterden onaylanmalıdır.
Sermaye Taahhüdü: Limited şirketler için asgari sermaye tutarı 50.000 TL iken, anonim şirketler için bu tutar 250.000 TL’dir. Sermaye, şirket kuruluş aşamasında bankaya yatırılmalıdır.
Ticaret Siciline Kayıt: Ana sözleşme ve gerekli diğer belgelerle birlikte ticaret siciline başvuru yapılır ve şirketin tescili gerçekleştirilir. Aynı zamanda ticaret odasına da kayıt yapılır.
Vergi Dairesine Kayıt: Şirket tescil edildikten sonra, vergi dairesine kayıt olunmalı ve vergi levhası alınarak yasal faaliyetlere başlanmalıdır.
SGK ve İşkur Kayıtları: Çalışanlar için Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve İşkur’a gerekli kayıtların yapılması zorunludur.
İmza Sirküleri ve Diğer Belgeler: Şirket yetkililerinin imza sirküleri noterden onaylatılmalı ve gerekli diğer belgeler (faaliyet belgesi, ticaret sicil gazetesi vb.) temin edilmelidir.
Belediye Ruhsatı Alımı: İş yeri açılışı için ilgili belediyeden gerekli ruhsatların alınması gerekmektedir.
Faaliyete Başlama: Tüm bu adımlar tamamlandığında, şirket yasal olarak faaliyetlerine başlayabilir.
Türkiye’de Hangi Şirket Türleri Var?
Her şirket türü, kendine has avantajlar ve dezavantajlar sunar. Şirket kurulumunda, işletmenizin faaliyet alanına ve hedeflerinize en uygun yapıyı seçmek büyük önem taşır. Ayrıca, yasal ve mali yükümlülüklerin doğru şekilde yerine getirilmesi için bir mali müşavir veya avukattan profesyonel destek almanız tavsiye edilir. Türkiye’de çeşitli şirket türleri mevcuttur ve her birinin kendine özgü yapısı, avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır. İşte Türkiye’de en yaygın olan şirket türleri:
Anonim Şirket (A.Ş.):
- Asgari sermaye gereksinimi 250.000 TL’dir.
- Hissedarlar, şirkete koydukları sermaye kadar sorumludur.
- Halka arz edilebilir ve yönetim kurulu tarafından yönetilir.
Limited Şirket (Ltd. Şti.):
- Asgari sermaye gereksinimi 50.000 TL’dir.
- Ortaklar, koydukları sermaye oranında sorumluluk taşır.
- Ortak sayısı en fazla 50 olabilir ve genellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler tarafından tercih edilir.
Komandit Şirket:
- İki tür ortak bulunur: Sınırsız sorumlu komandite ve sınırlı sorumlu komanditer.
- Komandite ortaklar, şirket borçlarından kişisel mal varlıklarıyla sorumludur.
- Genellikle aile işletmeleri için uygundur.
Kolektif Şirket:
- Ortaklar, şirket borçlarına karşı kişisel mal varlıklarıyla sınırsız sorumluluk taşır.
- Küçük işletmeler için yaygın olarak tercih edilir ve tüzel kişilik kazanması için ticaret siciline tescil edilmesi gerekir.
Kooperatif Şirket:
- Ortak ekonomik çıkarları korumak amacıyla kurulmuş şirketlerdir.
- Her ortak, kooperatifte bir oy hakkına sahiptir ve genellikle kar amacı gütmez.
Şahıs Şirketi:
- Tek kişi tarafından kurulabilir ve kurulumu ile kapanışı en kolay şirket türüdür.
- Şirket sahibi, şirketin borçlarından kişisel mal varlığıyla sorumludur.
Yabancıların Türkiye’de Şirket Kurma Süreci
Türkiye’de yabancı yatırımcıların şirket kurma süreci, belirli adımları ve önemli detayları içerir. İşte yabancı yatırımcılar için Türkiye’de şirket kurarken dikkate alınması gereken başlıca aşamalar:
Şirket Türü Seçimi: Yabancı yatırımcıların ilk yapması gereken, kurulacak şirket türünü belirlemektir. Türkiye’de anonim şirket (A.Ş.), limited şirket (Ltd. Şti.), kolektif şirket, komandit şirket ve kooperatif gibi farklı şirket türleri bulunmaktadır. Seçim, yatırımcının iş alanı ve hedeflerine göre yapılmalıdır.
Çalışma İzni Alımı: Türkiye’de şirket kurmak isteyen yabancılar, çalışma iznine sahip olmalıdır. Bu izni almak için, en az 5 yıl Türkiye’de ikamet eden yabancılar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na çalışma izni almak için başvurabilirler.
Şirket Evraklarının Hazırlanması: Şirketin unvanı, ana sözleşmesi ve diğer gerekli belgeler hazırlanmalı, vergi numarası alınmalı ve banka hesabı açılmalıdır. Bu, yabancı yatırımcılar için önemli bir adımdır.
Yatırım Teşviklerinden Yararlanma: Türkiye, yabancı yatırımcılar için çeşitli teşvikler sunar. Bu teşvikler arasında vergi indirimleri, arazi tahsisi ve devlet destekleri yer alır. Yatırımcılar, şirket kurma sürecinde bu teşvikleri değerlendirmelidir.
Vergi ve SGK İşlemleri: Yabancı yatırımcıların, şirketlerinin vergi yükümlülüklerini ve sosyal güvenlik işlemlerini doğru bir şekilde yönetmeleri gerekmektedir. Bu işlemler, Türkiye’de şirket kurma sürecinde kritik bir rol oynar.
Yabancı yatırımcılar için Türkiye’de şirket kurma süreci, doğru adımlar izlendiğinde başarıya ulaşılacak bir süreçtir. Vergi ve SGK işlemlerinin doğru yönetimi, bu süreçte oldukça önemlidir. Ayrıca, yasal prosedürlerin karmaşıklığı göz önüne alındığında, bir danışmanlık firmasından profesyonel destek almak, bu süreci daha sorunsuz hale getirebilir.
Yabancı Yatırımcılar İçin Türkiye’de Şirket Kurarken Gereken Belgeler
Yabancıların Türkiye’de Şirket Kurma Prosedürü
Yabancıların Türkiye’de şirket kurma süreci, belirli yasal ve bürokratik aşamaları kapsar. Bu süreç, Türk Ticaret Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesinde düzenlenir. İşte yabancı yatırımcıların Türkiye’de şirket kurmak için takip etmesi gereken adımlar
Şirket Sözleşmesinin Hazırlanması ve İmzalanması
Yabancı yatırımcılar, Türkiye’de şirket kurma sürecine Merkezi Kayıt Sistemi (MERSİS) üzerinden başlar ve şirket türünü belirler. Anonim ve limited şirketlerin kuruluş aşamasında hazırlanan ana sözleşmeler, şirket türüne bağlı olarak farklı zorunlu unsurlar içerir. MERSİS, esas sözleşmede bulunması gereken unsurlar için rehberlik eder ve bilgilerin eksiksiz girilmesi halinde, uygun sözleşme sistemde oluşturulur. Sözleşme Türkçe hazırlanır, bu nedenle yabancı ortakların sözleşmeyi tercüme ettirmesi gerekebilir. Şirket sözleşmesi, kurucular tarafından imzalanmalı ve yetkili bir kurum tarafından onaylanmalıdır. Limited şirketlerde imza onayı, şirketin merkezi bulunan ticaret sicili müdürlüğü tarafından yapılırken; anonim şirketlerde imza onayı, şirketin merkezi bulunan ticaret sicili müdürlüğü veya noter aracılığıyla alınabilir. Noter işlemi tercih edildiğinde, MERSİS takip numarasının ibrazı gereklidir.
Rekabet Kurumu Payı ve Şirket Sermayesinin Ödenmesi
Şirket sözleşmesi hazırlandıktan ve imzalandıktan sonra, belirli ödemelerin yapılması gerekir. Şirket sermayesinin %0,04’ü, Rekabet Kurumu payı olarak ilgili banka hesabına yatırılmalıdır. Bu ödeme ticaret sicili müdürlüğü aracılığıyla da gerçekleştirilebilir. Anonim şirketlerde, taahhüt edilen sermayenin en az %25’i, şirket tescilinden önce açılacak bir banka hesabına yatırılmalıdır.
Tescil İşlemlerinin Tamamlanması
Gerekli ücretlerin ödenmesinin ardından, ticaret sicil müdürlüğü tescil işlemini gerçekleştirir. Tescil aşamasında her şirket türü için farklı belgeler talep edilir. Anonim ve limited şirketlerin tescilinde, ticari defterler de ticaret sicil müdürlüğü tarafından tasdiklenir. Bu adımlar, yabancıların Türkiye’de şirket kurma sürecinin tamamlanmasını ve şirketin resmen faaliyete geçmesini sağlar.
Çalışma İzni Olmayan Yabancı Türkiye’de Şirket Kurabilir mi?
6735 sayılı Uluslararası İş Gücü Kanunu, yabancıların Türkiye’de şirket kurmasına yönelik çalışma izni gerekliliklerini düzenlemektedir. Eski kanun döneminde, limited şirketlerde yetkili olmayan yabancı ortaklar ve Türkiye’de ikamet etmeyen anonim şirket yönetim kurulu üyeleri için çalışma izni zorunluydu. Ancak yeni düzenlemelerle birlikte, bu kişiler için çalışma izni zorunluluğu kaldırılmıştır. Bunun dışında kalan yabancılar için çalışma izni şartı devam etmektedir.
Ortaklar için yapılan bu değişikliklerin yanı sıra, kurucular açısından farklı düzenlemeler bulunur. Yabancı gerçek kişiler, çalışma izni olmadan şahıs şirketi kuramazlar. Ancak yabancılar, Türkiye’ye gelmeden anonim ve limited şirket türlerini kurabilir. Bu kuruluş işlemleri, vekaletname ile yetkilendirilmiş bir temsilci aracılığıyla gerçekleştirilebilir.
Yabancı Ortaklı Sermaye Şirketi Kuruluşu
Yabancı Gerçek Kişi Ortaklı Şirket Kuruluşu
Yabancı gerçek kişiler, sermaye şirketlerini tek başlarına kurabilecekleri gibi Türk gerçek veya tüzel kişilerle ortaklık yaparak da şirket kurabilirler. Şirket kuruluşunda, yabancı uyruklu gerçek kişilerden istenen belgeler şunlardır:
- Noter onaylı pasaport tercümesi
- Vergi kimlik numarası
- İkamet izni varsa, noter onaylı ikamet izni sureti
Bunların dışında, diğer gerekli belgeler Türk ortaklar için istenen evraklarla aynıdır.
Yabancı Tüzel Kişi Ortaklı Şirket Kuruluşu
Yabancı tüzel kişiler Türkiye’de tek başına şirket kurabilecekleri gibi şube açabilir, temsilcilik kurabilir veya başka bir gerçek ya da tüzel kişiyle ortak olabilirler. Şirket kuruluşunda, yabancı tüzel kişilerden istenen belgeler şunlardır:
- Merkez şirketin ticaret sicil belgesi
- Merkez şirketin kuruluş için alacağı genel kurul kararı
- Vergi kimlik numarası
- Vekaletname
Bu belgelerin apostil onaylı ve noter onaylı Türkçe tercümesi gereklidir. Bunun dışında, diğer gerekli belgeler Türk ortaklar için istenen evraklarla aynıdır.
Yabancıların Türkiye’de Şirket Açma Maliyeti
Yabancıların Türkiye’de şirket kurma maliyeti, tercih edilen şirket türüne bağlı olarak değişiklik gösterir. Örneğin, yabancıların Türkiye’de kurduğu limited ve anonim şirketler harçtan muaf tutulmaktadır. Bu nedenle, defter tasdik ücreti, kuruluş tasdik ücreti, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ilan ücreti ve ilan giderleri gibi bazı masraflar ödenmemektedir.
Yabancıların Türkiye’de Şirket Açması Ne Kadar Sürer?
Yabancıların Türkiye’de şirket kurma süreci ortalama olarak 7 gün sürmektedir. Bu süreçte, şirket sözleşmesinin hazırlanması, imza tasdiki, ticaret sicil müdürlüğü işlemleri gibi aşamalar yer alır. Ayrıca, tescil işlemlerinin hızını, yetkili makamın iş yükü ve kurulacak şirketin türü etkileyebilir. Eğer kurulacak şirket, Ticaret Bakanlığı tarafından ön izne tabi bir yapıda ise, bu ön izin prosedürü de süreci uzatabilir.
Yabancıların Türkiye’de Şirket Açmasının Avantajları ve Teşvikler
Yabancıların Türkiye’de şirket kurmasının sunduğu avantajlar oldukça fazladır. Yabancılar, şirket kuruluş sürecinde Türk vatandaşlarıyla aynı yasal prosedürlere tabi tutulmaktadır. Ancak yabancı yatırımları teşvik etmek amacıyla çeşitli ayrıcalıklar sunulmuştur. Bu avantajlar şunlardır:
- Türkiye’de yapılan doğrudan yabancı yatırımların kamulaştırılması sınırlandırılmıştır.
- Yabancı sermayeli şirketler, kâr ve diğer gelirlerini yurt dışına serbestçe transfer edebilirler.
- Türkiye’deki yabancı sermayeli şirketlerin hukuki sorunlarında milli veya uluslararası tahkim gibi uyuşmazlık çözüm yöntemleri kullanılabilmektedir.
- Yabancı şirketlerde çalışacak personel için çalışma izinlerinin alınmasında kolaylıklar sağlanmaktadır.
- Nakit dışı sermaye değerlemesinde uluslararası değerleme kuruluşlarının raporları dikkate alınmaktadır.
- Yabancı şirketlerin Türkiye’de şube açma ve irtibat kurma konusunda avantajları bulunmaktadır.
Bunların yanı sıra, yabancı yatırımcılara çeşitli teşvikler de sunulmaktadır. Bu teşvikler arasında yatırım teşvik programları, cazibe merkezleri desteği, KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti ve Ar-Ge teşvikleri gibi pek çok fırsat yer almaktadır.
Yabancının Türkiye’de Şirket Kurduktan Sonra Yapması Gerekenler
Yabancı yatırımcılar, Türkiye’de şirket kurduktan sonra çeşitli yasal yükümlülükleri yerine getirmek zorundadır. Bu yükümlülükler arasında E-TUYS sistemine kayıt işlemleri, yıllık faaliyet raporları, sermaye değişiklikleri ve hisse devirlerinin bildirilmesi yer almaktadır. Her adımın belirlenen sürelerde tamamlanması gerekmekte olup, süreçlerin düzenli olarak takip edilmesi önemlidir. Bu işlemler, yasal uyumluluğun sağlanması ve potansiyel hukuki sorunların önlenmesi açısından kritik öneme sahiptir.
Bu makalemizde, Yabancıların Türkiye’de Şirket Kurması hakkında detaylı bilgilendirmelerde bulunduk. İstanbul Mecidiyeköy’de şirketler hukuku alanında uzmanlaşmış Çelik & Baştürk Hukuk ve Danışmanlık Ofisi, Yabancıların Türkiye’de Şirket Kurması konularında müvekkillerine kapsamlı hukuki danışmanlık sunmaktadır. Boşanma avukatlarımız Av. Tolga Çelik ve Av. Nur Baştürk‘e detaylı bilgi almak veya sorularınızı yönlendirmek için “Avukata Soru Sor” kısmını veya iletişim sayfamızı kullanabilirsiniz.
