Nafaka Artırım Davası Nedir?
Bu makalemizde nafaka artırım davası hakkında size bilgilendirmelerde bulunacağız. Nafaka artırım davası mahkeme tarafından hükmedilen nafakanın, ihtiyaçları karşılamakta yetersiz kalması veya tarafların ekonomik durumlarında değişiklikler meydana gelmesi sebebiyle nafakanın artırılması amacıyla açılan nafaka davalarındandır. Nafaka artırım davası mahkeme tarafından hükmedilen nafakaların ihtiyaçları karşılamakta yetersiz kaldığı her halde açılabilir.
Nafaka Artırım Davası Şartları
Nafaka artırım davasının açılabilmesi için daha önce mahkeme tarafından hükmedilmiş bir nafakanın olması gerekmektedir. Mahkeme tarafından hükmedilen nafakanın anlaşmalı boşanma davasında ya da çekişmeli boşanma davasında hükmedilmiş olması arasında hiçbir fark yoktur. Mahkeme tarafından hükmedilen bir nafaka kararı bulunmadan nafakanın artırılmasını talep etmek mümkün değildir.
İkinci şart ise mahkeme tarafından hükmedilen nafakanın ihtiyaçları karşılamada yetersiz kalması ya da tarafların ekonomik durumlarında olağanüstü değişiklikler meydana gelmesidir. Yine paranın alım gücünün zaman içerisinde kaybolması ile ihtiyaçların esaslı şekilde artmış olması durumları da nafaka artırım davasının açılması için yeterli nedenlerdir. Bunların yanında nafaka borçlusu olan tarafın ekonomik koşullarında olağanüstü değişikliklerin yaşanması durumunda yine nafakanın hakkaniyete uygun olarak artırılması talep edilebilir.
Nafaka Artırım Davası Kaç Yılda Bir Açılır
Nafaka artırım davasının açılması için herhangi bir zaman sınırlaması bulunmamaktadır. Dolayısıyla hükmedilen nafakanın ihtiyaçları karşılamada yetersiz kaldığının tespit edilmesi halinde nafaka alacaklısı her zaman nafaka artırım davası açabilir. Fakat nafaka talebinde bulunurken dürüstlük kuralına uygun hareket edilmesi gerekmektedir.
Boşanma kararının kesinleşmesinden kısa bir zaman sonra nafaka artırım davasının açılması durumunda nafaka artırım talebinin olağanüstü sebeplerden kaynaklandığının ispat edilmesi gerekir. Aksi halde çok kısa süre içerisinde açılan davanın kötü niyetli olduğu mahkemece kabul edilecektir.
Nafaka alacaklısı ile nafaka borçlusunun sürekli olarak karşı karşıya gelmemesi için nafaka artırım davasında mahkemece hükmedilecek nafaka miktarının her yıl TUİK tarafından belirlenen oranlarda artırılması talep etmek gerekmektedir. Bu hallerde nafaka miktarı mahkeme tarafından hüküm altına alınan nafaka artış oranları üzerinden belirlenir. Böyle bir talepte bulunulmaması durumunda birkaç yıl sonra tarafların yine nafaka davası ile karşı karşıya kalması muhtemel olacaktır.
Nafaka Nasıl Belirlenir?
Nafaka, tarafların ekonomik durumları ve nafaka alacaklısının ihtiyaçları doğrultusunda belirlenir. Bu durumda müşterek çocuk için iştirak nafakası, anne ve babanın ekonomik durumları ile çocuğun giderleri dikkate alınarak belirleme yapılacaktır. Yine yardım nafakası, nafaka isteyen eşin ekonomik durumu ile nafaka borçlusunun ekonomik durumuna göre belirleme yapılacaktır. Yoksulluk nafakasının belirlenmesinde de aynı yöntem uygulanacaktır.
Nafaka belirlemede hakimlere geniş bir takdir yetkisi verilmiştir. Bu takdir hakkına dayanarak hakim nafaka miktarını hakkaniyet ilkesi çerçevesinde belirler. Nafaka miktarı, nafaka borçlusu eşin ekonomik olarak aczine sebep olmayacak şekilde belirlenir. Bunun yanında nafaka alacaklısının da mağduriyetine neden olmayacak şekilde nafaka miktarı belirlenmelidir.
Tarafların ekonomik durumları mahkemece yapılacak sosyal ve ekonomik durum araştırması ile tespit edilecektir. Bu araştırmanın adı SED araştırmasıdır. Aile mahkemesi SED araştırması için davanın taraflarının bulunduğu yerdeki polis ve jandarmaya müzekkere yazarak tarafların sosyal ve ekonomik durumlarının araştırılmasını isteyecektir. SED araştırmasında tarafların gelirleri, sahip oldukları malvarlıkları, gider durumları, bakmakla yükümlü olduğu kişiler,kira gelirleri, kira giderleri, sağlık sorunları vb birçok sorunun cevabı tespit edilir. Nafakanın belirlenmesinde SED araştırması önemli bir delildir. Erkeğin hangi hallerde nafaka ödemediği durumlar hakkında detaylı bilgi için Erkek Hangi Hallerde Nafaka Ödemez adlı makalemizi okuyabilirsiniz.
Anlaşmalı Boşanmada Nafaka Artırımı
1 yıldan uzun süren evliliklerde eşlerin birlikte başvurması ya da eşlerden birinin açtığı davayı diğer eşin kabul etmesi halinde tarafların ivedi olarak boşanmaları için başvurdukları boşanma şekline anlaşmalı boşanma denir. Anlaşmalı boşanmada eşlerin; boşanma, velayet, nafaka, ziynet alacağı, maddi tazminat, manevi tazminat ve mal paylaşımı gibi bütün hususlarda anlaşmış olmaları gerekmektedir.
Yukarıda da açıkladığımız üzere anlaşmalı boşanmada taraflar nafaka hususunda da anlaşarak mahkemeye başvururlar. Taraflar birbirlerine nafaka ödememeyi kararlaştırabilecekleri gibi ödenecek nafakanın miktarını belirlemekte de özgürdürler.
Paranın alım gücünün düşmesi, halihazırdaki nafakanın nafaka alacaklısı tarafın ihtiyaçlarını karşılamaması ya da nafaka borçlusunun gelirinde ya da mal varlığında meydana gelen olağanüstü değişiklikler nafakanın artırılması sebebidir. Bu sebepler anlaşmalı boşanma davası sonrasında da meydana gelebilir. Bu nedenle anlaşmalı boşanma davalarında nafaka artış oranı belirlenmesinde büyük yarar vardır. Aksi halde sonraki yıllarda da taraflar nafaka artırım davaları ile karşı karşıya kalabilirler. Sonuç olarak anlaşmalı boşanma davası sonucunda hükmedilen nafaka hakkında da nafaka artırım davası açılabilir.
Nafaka Artırım Davası Dilekçesi Nasıl Yazılır
Nafaka artırım dava dilekçesinde ilk olarak davanın açılacağı mahkemenin belirtilmesi gerekmektedir. Sonra davanın taraflarının isim, soy isim, kimlik numaraları ve adresleri dilekçede belirtilmelidir. Dilekçenin açıklamalar kısmında ise hangi nedenlerle nafaka miktarının artırılmasının istendiği açıklanmalıdır. Bu bölümde nafakanın artırılmasının istenmesi nedenlerinin açık ve net bir şekilde belirtilmesi önemlidir.
Açıklamalar kısmından sonra ise deliller kısmında delillerin neler olduğu bildirilmelidir. Önemle belirtmek isteriz ki delil listesinde bildirilmeyen bir delilin davanın ilerleyen süreçlerinde istenilmesi hukuken mümkün değildir. Örneğin deliller kısmında tanık deliline dayanılmamışsa davacı hukuken artık tanık dinletemez.
Nafaka dava dilekçesinin sonuç kısmında artırılması talep edilen nafaka miktarının tereddüt oluşturmayacak şekilde açıkça ifade edilmesi ve dava dilekçesinin imzalanması gerekmektedir.
Çocuğun Nafaka Artırım Davası
İştirak nafakası boşanma kararının kesinleşmesi ile velayeti kendisine bırakılmayan ebeveynin müşterek çocuğun bakımı, eğitimi, sağlığı ve zorunlu giderlere katılması için tesis edilen nafakadır. İştirak nafakası boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren hesaplanmaya başlanır. Mahkeme tarafından hükmedilen iştirak nafakası paranın alım gücü, müşterek çocuğun yaşı, müşterek çocuğun ihtiyaçlarında yaşanan artış, özel okul eğitim masraflarının ortaya çıkması gibi hallerde nafaka artırım davası açılır.
Çocuğun nafakasının artırılması davasında davacı taraf müşterek çocuğun giderlerini somut deliller ile kanıtlanması gerekir. Müşterek çocuğun okul masrafları, sağlık giderleri, servis ücreti, devam ettiği kurs ücretleri, kıyafet harcamaları ve genel masraflarının elde bulunan somut deliller ile kanıtlaması gerekmektedir. Fakat her giderin fatura ya da fişlerle kanıtlanması bazen mümkün olmamaktadır. Bu sebeple iştirak nafakası artırım davasında hayatın olağan akışı ve müşterek hayat tecrübeleri ile giderlerin arttığı tespiti yapılabilir.
Davalı taraf mahkemeye vereceği cevap dilekçesi ile nafaka artırım dava dilekçesinde iddia edilen hususlara cevap verecektir. Mahkeme tarafların bu iddialarını değerlendirecektir. Bu değerlendirmede nafakanın artırılması için gerekli şartların oluştuğunu tespit ederse nafakanın artırılmasına karar verecektir.
Çocuğun Nafaka Artırım Davası Dilekçesi
İştirak nafakası artırım davası açılırken aile mahkemesine bir dilekçe yazılır. Bu dilekçede yer alması gereken hususlar davacının ve davalının kimlik bilgileri, davanın konusu, nafakanın artırılmasını gerektiren nedenlerin detaylı şekilde izah edildiği açıklama bölümü, hukuki nedenler ve delillerdir. Sonuç ve istem de dilekçenin sonuna eklenerek dilekçe tamamlanır.
İştirak nafakası artırım davasında çocuğun yaşı ve ihtiyaçlarının artması, okula başlaması ya da mevcut okulunu değiştirip özel okula başlaması, sağlığında yaşanan önemli değişiklikler gibi bir çok neden nafakanın artırılmasına dayanak gösterilebilir. Bu hususlar dilekçenin açıklamalar kısmında ayrıntılı bir şekilde açıklanmalıdır. Nafaka Artırım Dava Dilekçesi Örneği adlı makalemizde Nafaka Artırım Davası Cevap Dilekçesi Örneğine ulaşabilirsiniz.
Çocuğun Nafaka Artırım Hesaplama
Mahkemece boşanma neticesinde hükmedilen iştirak nafakası zaman içerisinde çocuğun ihtiyaçlarına yetmeyebilir. Böyle durumların yaşanmaması için mahkemece nafakaya hükmedilirken bunun her yıl ÜFE, TÜFE, ÜFE TÜFE ortalaması ya da enflasyon oranında artırılmasına karar verilebilir. Bu şekilde nafaka artış oranı belirlenmişse çocuğun nafaka artırımı hesaplanırken bu artış oranı dikkate alınır.
Hakim nafaka artış oranı belirlememişse nafaka artırım davası açılmalıdır. Artık bu durumda nafaka artırım hesaplaması çocuğun değişen ihtiyaçlarına ve anne babanın yeni ekonomik durumlarına göre belirlenecektir. Hakim nafaka artırım davası sırasında tarafların sahip oldukları mal varlıklarını yeniden inceler, müşterek çocuğun harcamalarını tespit eder ve hakkaniyet ilkesine göre karar verir.
Yoksulluk Nafakasının Artırılması Davası
Yoksulluk nafakası, boşanma davasında eşlerin boşanmaları yönünde karar verilmesi halinde kendi ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanacak ve boşanma yüzünden hayat standartları olumsuz etkilenecek eşin, diğer eşten isteyeceği nafaka türüdür.
Boşanma davaları neticesinde karar verilen yoksulluk nafakası, paranın alım gücünde azalma meydana gelmesi ya da tarafların ekonomik durumlarında değişiklikler yaşanması halinde ihtiyaçları karşılamakta yetersiz kalabilir. Bu durumların mevcudiyeti halinde yoksulluk nafakasının artırılması için dava açılması gerekmektedir.
Mahkeme yoksulluk nafakası artırımı davasında davacı ve davalının ekonomik durumlarını araştırır. Bu araştırmada tarafların sahip oldukları mal varlıklarının, sosyal ekonomik durumlarının ve yaşam standartlarının tespiti yapılır. Yoksulluk nafakasının ihtiyaçları karşılamada yetersiz olduğunun tespit edilmesi durumunda mahkemece yoksulluk nafakasının artırım davasının kabulüne karar verilir.
Mahkemece yoksulluk nafakasının diğer nafaka türlerinden ayrı olarak toplu şekilde ödenmesi kararlaştırılabilir. Nafaka ödemekle yükümlü kişi yoksulluk nafakasının toplu şekilde ödenmesinin kararlaştırıldığı hallerde, toplu şekilde ödeme yaparak yoksulluk nafakasına dair tüm sorumluluğundan kurtulur. Yoksulluk nafakasının artırılması davası nafakanın toplu olarak ödenmesinin kararlaştırıldığı durumda açılamaz. Bu şekilde dava açılırsa davanın reddi ile karşı karşıya kalınır.
Tedbir Nafakasının Artırılması Davası
Boşanma ve ayrılık davalarında taraflardan birinin barınması ve geçinmesi ile müşterek çocukların korunması ve bakımı için eşlerden birinin diğer eşe dava neticelenene kadar ödeyeceği nafakanın adı tedbir nafakasıdır. Boşanma davasının açılmasından kararın kesinleşmesine kadar geçen süre için tedbir nafakası talep edilebilir. Boşanma davasının görüldüğü mahkeme yargılama neticesinde paranın alım gücünde kaybolma yaşanması ya da ihtiyaçların değişmesi halinde tedbir nafakasının artırılması kararı verebilir. Yine mahkeme koşulların gerektirmesi durumunda tedbir nafakasının azaltılmasına ya da tedbir nafakasının kaldırılmasına karar verebilir.
Tedbir nafakası boşanma davası devam ederken hükmedilen bir nafakadır. Mahkeme yargılamanın her safhasında tedbir nafakasını artırma yetkisi bulunmaktadır. Bu nedenle tedbir nafakasının artırılması davası açılması mümkün değildir. Böyle bir dava açılması durumunda aynı konuda derdest olan boşanma davasının bulunması sebebiyle reddedilecektir. Özetle tedbir nafakasının artırılması davasının açılması yerine boşanma ve ayrılık davasının görüldüğü mahkemeden tedbir nafakasının artırılması talep edilmelidir.
Önlem Nafakası Artırım Davası
Evlilik birliği sürerken ayrı yaşama hakkı doğan eşin diğer eşten isteyeceği nafakanın adı önlem nafakasıdır. Önlem nafakası ayrı yaşama sebebiyle tedbir nafakası olarak da bilinmektedir. Eşler arasında boşanma davası olmadığı hallerde dahi boşanma davasından bağımsız şekilde önlem nafakası davası açılabilir. Bu nedenle paranın alım gücünde azalma meydana gelmesi, ihtiyaçlarda artış yaşanması ya da tarafların ekonomik durumlarda değişiklikler meydana gelmesi önlem nafakasının artırım davası açılmasına gerekçe olabilir.
Nafaka Artırım Davası Harç
Nafaka artırım davaları bağımsız olarak açılması gereken davalardır. Nafaka artırım davalarında dava değeri üzerinden nisbi harç ödenmelidir. Nisbi harç artırılması istenen nafakanın bir yıllık karşılığı üzerinden hesap edilir. Artış istenilen miktarın 12 aylık bedeli üzerinden harca esas değer hesap edilir ve harç ödemesi yapılır.
Mesela aylık nafaka miktarının 2.000 TL olduğunu, bu nafakanın 3.000 TL yükseltilerek toplamda 5.000 TL’ye çıkartılmasının talep edildiğini varsayalım. Bu halde dava değeri 3.000 x 12 olmaz üzere toplamda 36.000 TL idir. Dava harcının da bu miktar üzerinden mahkeme veznesine ödenmesi lazım. Harca esas değer üzerinden harcın yatırılmadan dava açılması usul hatasıdır. Böyle bir durumda mahkemece davacı yana eksik harcı yatırması için süre verilir. Verilen bu süre içerisinde harcın tamamlanmaması durumunda davanın açılmamış sayılmasına karar verilecektir.
Nafaka Artırım Davası Ücreti
Nafaka artırım davasında ilk önce dava değeri üzerinden hesap edilen harcın yatırılması gerekmektedir. Yukarıda da açıkladığımız üzere dava değeri nafakanın artırılması istenen miktar ile 12 ayın çarpılması neticesinde bulunur. Bunların yanında davacı taraf gider avansı, tebligat gideri, bilirkişi, tanık için delil avansı gideri ödemelidir. Eğer süreç avukat ile takip ediliyorsa bu durumda da avukata vekalet ücreti ödenir.
Nafaka Artırım Davası Vekalet Ücreti
Nafaka artırım davasının bir avukat ile takibinin yapılması durumunda avukata vekalet ücreti ödemesi yapılır. Bu vekalet ücreti her yıl yayımlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesindeki miktardan az olmamak şartıyla belirlenecektir. Bu taban miktar 2023 – 2024 yılı için 17.900 TL olarak belirlenmiştir.
Nafaka Artırım Davası Cevap Dilekçesi
Nafaka alacaklısı tarafından nafaka davasının açılması durumunda nafaka yükümlüsü davalı bu davaya bir cevap dilekçesi sunmalıdır. Bu dilekçe davanın açıldığı mahkemeye karşı yazılmalıdır. Dosya numarası, davacının bilgileri, davalının bilgileri, vekillerin bilgileri, nafaka artırım talebinin hukuka uygun olmadığının ayrıntılı gerekçelerin belirtildiği açıklama bölümü, son olarak deliller ve netice bölümü cevap dilekçesinde yer almalıdır. Nafaka Artırım Davası Cevap Dilekçesi Örneği adlı makalemizde Nafaka Artırım Davası Cevap Dilekçesi Örneğine ulaşabilirsiniz.
Nafaka Artırım Davasında Karşı Dava
Açılan davada davalının aynı konuda dava açmasına karşı dava denir. Nafaka artırım davasında da karşı dava açılabilir. Örneğin yoksulluk nafakasının artırımı için dava açan eski eşe karşı yoksulluk nafakasının kaldırılması davası açılabilir.
Karşı dava açılması durumunda karşı davanın hukuki gerekçelerinin ve delillerinin usulüne uygun şekilde mahkemeye bildirilmesi gerekir. Yani mahkemeden talep edilenler net şekilde tüm açıklığı ile belirtilmelidir. Bu gerekçelerin bildirilmesi ve karşı dava için yatırılması gereken harçların mahkeme veznesine tevdi edilmesi durumunda mahkeme karşı davadaki hususları inceleyerek nihai kararını verecektir.
Nafaka Artırım Davası Yetkili Mahkeme
Nafaka alacaklısının bulunduğu yer mahkemesi, nafaka artırım davalarında yetkili mahkemedir. Nafaka artırım davasının borçlunun bulunduğu yer mahkemesinde açılması gerekmemektedir. İştirak nafakasının arttırılmasını isteyen velayeti elinde bulunduran ebeveyn, diğer taraf başka bir şehirde bulunsa dahi bulunduğu yerden nafaka artırım davası açabilecektir. Nafaka alacaklısı yine yoksulluk nafakası ve yardım nafakasının arttırılması için yaşadığı yer aile mahkemesinde nafaka artırım davasını açabilecektir.
Nafaka davaların kesin yetki kuralı yoktur. Bu nedenle davanın yetkisiz mahkemede açılması halinde davalı yetki itirazında bulunmalıdır. Yetki itirazında bulunulmaması halinde mahkeme yetkili olup olmadığını kendiliğinden inceleyemez.
Nafaka Artırım Davasının Reddedilmesi
Nafakanın artırılması nedenlerinin gerçekleşmemesi durumunda açılan nafakanın artırılması davası reddedilecektir. Yukarıda da açıkladığımız üzere nafakanın artırım sebeplerinden bazıları şunlardır:
- Paranın alım gücünün azalması
- Enflasyonun artması
- Mevcut nafaka miktarının nafaka alacaklısının ihtiyaçlarına yeterli gelmemesi
- Nafaka yükümlüsünün malvarlığında veya gelirinde meydana gelen olağanüstü artışların meydana gelmesi
Yukarıdaki durumların mevcudiyeti halinde nafakanın artırılması kararı verilecektir. Ancak bu durumlar mevcut değil ise dava reddedilir.
İştirak nafakasının arttırılması davası açıldığında halihazırdaki nafakanın müşterek çocuğun ihtiyaçlarını karşılamadığı hususu ispat edilir. Bu durumun kanıtlanmaması ya da nafaka borçlusunun ekonomik gücünün bu miktarı karşılamaya yetmemesi hallerinde dava reddedilir.
Son Olarak Dikkat Edilmesi Gerekenler
Makalemizde sizlere nafaka artırım davasının ne olduğu, nasıl hesaplanacağını, kimlerin nafaka talebinde bulunabileceği, evlilik dışı doğan çocuk lehine iştirak nafakasına hükmedilip edilmeyeceği vb. birçok konuda açıklamada bulunduk. İstanbul Şişli Mecidiyeköy’de faaliyet gösteren Çelik & Baştürk Hukuk Ve Danışmanlık Ofisi aile hukuku alanında müvekkillerine profesyonel hizmet vermektedir. Unutmamak gerekir ki her dava somut olayın özelliklerine göre değişkenlik göstermekte olup her somut olaya uygun dilekçe ve argümanlar kullanılmalıdır. Çelik & Baştürk Hukuk Ve Danışmanlık Ofisi boşanma avukatı ve aile hukuku avukatlarına avukata sor kısmından soru sorabilir iletişim sekmesinden kendilerine ulaşabilirsiniz.
