Müşterek Çocuğun Yurt Dışına Çıkış İzni

Müşterek Çocuğun Yurt Dışına Çıkış İzni

Müşterek çocuğun yurt dışına çıkış izni çocuğun anne ya da babasından biri ile yurt dışına çıkması halinde yurt dışına çıkmayan anne ve babadan alınan muvafakattır. Bu durum özellikle boşanan çiftler açısından önem arz etmektedir. Müşterek çocuğun yurt dışına çıkış izni konusunda birçok detay mevcuttur.

Makalemizde müşterek çocuğun yurt dışına çıkış izni konusunda bilinmesi gerek bilgilerden ve bu sürecin nasıl işleyeceğinden söz edeceğiz.  Müşterek çocuğun yurt dışına çıkış izni sürecinin hızlı bir şekilde neticelendirilmesi için konu hakkında genel bir bilgiye sahip olmak gerekmektedir. Dolayısıyla yazımızı dikkatle okumanızı öneririz. Aile hukuku avukatı Av. Tolga Çelik ve Av. Nur Baştürk‘e müşterek çocuğun yurt dışına çıkış izni konusunda sizlere yardım olması için kendilerine ulaşabilirsiniz. Avukata sor sekmesinden kendilerine soru yöneltebilir ve danışmanlık hizmeti alabilirsiniz.

Müşterek Çocuğun Yurt Dışına Çıkış İzni Nedir?

Müşterek çocuğun yurt dışına çıkış izni çocuğun annesiyle veya babasıyla ya da tek başına yurt dışına çıkması  halinde icazet alınması durumunu ifade eder. Uygulamada bu durum çoğunlukla velayeti annede olan çocuğun babasının onayı olmadan yurt dışına çıkması şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Böyle bir durumda babadan onay alınıp alınmayacağı sorusu gündeme gelecektir. Türk Medeni Kanunu’nun  “Çocuklar Bakımından Anne ve Babanın Hakları “ başlıklı 182. maddesinde  ve yine Türk Medeni Kanunu’nun “Velayetin Kapsamı” başlıklı 339. maddesinde müşterek çocuğun yurt dışına çıkış iznine ilişkin hukuki düzenlemeler hüküm altına alınmıştır.

DİKKAT:  Müşterek çocuğun yurt dışına çıkış izni hususu özenle takip edilmesi gereken detaylı ayrıntıları içerisinde barındıran bir konudur. Bu ayrıntılara riayet edilmeden yapılan hatalı işlemler beklenmedik sonuçların ortaya çıkmasına sebebiyet verebilir. Müşterek çocuğun yurt dışına çıkış izni her somut olaya göre farklılık göstermektedir. Dolayısıyla işlemin başından sonuna kadar aile hukuku avukatı eşliğinde sürdürülmesi büyük önem arz etmektedir.

Velayeti Annede Olan Çocuğun Babanın Onayı Olmaksızın Yurt Dışına Çıkışı

Boşandıktan sonra çocuğu yurt dışına çıkarma konusu uygulamada genellikle velayeti alan annenin çocuğu yurt dışına çıkarması şeklinde karşımıza çıkar. Çocuğun velayetinin annede olması halinde çocuğun yurt dışına çıkarılması hakkında babanın iznine ihtiyaç olup olmadığı hususu çocuğun hangi amaçla yurt dışına çıkarıldığına göre değişmektedir. Burada çocuk seyahat maksadıyla mı yurt dışına çıkarılıyor yoksa yerleşme amacıyla mı yurt dışına götürülüyor. Bu iki durum farklı sonuçlara tabidir.

Çocuğun Annesi İle Seyahat Maksadıyla Yurt Dışına Çıkması

Velayet hakkının yalnızca anne tarafından kullanılması durumunda, çocuğun yurt dışına çıkması durumunda velayet hakkı sahibi olmayan babadan izin alınmasına gerek bulunmamaktadır.  Kural böyle olmasına karşın bazı ülkelerde vize alma esnasında velayet hakkı diğer eşte olmasa dahi diğer ebeveynden vize çıkış belgesi alınması şartı ile karşı karşıya kalınabiliyor. Dolayısıyla seyahat edilecek ülkenin bu konudaki tutumunun seyahat etmeden önce söz konusu ülkenin konsolosluğundan öğrenilerek önlem alınmalıdır.

Yukarıda da izah ettiğimiz üzere velayet hakkı sahibi ebeveyn ile çocuğun yurt dışına çıkması durumunda diğer ebeveynden izin alınmasına gerek bulunmamaktadır. Fakat velayet hakkına sahip olmayan ebeveyn, diğer tarafın müşterek çocuğu yurt dışına kaçırmak amacında olduğu konusunda şüpheye düşebilir. Böyle bir durumun deliller ile ispat edilmesi halinde mahkeme tarafından engelleme kararı verilebilmektedir.

Fakat bu deliller kuvvetli şüphe niteliğinde olmalıdır. Yoksa mahkeme velayet hakkı sahibi olmayan ebeveyne engelleme kararı vermeyecektir.

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde de belirtildiği üzere çocuğun yurt dışına geçici bir süre ile çıkarılması yasak değildir ve bunun için diğer ebeveynin muvafakati gerekmemektedir.

DİKKAT: Eşlerin boşanması durumunda mahkeme eşlerden birine velayet hakkını verirken diğer eş ile de çocuk arasında kişisel ilişki günleri tesis eder. Yani velayeti alamayan taraf (bu genellikle babadır) ayın belirli günlerinde, bayram ve özel günlerin bazılarında müşterek çocuk ile vakit geçirmek amacıyla kişisel ilişki hakkına sahip olur. Çocuğun yurt dışına çıkarılması her ne kadar seyahat maksadıyla olsa da bu durum diğer eşin kişisel hakkını ihlale neden olmamalıdır. Şayet bu durumdan kaynaklı olarak ortada ciddi bir ihlal var ise bu durum velayet hakkının kötüye kullanılması anlamına gelecek ve velayetin değiştirilmesi için haklı gerekçe oluşturacaktır.

Çocuğun Annesi İle Yerleşmek Üzere Yurt Dışına Çıkması

Türk Medeni Kanunu’na göre boşanan eşlerin hayatında (anne ya da babanın yeniden evlenmesi, başka bir yere gitmesi ya da ölmesi gibi)  önemli değişimlerin meydana gelmesi durumunda re’sen ya da taraflardan birisinin isteği üzerine mahkeme gereken önlemleri almaktadır.

Velayet hakkını elde eden ebeveyn Türkiye dışında başka bir ülkeye yerleşmesi durumunda velayet kendisinde olmayan eş velayet hakkının yeniden incelenmesi için aile mahkemesine başvurabilir.

Ebeveynlerden birinin velayeti altında bulunan çocuğun mutad yerleşim yerinin değiştirilmesi amacıyla başka bir ülkeye taşınması halinde velayetin iadesi konusunu içeren Avrupa Sözleşmesi’nin velayet hakkının kimde olması gerektiğine ilişkin açılacak olan davada dikkate alınmalıdır.

Uluslar arası sözleşmeler kapsamında da müşterek çocuğun yerleşim yerinin başka bir ülkeye taşınması ihlale müsait bir konudur. 16 yaşından küçükler için uygulanan Lahey Sözleşmesi’ne göre velayet kendisinde olan tarafın yerleşim amacıyla çocuğu yurt dışına çıkarması durumunda diğer ebeveyn çocuğun iadesi talebinde bulunabilecektir.  Sözleşmenin 12. maddesine göre kaçırma ya da alıkoyma tarihinden itibaren  1 yıl içerisinde Türkiye merkezi makamına başvuru yapılması durumunda çocuğun alıkonulduğu ve kaçırıldığı devletteki çevresine ve yaşamında alışma durumuna bakılmaksızın iade kararı verilmesi gerekmektedir.

Burada özellikle velayetin değiştirilmesi davasından söz etmek gerekir. Velayet hakkını elinde bulunduran anne ya da baba çocuğu yurt dışına uzun süreli olacak şekilde yahut yerleşmek maksadıyla çıkarması durumunda velayet hakkının kötüye kullanılması gündeme gelecektir. Velayet hakkının bu şekilde kötüye kullanılması durumunda velayeti elinde bulundurmayan ebeveyn velayet davası açarak çocuğun velayetini alabilecektir.  Konu ile ilgili olarak Velayet Davası Ve Velayetin Değiştirilmesi adlı makalemizi okuyabilirsiniz. Velayetin Değiştirilmesi Dava Dilekçesi Örneğimizi inceleyebilirsiniz.

Annenin Çocuğu Yurt Dışına Kaçırması

Çocuk Yurt Dışına Kaçırılırsa Şikayet Edilebilir Mi?

25 Ekim 1980 Tarihli Uluslar arası Çocuk Kaçırmanın Veçhelerine Dair Lahey Sözleşmesi’ne ülkemiz taraftır. Bu sözleşmede velayet hakkı ihlal edilerek çocuğun bulunduğu bir ülkeden başka bir ülkeye götürülmesi durumunda çocuğun iade edilmesine ilişkin hükümleri düzenlemektedir. Bu uluslararası sözleşmeye göre müşterek çocuğun velayet hakkı kendisinde bulunmayan ebeveyn tarafından yurt dışına kaçırılması durumu velayet hakkının ihlalidir. Böyle bir durumun yaşanması halinde yetkili makamlara şikayet yapılarak çocuğun götürüldüğü ülkeden iadesi istenecektir.

Velayet hakkını kendisinde bulunduran taraf, diğer tarafın çocukla kişisel ilişkisinden kaynaklı haklarını engellemek kastıyla çocuğu yurt dışına çıkarır ve kaçırırsa yine yetkili makamlara şikayette bulunarak çocuğun iadesini talep edebilecektir. Bunun yanında mahkemeden velayetin değiştirilmesini ve çocukla kişisel ilişkinin yeniden düzenlenmesini talep edebilir.

Yurt Dışı Çıkış Yasağı Nasıl Kaldırılır?

Müşterek çocuğun yurt dışına çıkış izni konusunda yasak kararı verilebilir. Bu kararın kaldırılması yine mahkemeden talep edilecektir. Bu durumda velayet hakkı sahibi olan taraf çocuğu diğer ebeveynden kaçırmak gibi bir amacının olmadığını ve karşı taraf ile kurulacak kişisel ilişkiye uygun davranacağını ispat etmelidir. Bunun yanında çocuğun yurt dışına çıkış yasağı kararının Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde düzenlenen ve temek hak olan seyahat özgürlüğüne aykırı olduğu gerekçesi de ileri sürülmelidir. Bu hususlar mahkeme tarafından değerlendirilecek ve çocuğun üstün yararına uygun olacak şekilde karar verilecektir.

Çocuğun Yurt Dışına Çıkarılması Muvafakatname

Başka bir ülkeye gidebilmek ve bunun için vize başvurusunda bulunmak için vasice noterde düzenlenen 18 yaşın altındaki çocuğun yurt dışına çıkış izin belgesine muvafakatname denir. Müşterek çocuğun annesinin ve babasının evli olması durumunda her iki eş de noterde hazır bulunmalıdır.  Fakat müşterek çocuğun annesi ve babası boşanmışlarsa  sadece velayet hakkına sahip tarafın muvafakatname vermesi yeterli olacaktır.  Burada diğer eşin rızası aranmayacaktır. Yine aynı şekilde velayet hakkına sahip olan anne tarafından müşterek çocuğun yurt dışına çıkarılması için velayet hakkına sahip olmayan eş tarafından muvafakatname düzenlenmesine gerek yoktur.

Çocuğun yurt dışına çıkarılması olayında muvafakatnameye ihtiyaç olup olmadığı hususu her somut olayın özelliklerine göre değişiklik arz eder. Dolayısıyla alanında uzman bir avukat ile bu süreç yürütülmeli ve hak kaybına uğranılması engellenmelidir.

Muvafakat Verilmemesi Halinde Dava Açılabilir Mi?

Yukarıda da izah ettiğimiz üzere velayet hakkı kendisinde bulunan taraf çocuğun yurt dışına çıkmasını sağlaması için diğer tarafın onayına ihtiyacı bulunmamaktadır. Çünkü velayet  hakkı anayasa da güvence altına alınan seyahat etme hakkını da kapsamaktadır. Baktığımız zaman Yargıtay’ın görüşlerinin de bu yönde olduğunu görmekteyiz.

Yargıtay’ın bu yöndeki kararlarına rağmen pratikte karşımıza çıkan durum farklı şekildedir. Çünkü seyahat edilecek ülkelerden bazıları uluslar arası hukuk anlamında kendilerini güvence altına almak ve çocuğun kaçırılmak için seyahat etmediğini ortaya koymak için, velayet hakkı kendisinde olmayan ebeveynin muvafakatini aramaktadır.

Haklarında boşanma kararı verilen ya da boşanma aşamasında olan eşler iletişim sorunları yaşamaktadır. Dolayısıyla velayet kendisinde bulunan taraf diğer taraftan muvafakatname alamadığı durumlarla karşılaşabilir.  Bu tür sorunlar çocuğun yurt dışına çıkamamasına neden olmaktadır. İşte bu tür durumların mevcudiyeti halinde müşterek çocuğun yurt dışına çıkış izni konusunda muvafakat verilmesi mahkemeden talep edilebilir. Çocuğun yüksek menfaati ilkesi gereğince mahkemeden karar alınarak velayet kendisinde olmayan tarafın muvafakatine ihtiyaç duyulmaksızın yurt dışı seyahati gerçekleştirilmesi mümkündür.

Müşterek Çocuğun Yurt Dışına Çıkış İzni Muvafakatname Süresi

Çocuğun yurt dışına çıkarılması için bazı hallerde ebeveynlerden birinin izni gerekirken bazı hallerde ise hem annenin hem de babanın izni gerekir. Bu izin belgesinin adı muvafakatnamedir. Muvafakatname ile Emniyet Müdürlüğü’ne ya da notere başvurulabilmesi için belgenin son 6 ay içerisinde düzenlenmiş olması gerekliliği vardır.

Muvafakatnamenin üzerinde herhangi bir geçerlilik süresi öngörülmüş ise muvafakatnamenin geçerlilik süresi belirlenen bu süre kadardır. Fakat muvafakatname üzerinde herhangi bir süre ibaresi yoksa bu durumda muvafakatname iptal edilinceye kadar geçeli olacaktır.

Müşterek Çocuğun Yurt Dışına Çıkış İzni İçin Hangi Evraklar Gereklidir?

Çocuğun yurt dışına seyahati için pasaport, kimlik ve vize gibi evrakların bulunması gerekir. Fakat bunların yanında aranan en önemli evrak muvafakatnamedir. Çocuk hem annesi hem de babası ile birlikte seyahat etmiyor ise mutlaka çocukla birlikte seyahat etmeyen ebeveynden noter onaylı muvafakatname alınması gerekir. Bunun yanında boşanma veya ayrılık sebebiyle velayet hakkı ebeveynlerden birisine bırakılmışsa diğer ebeveynin muvafakatnamesi aranmayacaktır. Yargıtay’ın görüşü de bu yöndedir. Fakat bazı havayolu şirketleri velayat kararına rağmen muvafakatname istemektedir. Böyle durumlarla karşılaşıldığında mahkemeden muvafakatnamenin gerekmediğine ilişkin bir karar alınmalıdır.

Çocuğun Yurt Dışına Çıkarılması Muvafakatname Örneği

Çocuğun yurt dışına çıkarılması için muvakafakatnamenin düzenlenmesi istenilen sonucun elde edilmesi için son derece önem arz eder. Muvafakatname her somut olayın özelliklerine göre özenle düzenlenmelidir. Aksi durumda çocuğun yurtdışına çıkarılması konusunda çeşitli problemlerle karşı karşıya kalınabilir.

Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Makalemizde müşterek çocuğun yurt dışına çıkış iznini, velayet kendisinde olmayan ebeveynin onayı olmadan çocuğun yurt dışına çıkışını, çocuğun yurtdışına çıkışı için gerekli olan muvafakatname hususunu ve muvafakatname süresini açıkladık.

Müşterek çocuğun yurt dışına çıkarılması hususu önemli ayrıntılar içermektedir. Somut olaya göre istenilen hususların doğru şekilde yerine getirilmesi gerekir. Bu süreç düzgün bir şekilde başlatılması ve istenilen şekilde sonuca ulaşılması için avukat yardımından yararlanılmalıdır. Aksi takdirde istenmeyen sonuçlarla karşılaşılabilir. Aile hukukunda uzman avukatları bünyesinde barındıran Çelik & Baştürk Hukuk Ve Danışmalık Ofisi avukatlarından yardım alabilir ve kendisini mahkemelerde temsil ettirebilirsiniz.

Sık Sorulan Sorular

1- Tek Ebeveynle Yurtdışına Çıkış Mümkün Müdür?

Müşterek çocuğun yalnızca annesi ya da babası ile yurtdışına çıkması durumunda, diğer ebeveynin onayına ihtiyaç olup olmadığı hukuki bir sorundur. Çocuğun velayet hakkını elinde bulunduran ebeveyn, çocuğun yurtdışına çıkışı için tek başına karar alabilir. Ancak bazı ülkelerde, vize başvurularında diğer ebeveynin muvafakati istenebilmektedir. Bu nedenle, seyahat öncesinde gidilecek ülkenin konsolosluğuna başvurarak gerekli evrakların öğrenilmesi büyük önem taşır. Aksi halde, eksik belgeler nedeniyle seyahat planları aksayabilir.

2- Yurtdışı Muvafakatname Ne Demek?

Yurtdışı muvafakatname, bir ebeveynin çocuğun diğer ebeveynle ya da tek başına yurtdışına çıkmasına izin verdiğini belgeleyen bir resmi yazıdır. Bu belge, noter huzurunda düzenlenir ve çocuğun yurtdışına çıkarılması sürecinde önemli bir hukuki dayanak teşkil eder. Muvafakatname, hem velayet sahibi ebeveynin haklarını hem de çocuğun üstün menfaatini korumak amacıyla düzenlenir. Noter masrafları ve düzenlenecek muvafakatnamenin içeriği, ilgili ülkenin talep ettiği şartlara göre değişebilir.

3- Çocuk İçin Yurtdışı Muvafakatname Örneği Nasıl Hazırlanır?

Çocuk için yurtdışı muvafakatname, seyahat edecek ebeveynin diğer ebeveynin rızasını gösteren bir belge olmalıdır. Bu belgede çocuğun kimlik bilgileri, seyahat tarihi, seyahat amacı ve hangi ülkeye gidileceği gibi bilgiler yer alır. Örneğin, “Anne ya da baba olarak, çocuğumun yurtdışına çıkmasına izin veriyorum” şeklinde açık ifadeler kullanılmalıdır. Ancak, her somut olayın özelliğine göre hazırlanan muvafakatnamelerde dikkatli olunmalı ve uzman bir avukata danışılarak belge düzenlenmelidir.

4- Muvafakatname Örneği Çocuk İçin Nasıl Hazırlanır?

Çocuk için düzenlenecek muvafakatname örnekleri genellikle standart ifadeler içerir. Ancak bazı durumlarda, bu belgenin içeriği değişiklik gösterebilir. Örneğin, seyahat sırasında çocuğun yanında kimlerin bulunacağı, çocuğun yurtdışına çıkış amacının detayları gibi bilgiler eklenebilir. İlgili ülkenin konsolosluk taleplerine uygun bir muvafakatname hazırlanması, seyahat sürecinin sorunsuz ilerlemesini sağlar. Bu tür belgeler hazırlanırken hukuki hata yapılmaması önemlidir, aksi takdirde vize başvurusu ya da sınır geçişi sırasında sorunlar yaşanabilir.

5- Muvafakatname Ücreti Ne Kadar 2024

2024 yılı için muvafakatname ücretleri noterden alınacak hizmetin türüne göre değişiklik göstermektedir. Noter masrafları, düzenlenecek belgenin kapsamına ve içeriğine göre belirlenir. Genel olarak, muvafakatname düzenleme ücreti ülkenin noterlik tarifesine tabidir. Ancak bu ücret, belirli durumlarda ek masrafları da içerebilir. Örneğin, tercüme ya da uluslararası geçerlilik için ek onaylar gerekebilir. Bu tür masrafları öğrenmek için noter ile önceden iletişime geçmek yararlı olacaktır.

6- Yurt Dışına Çıkış Muvafakatname Örneği Nasıl Hazırlanır?

Yurtdışına çıkış muvafakatname örneği, çocuğun yurtdışına seyahati sırasında gerekebilecek temel hukuki belgelerdendir. Bu belge, çocuğun velayet hakkını taşımayan ebeveynin, çocuğun yurtdışına çıkışına izin verdiğini açıkça beyan ettiği bir metin olmalıdır. Belgenin üzerinde seyahat tarihleri, çocuğun adı ve pasaport numarası gibi detaylı bilgiler bulunmalıdır. Özellikle vize başvuruları ve sınır geçişlerinde bu belgelerin talep edildiği unutulmamalıdır.

7- Yurtdışı Çocuk Muvafakatname Ne Demek

Yurtdışı çocuk muvafakatnamesi, çocuğun üstün yararını koruma amacı taşır. Ebeveynlerin boşanmış olması durumunda, muvafakatname çocuğun velayet hakkını taşımayan ebeveyn tarafından düzenlenir. Ancak velayet hakkı sahibi olan ebeveyn, çocuğun yurtdışına seyahat etmesini diğer ebeveynin muvafakatine gerek olmaksızın gerçekleştirebilir. Bu durum, yalnızca seyahat amacıyla sınırlıdır; yerleşim gibi uzun süreli durumlarda her iki ebeveynin izni gerekebilir.

8- Çocuk İçin Muvafakatname İstemeyen Ülkeler Hangileridir?

Bazı ülkeler, çocuğun yurtdışına çıkışı için muvafakatname talep etmeyebilir. Ancak bu durum, çocuğun seyahat edeceği ülkenin kanunlarına ve vize politikalarına göre değişiklik gösterir. Avrupa Birliği ülkeleri arasında genellikle çocukların serbest dolaşım hakkı daha kolay sağlanırken, ABD ya da Kanada gibi ülkeler detaylı belgeler isteyebilir. Seyahat öncesinde gidilecek ülkenin konsolosluk rehberini incelemek, gerekli belgeleri öğrenmek açısından önemlidir.

9- Çocuğun Yurtdışına Çıkarılması Muvafakatname Ücreti Ne Kadar?

Çocuğun yurtdışına çıkarılması için gerekli olan muvafakatnamenin noterlik ücreti, düzenlenecek belgenin uzunluğuna ve içeriğine bağlıdır. Standart muvafakatnameler genellikle belirli bir tarifeye tabi iken, özel koşullar içeren belgeler için ek ücretler talep edilebilir. 2024 yılı noterlik ücret tarifesi, Türkiye Noterler Birliği tarafından belirlenir ve yılın başında ilan edilir. Bu ücretler, her yıl değişiklik gösterebilir; bu nedenle güncel tarife üzerinden bilgi alınmalıdır.

10- Çocuk Yurtdışı Çıkış Muvafakatname Ne Demek?

Çocuk yurtdışı çıkış muvafakatnamesi, noter huzurunda düzenlenen ve çocuğun yurtdışına çıkmasına izin veren bir belgedir. Bu belge hazırlanırken seyahat eden ebeveynin yanında çocuğun hangi amaçla seyahat ettiğine dair açıklamalar yer alabilir. Ayrıca muvafakatname, yalnızca belirli bir seyahati kapsayacak şekilde düzenlenebileceği gibi süre belirtilmeden de hazırlanabilir. Ancak süresiz muvafakatnameler bazı ülkelerde geçersiz sayılabilir.

11- Muvafakatname Çocuk Yurtdışı Ne Demek?

Muvafakatname, çocuğun yurtdışına seyahati için gerekli olan hukuki belgelerden biridir. Boşanmış ya da ayrı yaşayan ebeveynler açısından bu belge, çocuğun üstün menfaatini koruma açısından büyük önem taşır. Seyahatin amacı, süresi ve seyahat edilecek ülke gibi detayların muvafakatnameye eklenmesi gereklidir. Belgede herhangi bir hata ya da eksiklik, seyahat sırasında problemlere yol açabileceği için uzman bir avukattan destek alınmalıdır.