Kiracı Kirayı Kaç Gün Geciktirebilir?

Bu yazıda, “Kiracı Kirayı Kaç Gün Geciktirebilir?” konusunu detaylı bir şekilde ele alacak, hem hukuki düzenlemeleri hem de bu düzenlemelerin taraflar üzerindeki etkilerini kapsamlı bir şekilde inceleyeceğiz. Kira sözleşmeleri, Türk Borçlar Kanunu’nun hükümleri çerçevesinde düzenlenen, kiraya verenin ve kiracının haklarını ve yükümlülüklerini belirleyen önemli bir hukuki belgedir. Kiracının temel borcu kira bedelini ödemektir ve bu yükümlülük, Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 313. maddesinde açıkça ifade edilmiştir: “Kiracı, kira bedelini ödemekle yükümlüdür.” Ancak kiracı kirayı geciktirirse veya hiç ödemezse, bu durumda hangi hukuki süreçlerin devreye gireceği ve kiracının ne kadar süre ile ödeme yapabileceği gibi sorular büyük önem taşır. Bu makalede, “Kiracı Kirayı Kaç Gün Geciktirebilir?” sorusunu detaylı bir şekilde inceleyecek, konuyla ilgili yasal düzenlemeleri, uygulamaları ve örnek olayları açıklayacağız.

Kiracı ve Kiraya Veren Arasındaki Kira Sözleşmesinin Önemi

Kiracı ve kiraya veren arasındaki ilişki, öncelikle bir kira sözleşmesine dayanır. Bu sözleşmenin yazılı olması şart değildir; sözlü olarak yapılan kira sözleşmeleri de geçerlidir. Ancak yazılı bir kira sözleşmesi, hem kiracı hem de kiraya veren açısından hukuki hakların daha kolay ispat edilebilmesi bakımından büyük önem taşır.

Yazılı Kira Sözleşmelerinin Avantajları

1. Delil Niteliği Taşıması: Yazılı sözleşmeler, olası bir ihtilafta mahkemede delil olarak sunulabilir.
2. Ödeme Koşullarının Belirlenmesi: Kira bedelinin ne zaman ödeneceği, hangi hesaba yatırılacağı gibi detaylar açıkça belirtilir.
3. Taraflar Arasında Güven Sağlanması: Sözleşme, her iki tarafın hak ve yükümlülüklerini netleştirir.

Örneğin, bir kira sözleşmesinde “Kira bedeli her ayın ilk beş günü içinde … banka hesabına yatırılacaktır” şeklinde bir hüküm bulunuyorsa, bu hüküm taraflar arasındaki ödeme tarihlerini açıkça belirler.

Kiracının Kira Bedelini Geciktirme Durumu

Kiracı, kira bedelini ödemeyi geciktirdiğinde kiraya verenin belirli hakları doğar. Ancak bu durumda ilk olarak sözleşmedeki hükümlere ve ilgili yasal düzenlemelere bakılır.

Kira Sözleşmesinde Belirtilen Ödeme Tarihi

Kira sözleşmesinde kira bedelinin ödeneceği tarihler net bir şekilde belirlenmişse, kiracının bu tarihlere uyması zorunludur. Örneğin, “Kira bedeli her ayın 1’i ile 5’i arasında ödenecektir” şeklinde bir hüküm varsa, kiracı ayın 6’sından itibaren temerrüde düşer.

Bu durumda kiraya veren:

• Tahliye talepli ilamsız icra takibi başlatabilir.
• 6098 sayılı TBK’nın 315. maddesine dayanarak “Kiracının temerrüdü” sebebiyle sulh hukuk mahkemesinde dava açabilir.

Kira Sözleşmesinde Ödeme Tarihi Belirtilmemişse

Kira sözleşmesinde ödeme tarihine dair bir hüküm bulunmuyorsa, Türk Borçlar Kanunu’nun 314. maddesi devreye girer. Bu maddeye göre, “Kiracı, aksine sözleşme veya yerel adet olmadıkça, kira bedelini her ayın sonunda ve en geç kira süresinin bitiminde ödemekle yükümlüdür.”

Örnek: 1 Ocak 2022 tarihinde başlayan bir kira sözleşmesinde taraflar ödeme tarihini belirlememişse, kiracı, kira bedelini en geç 31 Ocak 2022 tarihinde ödemek zorundadır. Bu tarihten sonra yapılan ödemeler gecikmiş sayılır ve kiracı temerrüde düşmüş olur.

Kiracının Temerrüde Düşmesi Durumunda Kiraya Verenin Hakları

Kiracının kira bedelini geciktirmesi, temerrüde düşmesine yol açar. Bu durumda kiraya verenin başvurabileceği hukuki yollar şunlardır:

1. İhtar Gönderilmesi

Kiraya veren, kiracıya yazılı bir ihtar göndererek belirli bir süre içinde ödeme yapmasını talep edebilir. Örneğin, konut ve çatılı işyeri kiralarında, kiracıya 30 günlük bir süre verilmesi gerekir.

2. Tahliye Talepli İlamsız İcra Takibi

Kiraya veren, kira bedelinin ödenmemesi durumunda tahliye talepli ilamsız icra takibi başlatabilir. Bu süreçte kiracının borcunu ödememesi durumunda tahliye işlemleri başlatılabilir.

3. İki Haklı İhtar Sebebiyle Tahliye Davası

TBK’nın 352/2. maddesine göre, aynı kira yılı içinde farklı aylara ilişkin iki haklı ihtar gönderilmesi durumunda, kiraya veren tahliye davası açabilir. Örneğin, Şubat ve Mart aylarında kira bedelinin ödenmemesi nedeniyle gönderilen ihtarlar tahliye davası için yeterli olabilir.

Ödeme Gecikmelerinde Mahkeme Kararları ve Uygulamalar

Yargıtay kararlarına göre, kira sözleşmesinde “ay başı” gibi ifadeler bulunuyorsa, bu ifadenin anlamı genişletilerek kiracı lehine yorumlanır. Örneğin, “ay başı” ifadesi ayın ilk üç günü olarak kabul edilir.

Örnek Olay:

Bir kira sözleşmesinde “Kira bedeli her ay peşin olarak ödenecektir” hükmü yer alıyorsa, Yargıtay uygulamalarına göre kiracı, kira bedelini ayın 1’i ile 3’ü arasında ödemelidir. Bu tarihten sonra yapılan ödemeler gecikmiş sayılır.

Uzun Süreli ve Yıllık Ödemeler Durumunda Gecikme

Kira bedelinin üç aylık, altı aylık veya yıllık olarak ödeneceği kararlaştırılmışsa, ödeme tarihleri sözleşmede belirtilmelidir. Eğer sözleşmede böyle bir hüküm yoksa, TBK’nın 314. maddesi devreye girer.

Kiracı Kirayı Kaç Gün Geciktirebilir Sonuç

Kiracının kirayı geciktirmesi halinde, gecikme süresinin yasal sonuçları kira sözleşmesinde yer alan hükümlere ve Türk Borçlar Kanunu’na göre belirlenir. Kiracı, kira bedelini zamanında ödemekle yükümlüdür ve sözleşmede belirtilen tarihlere uyması gerekir. Ödeme tarihinin belirtilmediği durumlarda TBK’nın tamamlayıcı hükümleri devreye girer. Kiracının temerrüde düşmesi halinde, kiraya verenin ihtar gönderme, tahliye talepli icra takibi veya dava açma gibi yasal hakları doğar. Çelik & Baştürk Hukuk ve Danışmanlık Ofisi olarak, Kiracı Kirayı Kaç Gün Geciktirebilir konusunda destek sunuyoruz. Av. Tolga ÇELİK  ve Av. M. Nur BAŞTÜRK olarak müvekkillerimizin her aşamada yanındayız.

Kiracı Kirayı Kaç Gün Geciktirebilir Sık Sorulan Sorular

1. Kiracı kirayı en fazla kaç gün geciktirebilir?

Kira sözleşmesinde belirtilen tarihler esas alınır. Eğer bir tarih belirtilmemişse, her ayın sonunda ödeme yapılması gerekir.

2. Kiraya veren ihtar göndermeden tahliye işlemi başlatabilir mi?

Hayır. Konut ve çatılı işyeri kiralarında kiraya veren, önce kiracıya yazılı ihtar göndermeli ve 30 günlük bir süre tanımalıdır.

3. Kira bedelinin yıllık olarak ödenmesi durumunda gecikme nasıl değerlendirilir?

Kira sözleşmesinde belirlenen ödeme tarihine uyulmaması halinde gecikme söz konusu olur ve kiracı temerrüde düşer.