Evlilik Sözleşmesi

Evlilik sözleşmesi, aile içerisindeki işleyişi, eşlerin birbirlerine karşı konumunu, malların paylaşımını, gelir ve giderlerin akıbetini belirleyen her iki eşin ortak iradesi ile kurulan sözleşmedir.  Eşlerin boşanma ihtimallerini düşünerek bu paylaşımlara ilişkin sözleşme yapmaları birbirlerine karşı güvensizlik duydukları anlamına gelmez. Çünkü her evlilik boşanma ihtimalini içerisinde barındırmaktadır.

Boşanmanın gerçekleşmesi halinde mal paylaşımının ne şekilde yapılacağına ilişkin sözleşme yapılması uygulamada sıkça karşımıza çıkmaktadır. Evlilik sözleşmesi şartları ne şekilde yapılacağı, özellikleri, neticeleri ve iptali gibi diğer önemli hususları makalemizde açıklamaya çalışacağız.

Evlilik Sözleşmesi Nedir?

Evlilik sözleşmesi eşlerin veya evlenecek kişilerin ileride boşanma ihtimali durumunda mevcut mal varlıklarının ne şekilde paylaştırılacağına ilişkin yaptıkları sözleşmeye denir. Aslında Türk Hukuk Sisteminde bunun adı mal rejimi sözleşmesidir. Fakat uygulamadaki yaygın kullanımı evlilik sözleşmesidir. Eşler mal rejimi sözleşmesi ile nasıl bir paylaşım usulü belirleyebilirler. İstedikleri paylaşım prosedürünü serbestçe belirleyebilirler mi? Bu soruya hayır şeklinde yanıt verebiliriz. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nda boşanmada mal paylaşımına ilişkin farklı farklı paylaşım usulleri belirlenmiştir.

Eşler ve evlenecek kişiler bu paylaşım usullerinden birisini seçmek zorundadırlar. Bu paylaşım şekillerinin ayrıntılarını başka makalelerimizde izah ettik. Bu makalemizde evlilik sözleşmesine ilişkin ayrıntılara değineceğiz. Bu paylaşım prosedürlerine aşağıda kısaca değindik önemle okumanızı tavsiye ederiz.

Mal Ayrılığı Rejimi

Evlilik sözleşmesi ile en çok tercih edilen paylaşma türü mal ayrılığı rejimidir. Çünkü bu paylaşma usulünün tercih edilmesi halinde boşanma sonrasındaki eşler arasındaki mal paylaşımı çok kolay olmaktadır. Çünkü eşlerden hangisi hangi varlığa sahipse o varlığa malik olmaya devam etmektedir. Yani aslında bir paylaşma yapılmamaktadır. Bu makalemizde mal ayrılığının ayrıntılarına girmeyeceğiz. Bununla ilgili olarak mal ayrılığı rejimi başlıklı makalemizi inceleyebilirsiniz.

Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi

Paylaşmalı mal ayrılığı rejimi mal ayrılığı rejiminin özel bir türüdür. Bu paylaşım türünde eşler yine kendi mallarına sahip olmaya devam eder. Fakat burada kısmi bir tasfiye süreci söz konusu olacaktır. Eşler birbirlerinde olan mallarını geri alırlar, paylı malik olunan mallar üzerinde yarar dengesi ölçülerek bir denkleştirme yapılır. Yine ortak kullanıma tabi olan eşya ve yatırımlar paylaştırılır.

Mal Ortaklığı Rejimi

Mal ortaklığı rejimi ise mal ayrılığı rejiminin tersi bir tercihtir. Eşlerin bu paylaşım usulünü seçmesi halinde eşler ister ortak mal ister kişisel mal edinsin fark etmeksizin bütün mallara ortak olurlar. Eşler mal rejimi sözleşmesi yaparak bu usulü de tercih edebilirler.

Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi

Eşlerin tercih edebileceği diğer bir prosedür ise edinilmiş mallara katılma rejimidir. Önemle belirtmek isteriz ki edinilmiş mallara katılma rejimi evlilik sözleşmesi ile tercih edilecek bir paylaşma usulü değildir. Yasal mal rejimi edinilmiş mallara katılma rejimidir. Eşler evlilik sözleşmesi akdederek yukarıda açıkladığımız üç paylaşma usulünden birisini seçer yahut sözleşme yapmayarak edinilmiş mallara katılma rejimine tabi olurlar. Edinilmiş mallara katılma rejiminde evlilik birliği içerisinde edinilen mallar eşler arasında ortak paylaştırılır.

ÖNEMLİ: Yukarıda açıkladığımı hususlar Türk Medeni Kanununda yer alan paylaşma usulleridir. Boşanmada mal paylaşımı muhakkak bu 4 usulden birine göre yapılır. Evlilik sözleşmesi ile ilk üçünden biri seçilebilir.  Elbette her iki eş mutabık kalarak boşanma sonrasında kendi aralarında yukarıdaki anlattığımız usullerden farklı bir paylaşım yapması mümkündür, ancak yapılacak bu paylaşım resmi anlamda bir paylaşım olmayıp rızai mal devri olacaktır.

Konunun daha iyi anlaşılabilmesi için evlilik sözleşmesi ile seçilebilecek mal rejimi türlerini aşağıda bir tablo ile açıkladık.

	Özellikleri
Mal Ayrılığı Rejimi	Eşler arasında en çok tercih edilen paylaşım türüdür. Bu paylaşım türünde tasfiye yapılmaz eşler kendi mallarına sahip olmaya devam ederler.
Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi	Mal ayrılığı rejiminin özel bir türüdür. Eşler kendi mallarına sahip olmaya devam ederler ve bazı denkleştirmeler yapılır.
Mal Ortaklığı Rejim	Mal ayrılığı rejiminin tam tersidir. Eşlerin kişisel malları da dahil olmak üzere tüm malların ortak paylaşımının kararlaştırılmasıdır.

Evlilik Sözleşmesi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Bu makalemizde evlilik sözleşmesinin genel özelliklerinden bahsedeceğiz. Ancak öncesinde evlilik sözleşmesiyle ilgili sıkça sorulan soruları açıklayacağız.

Hangi Rejimler Seçilebilir?

Evlilik sözleşmesi ile mal ayrılığı rejimi, paylaşmalı mal ayrılığı rejimi ve mal ortaklığı rejiminden birisi seçilebilir.

Evlilik Sözleşmesi Yapmak Zorunlu Mudur?

Eşler tarafından evlilik sözleşmesinin yapılması zorunlu değildir.

Evlilik Sözleşmesi Yapılmazsa Ne Olur?

Bu sözleşme yapılmazsa eşler edinilmiş mallara katılma rejimine tabi olur.

Evlilik Sözleşmesi Nasıl Yapılır?

Taraflar evlenirken nikah dairesine bildirimle ya da sonradan noter aracılığı ile bu sözleşmeyi gerçekleştirilebilir.

Evlilik Sözleşmesi Ne Zaman Yapılır?

Evlilik sözleşmesinin yapılması konusunda bir zaman sınırlaması yoktur.

Evlilik Sözleşmesinde Nafaka Belirlenir mi?

Evlilik sözleşmesine nafaka ile ilgili hüküm konulamaz. Evlilik sözleşmesi nafaka ödememe hususuna ilişkin bir hüküm içeremeyeceği gibi nafaka ödenmesine ilişkin de bir hüküm içeremez.

Şarta Bağlı Evlilik Sözleşmesi Yapılabilir Mi?

Tanzim edilecek bu sözleşme şarta bağlı yapılamaz.

Kimler Evlilik Sözleşmesi Yapabilir?

Ayırt etme gücüne sahip olan eşler bu sözleşmeyi yapabilir.

Evlilik Sözleşmesi Ölüm Halinde Geçerli Olur Mu?

Yapılacak bu sözleşme ölüm halinde geçerliliğini korur. Ve paylaşım evlilik sözleşmesinde belirlenen mal rejimine göre gerçekleştirilir.

Evlilik Sözleşmesi Mirası Etkiler Mi?

Bu sözleşme miras paylaşımını dolaylı olsa da etkiler.

Evlilik Sözleşmesinin Masrafı Ne Kadar?

Avukat yardımı alınması halinde avukatlık ücreti ödenir. Bunun yanında noter ücreti ve kırtasiye masrafları da vardır.

Evlilik Sözleşmesi Sonradan Değiştirilebilir Mi?

Eşler tekrar aynı prosedürü gerçekleştirerek, yeni bir sözleşme yapabilir ve seçtikleri mal rejimini değiştirebilirler.

Evlilik Sözleşmesini Eşlerden Birisi Tek Başına Değiştirebilir Mi?

Haklı nedenlerin bulunması halinde eşlerden birisi bu değişimi hakimden tek başına talep edebilecektir.

Evlilik Sözleşmesi Yapmak Zorunlu Mudur?

Eşlerin evlilik sözleşmesi yapması kanunen zorunlu değildir. Fakat bu sözleşmenin yapılıp yapılmaması gerektiği, yapılması halinde hangi şartları içereceği ve hangi mal rejimi türünün seçileceği belirlenirken mutlaka avukat yardımından yararlanılmalıdır.

Bu sözleşme eşlerin geleceği açısından önemli bir konudur. Dolayısıyla bu sözleşme yapılırken dikkatli olunmalı detay içeren ifadelere yer verilmelidir. Evlilik sözleşmesinin ne gibi neticeleri meydana getireceği ve hangi durumlarda mal rejimi sözleşmesine ihtiyaç duyulacağı gibi hususların değerlendirmesi yapılmalıdır.

Evlilik Sözleşmesi Yapılmazsa Mal Paylaşımı Nasıl Olur?

Yukarıda da açıkladığımız üzere eşlerin veya evlenecek olan kişilerin üç farklı mal paylaşımı türünden birini seçme hakkı bulunmaktadır. Eğer evlilik sözleşmesi yapılmazsa yanı eşler üç farklı mal paylaşımı türünden birini seçmezse eşler edinilmiş mallara katılma rejimine tabi olurlar.

Türkiye’de uygulamada evlilik sözleşmesinin yapıldığı çok sık görülmemektedir. Fakat yapılan mal rejimi sözleşmesi sayısı da oldukça fazladır.  Bu sözleşme yapılırken ileride telafisi imkansız zararların doğmaması için mutlaka avukat yardımından yararlanılmalıdır.

01.01.2002’den Önce Yapılan Evliliklerin Durumları

01.01.2002 tarihinden önce eşler arasında mal ayrılığı rejimi esastı. Yani başka bir deyişle 01.01.2002 tarihinden önce yasal mal rejimi mal ayrılığı rejimiydi. Eşler herhangi bir işlem yapmadan mal ayrılığı rejimine tabi oluyorlardı.

Yeni Türk Medeni Kanunu ile 01.01.2002 tarihinde yasal mal rejimi olarak edinilmiş mallara katılma rejimi kabul edildi ve eşlerin mal rejimi sözleşmesi yapmaması halinde bu rejime tabi olacakları belirlendi. O halde 01.01.2002 tarihinden önce evlenenler hangi mal rejimine tabidirler.

4772 sayılı Türk Medeni Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun ile 01.01.2002’den önce evlenenlere eski mal rejimini devam ettirme hakkı tanındı. Eşler TMK’nın yürürlüğe girmesinden itibaren 1 yıl içerisinde yani 01.01.2003 tarihine kadar başka bir mal rejimi seçmemeleri durumunda yeni yasal mal rejimine otomatik olarak tabi oldular.

Eşler Tarafından 1 Yıl İçerisinde Mal Rejimi Seçilmişse

Seçtikleri mal rejimi geçerli olup eşler istedikleri zaman evlilik sözleşmesi prosedürü ile başka bir rejim seçebilir.  Önemle belirtmek isteriz ki yeni seçtikleri rejim evlenme tarihinden itibaren geçerli olur.

Eşler Tarafından 1 Yıl İçerisinde Mal Rejimi Seçilmemişse

Eşler bu durumda edinilmiş mallara katılma rejimine tabi olacaklardır. Taraflar diledikleri zaman evlilik sözleşmesi  ile başka bir rejimini seçebilirler.  Eşler bu bir yıllık süre içerisinde edinilmiş mallara katılma rejiminin evlilik tarihinden itibaren geçerli olmasına karar verebilirler.

Özetle 01.01.2002 tarihinden önce evlenen eşler her zaman mal rejimi sözleşmesi yapabilirler. Fakat eşler yukarıda açıkladığımız 1 yıllık süre içerisinde mal rejimi konusunda herhangi bir seçim yapmamışlarsa artık bu eşler için 01.01.2002 tarihine kadar ki süreç için mal ayrılığı rejimi, sonrasına edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanacaktır.

Evlilik Sözleşmesi Nasıl Yapılır?

Bu makalemizde cevaplamamız gereken en önemli sorulardan bir tanesi evlilik sözleşmesi nasıl yapılır evlendikten sonra mal ayrılığı sözleşmesi yapılır mı sorularıdır. Evlilik sözleşmesinin hatalı yapılması veya ihmal edilen unsurları içermesi evlilik sözleşmesinin geçersizliğine sebep olabilir.

Evlilik sözleşmesi nasıl yapılır sorusundan önce evlilik sözleşmesinin ne zaman yapılacağı sorusuna cevap vereceğiz. Çünkü evlilik sözleşmesinin ne zaman yapılacağı, ne zaman yapıldığına göre değişmektedir.

Evlilik sözleşmesi ne zaman yapılır? Evlenirken veya evlendikten sonra yapılabilir.  Başka bir deyişle evlenen kişiler evlenirken mal rejimi sözleşmesi yapabilirler. Veya evlendikten sonra başka bir zamanda da mal rejimi sözleşmesi yapabilirler. Evlilik sözleşmesinin yapılması herhangi bir süreye tabi değildir.

Evlilik sözleşmesi evlendikten sonra yapılır mı? Evliyken evlilik sözleşmesi yapılır mı? Yukarıda da açıkladığımız üzere bu sözleşme evlenmeden önce ve evlendikten sonra olmak üzere iki farklı zamanda yapılabilmektedir. Görüleceği üzere evlilik sözleşmesinin sonradan yapılacağı sonucuna ulaştık. Evlilik sözleşmesinin farklı zamanlarda yapılmasına göre nasıl yapılacağını aşağıda bir tablo ile gösterdik.

Evlenmeden Önce	Evlendikten Sonra
Evlenmeden önce yapılacak evlilik sözleşmesinin ayrıntıları TMK madde 203 ile Evlendirme Yönetmeliği Ek Madde 1’de yer almaktadır.	Evlendikten sonra yapılacak evlilik sözleşmesinin ayrıntıları TMK madde 205’de yer almaktadır.
Evlilik sözleşmesi yazılı olmalıdır.	Evlilik sözleşmesi yazılı olmalıdır.
Evlilik sözleşmesi taraflarca imzalanmalıdır.	Evlilik sözleşmesi taraflarca imzalanmalıdır.
Gerekmesi halinde yasal temsilci de imzalamalıdır.	Gerekmesi halinde yasal temsilci de imzalamalıdır.
Tarafların imzasını içeren evlilik sözleşmesi evlendirme dairesine verilir.	Tarafların imzasını içeren evlilik sözleşmesi notere onaylatılır veya noterin düzenlediği sözleşme taraflarca imzalanır.

Tabloda açıkladığımız üzere bu sözleşme evlenirken nikah memuru ile evlendikten sonra ise noter ile yapılıyor. Mal rejimi sözleşmesi şekil şartı nedir? Mal rejimi sözleşmesi noterde düzenleme veya onaylama şeklinde olabilir. Noterin hazırlaması ve tarafların imzalamasına düzenleme şekli, tarafların hazırlayıp noterin onaylaması halinde onaylama şekli denilmektedir.

DİKKAT: Evlilik sözleşmesinin noterde düzenleme şeklinde yapılması çok fazla önerilmemektedir. Zira noterler tarafından taraf bilgilerinin taslak metinlere eklenmesiyle bu taslak metinler taraflara imzalattırılıyor. Bu taslak metinlere evlilik sözleşmesi örneği deniliyor ve bu metinler noterlerce tarafların somut olaylarına uyarlanmadan tanzim ediliyor. Bu sebeplerle taslak metinler üzerinden oluşturulan evlilik sözleşmeleri hukuki hatalar içerebiliyor. Dolasıyla avukat yardımından faydalanılarak eşlerin somut olayları gözetilerek kanuni anlamda eksiksiz bir sözleşmenin hazırlanıp noterlere onaylatılmasını öneriyoruz.

Evlilik Sözleşmesinde Nafaka

Uygulamada sıklıkla karşılaştığımız sorulardan biri de evlilik sözleşmesinde nafaka olur mu sorusudur. Nafaka kamu düzenine ilişkin bir husustur. Bütün nafaka türleri tarafların ekonomik durumlarına göre her zaman arttırılabilir, azaltılabilir veya kaldırılabilir. Evlilik sözleşmesinde bu konuda anlaşma yapılamaz. Başka bir deyişle nafaka vermemek için evlilik sözleşmesi yapılamaz. 

Evlilik Sözleşmesi Şarta Bağlanabilir Mi?

Evlilik sözleşmesi herhangi bir şarta bağlı olarak yapılamaz. Uygulamada çoğunlukla aldatma, terk etme gibi konularda sözleşmeye şart koymak isteyen kişilerle karşılaşılmaktadır. Fakat nafaka hususunda olduğu gibi şart içeren hükümler evlilik sözleşmesine konulamaz.

Evlilik Sözleşmesi Örneği

Yukarıda mal rejimi sözleşmesinin evlenirken nikah memuru ile , evlendikten sonra da notere gidilerek düzenleneceğini anlattık. Ne zaman yapılırsa yapılsın evlilik sözleşmesinin tarafların özelliklerinin, mal varlığı durumlarının ve ileride ortaya çıkabilecek hukuki ihtilaflar düşünülerek tanzim edilmesi gerekir.

Dolayısıyla internette rastlanılan evlilik sözleşmesi örneği, mal ayrılığı sözleşmesi örneği, noter evlilik sözleşmesi örneği, mal ortaklığı rejimi sözleşmesi örneği, mal ayrılığı evlilik sözleşmesi örneği, mal ayrılığı rejimi sözleşmesi örneği vb. isimli metinlerden yararlanılması halinde somut olaya uygun olmayan sağlıksız bir sözleşme düzenlenebilmektedir. Sözleşmeler kaleme alınırken hukuki problem yaratacak eksiklik veya fazlalıklar bulunmamalıdır. Tüm bu nedenlerle internette dolaşımda olan veya arzuhalcilerde taslak metin seklinde bulunan evlilik sözleşmesi örneği metinlerinden uzak durulmalıdır.

Evlilik Sözleşmesi Geçerlilik Şartları

Evlilik sözleşmesinin hukuki geçerliliği önemlidir. Evlilik sözleşmesinin geçerlilik şartlarını şu şekilde sıralayabiliriz.

• Yukarıda detaylarına yer verdiğimiz 3 seçimlik mal rejiminden birini konu ediniyor olması gerekmektedir.
• Evlilik sözleşmesini kesin hükümsüz hale getirecek hükümler sözleşme içerisinde yer almamalıdır.
• Eşler arasında yapılacak bu sözleşme yazılı olmalıdır. Tarafların ve gerekli görülmesi halinde yasal temsilcilerinin imzası olmalıdır.
• Tarafların bu sözleşmeyi yapma konusunda ehliyeti bulunmalıdır.
• Sözleşme evlenirken nikah dairesine bildirimle ya da sonradan noter aracılığı ile gerçekleştirilebilir.

Kimler Evlilik Sözleşmesi Yapabilir?

Türk Medeni Kanunu’nun 204. maddesinde mal rejimi sözleşmesini ancak ayırt etme gücüne sahip olan kişilerce yapılabileceği hüküm altına alınmıştır. Başka bir deyişle küçük veya kısıtlılar evlilik sözleşmesi tanzim ederken yasal temsilcilerinin rızasını almak zorundadırlar.

Dayanak kanun maddesine göre yaşının küçüklüğünden ötürü ya da akıl hastalığı, akıl zayıflığı, sarhoşluk veya bunlar gibi sebeplerden biriyle akla uygun biçimde davranma yeteneğinden yoksun olmayan kişiler ayırt etme gücüne sahip oldukları için bu sözleşmeyi yapabilirler.

Mal Ayrılığı Sözleşmesi Geçmişe Etkili Olur Mu?

Evlendikten sonra yapılan evlilik sözleşmelerinde en sık rastladığımız sorulardan biri evlilikte mal ayrılığı sözleşmesi geçmişe etkili olur mu sorusudur. Çünkü evlenirken yapılan sözleşmelerde henüz mal rejimi başlamamıştır.

Evlendikten sonra yapılan evlilik sözleşmelerinde mal ayrılığı geçmişe etkili olur mu? Bu sözleşme tanzim edildiği tarihten sonraki süreci etkileyecektir. Yargıtay eşlerin geçmişe etkili olacak şekilde mal rejimi sözleşmesi yapmasına imkan vermemektedir.

Evlilik Sözleşmesi Ölüm Halinde Geçerli Mi?

Evliliğin sona erdiği hallerde mal rejiminin tasfiyesi gerçekleştirilir. Evlilik ölüm halinde sona erer. Mal rejimi sözleşmesi, evliliğin sona ermesi durumunda mal paylaşımının nasıl gerçekleştirileceğine ilişkindir. Dolayısıyla düzenlenecek sözleşme ölüm halinde de geçerli olur ve mal paylaşımı bu sözleşmeye göre yapılır.

Mal Ayrılığı Sözleşmesinin Mirasa Etkisi

Evlilik sözleşmesi mirasa ilişkim hüküm içermez fakat eşlerden birinin ölümü halinde hem boşanmadan kaynaklı mal rejimi sonuçları doğar hem de miras paylaşımı gerçekleştirilir. Yani dolaylı şekilde etkisi olacaktır.

Eşler arasında mal rejimi sözleşmesi tanzim edilmeseydi eşler arasında ölümle evliliğin sona ermesine bağlı olarak normal şartlardan daha farklı bir mal paylaşımı yapılacaktı. Fakat mal rejimi sözleşmesi olduğu için daha farklı bir paylaşımı olur. Bunun ardından miras paylaşımı gerçekleştirilir.

Evlilik Sözleşmesi Masrafları

Evlilik sözleşmesinde fazla bir masraf kalemi bulunmamaktadır. Noter ücreti dışında kırtasiye giderleri söz konusudur. Ayrıca evlilik sözleşmesinin avukat yardımı ile hazırlanma zorunluluğu yoktur. Fakat yukarıda açıkladığımız nedenlerden dolayı bu sürecin tecrübeli bir avukat yardımı ile takip edilmesini öneriyoruz. Evlilik Sözleşmesi Noter Ücretinde belirleyici olan husus sözleşmenin sayfa sayısıdır. Evlilik sözleşmesinde dava harcı, teminat vb. gider kalemleri bulunmamaktadır. Evlilik Sözleşmesi Avukat Ücreti  mal rejimi sözleşmesinin avukat yardımı alınarak yapılması durumunda gündeme gelecektir. Avukat ücreti avukat ile müvekkil arasında somut olayın özellikleri dikkate alınarak serbest şekilde kararlaştırılır. Uygulamada genel olarak baroların belirlediği ücret tarifeleri üzerinden bir anlaşma gerçekleştirilir. Baroların belirlediği bu ücret sözleşmenin özelliklerine göre artabileceği gibi azabilir de. Ücretin net şekilde belirlenmesi için bir avukat ile iletişime geçilmelidir.

Evlilik Sözleşmesi Sonradan Değiştirilebilir Mi?

Eşler tabi oldukları mal rejimini sonradan değiştirebilirler. Eşler hiç mal rejimi sözleşmesi yapmamışlarsa sonradan mal rejimi sözleşmesi yaparak tabi oldukları mal rejimini değiştirebilirler. Veya daha önce yapmış oldukları mal rejimi sözleşmesini yine noterden onaylama veya düzenleme suretiyle değiştirebilirler. Başka bir mal rejimi türünün seçilmesi ile bu değişlik gerçekleştirilir. Başka bir deyişle kanunda yazan mal paylaşım usullerinden biri seçilmek zorundadır.

Eşlerden Biri Tek Başına Mal Rejimini Değiştirebilir Mi?

Kural olarak evlilik sözleşmesi tarafların ortak iradeleri ile tanzim edilir. Fakat bazı hallerde eşlerden yalnızca biri mal rejiminin değişmesi için hukuki süreç başlatabilir. Bu yalnızca mahkeme kararı ile mümkündür. (TMK 208/1)

Hakim haklı sebeplerin bulunması halinde eşlerden birisinin talebi üzerine eşlerin tabi oldukları mal rejimini mal ayrılığı rejimine dönüştürebilir. Bu haklı nedenler sınırlı sayıda olmayıp her türlü hal haklı neden olarak kabul edilebilir. Kanun bazı halleri örnek olarak saymıştır. (TMK 206) Bunları şu şekilde sıralayabiliriz.

• Diğer eşe ait mal varlığının borca batık olması veya ortaklık payının haczedilmiş olması
• Talep eden eş veya ortakların diğer eş tarafından menfaatlerinin diğer eş tarafından tehlikeye düşürülmüş olması
• Diğer eşin, ortaklık malları üzerinde yapılması gereken bir tasarruf işlemi için gerekli rızayı haksız şekilde vermemesi
• Diğer eşin, talepte bulunan eşe malvarlığı, geliri, borçları veya ortakları malları hakkında bilgi vermekten kaçınması
• Diğer eşin sürekli olarak ayırt etme gücünü kaybetmesi (eşlerden biri ayırt etme gücün yok ise, onun yasal temsilcisi de bu sebebe dayanarak mal ayrılığı kararı talep edilebilir.)

Mahkeme kararı ile mal rejiminin değiştirilmesinde görevli mahkeme aile mahkemesidir. Aile mahkemesinin bulunmadığı yerlerde asliye hukuk mahkemesine müracaat edilmelidir. Eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesi ise yetkili mahkemedir. Hakim kararı ile mal ayrılığına geçildikten sonra haklı sebebin son bulması halinde eşlerden birisinin talebi ile hakim önceki mal rejimine geçilmesine karar verebilir. Buna mal ayrılığına geçişin iptali denir.

İcra, İflas ve Haciz Hallerinde Mal Rejiminin Değişmesi

Türk Medeni Kanununun madde 209 ve devamında cebri icra durumlarında mal rejiminin değişmesi halleri yer almaktadır.  Bu konuyu daha iyi anlaşılması için bir tablo ile izah edeceğiz.

	Mal Ortaklığının Dönüşümü
İflas Durumunda TMK 209	Eşler arasında mal ortaklığı varsa ve eşlerden biri iflas etmişse mal ortaklığı kendiliğinden mal ayrılığına dönüşür.
Haciz Durumunda TMK 210	Eşler arasında mal ortaklığı varsa eşlerden birine haciz işlemi yapılmışsa ve alacaklı hacizden kaynaklı zarara uğramışsa alacaklının talebi üzerine hakim mal ayrılığı kararı verir.
Alacaklının Tatmin Edilmesi Halinde TMK 211	Alacaklının tatmin edilmesi durumunda eşlerden birinin talep etmesi ile hakim yeniden mal ortaklığının kurulması kararı verir.

Son Olarak Dikkat Edilmesi Gerekenler

Biz bu makalemizde mal rejimi sözleşmesi  hakkında genel bilgilere yer verdik. Fakat belirtmek de fayda var ki mesele çoğu zaman yukarıda izah ettiklerimizi aşar. Çünkü her somut olay kendine özel olup hukuki meseleler genellikle karmaşıktır. Çoğu somut olay mevzuatın farklı noktalarını ilgilendiren ve çözüme muhtaç meseleler içerir. Ayrıca diğer tüm sözleşmelerde olduğu gibi evlilik sözleşmesinde de hukuki zemin sağlam temellere oturtulmalıdır. Bu süreçte belirtmekte fayda var ki bir aile hukuku avukatı ile yürütülmesi hem usul hatalarının önüne geçilmesi hem de sürecin daha hızlı ilerlemesi noktasında önemli olacaktır. Çelik & Baştürk Hukuk Ve Danışmanlık Ofisi İstanbul boşanma avukatı olarak müvekkillerini aile hukuku alanında vekil olarak temsil etmekte ve hukuki danışmanlık vermektedir. Sitemizde yer alan avukata sor kısmından ofisimiz avukatları Av. Tolga ÇELİK ve Av. Nur BAŞTÜRK‘e sorularınızı yönlendirebilir ya da iletişim bilgileri kısmından kendilerine ulaşabilirsiniz.