Bankada Miras Kalan Para Nasıl Alınır?

Makalemizin içeriğinde bankada miras kalan para mirasçılar tarafından hangi şartlarda çekilir sorusunda ilişkin açıklamalarda bulunacağız. Mirasçılar bankadaki parayı tek başlarına nasıl çekebilir sorusuna cevap bulmaya çalışacağız. Miras bırakanın vefatından sonra miras bırakana ait banka hesaplarındaki paranın mirasçılar tarafından çekilmesi hususunda  bilgi eksikliğinden kaynaklanan aksamalar yaşanabilmektedir.

TMK’nın 599. maddesindeki düzenleme uyarınca miras, miras bırakanın vefatı ile birlikte bir bütün olarak mirasçılara geçmektedir. TMK’nın 640. maddesinde miras bırakanın birden fazla mirasçısının bulunması halinde, mirasın geçmesi ile birlikte paylaşıma kadar mirasçılar arasında terekedeki tüm hak ve borçları kapsayan bir ortaklığın meydana geleceği açıkça ifade edilmektedir. Bu mirasçıların terekeye elbirliği ile sahip olması demektir. Böyle bir durumda mirasçılar sözleşme yahut kanundan doğan temsil veya yönetim yetkisi saklı kalmak üzere, terekeye ait tüm haklar üzerinde birlikte tasarruf edeceklerdir.

Bankada Miras Kalan Para Nasıl Öğrenilir?

Ölen kişinin banka hesapları hakkında bilgi almak istiyorsanız banka şubelerini ziyaret edebilirsiniz. Daha pratik bir yol arıyorsanız Bankalar Birliği’ne de başvurabilirsiniz. Veraset ilamı aldıktan sonra eğer Bankalar Birliğine başvuru yaparsanız ölen kişi üzerine açık olan tüm banka hesaplarını görebilirsiniz. Tüm bunların yanında artık en pratik yol olarak E- devlet kapısına giriş yaparak vatandaşlar artık Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Murise / Ait Mevduat / Katılım Fonu Hesabı Bulunan Banka Sorgulama sekmesi üzerinden murislerin hangi bankada hesaplarının olduğunun sorgusunu gerçekleştirebilirler.

Uygulamada Yapılacaklar Ve Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

Bankada miras kalan para ölen kişinin mirasçıları tarafından hukuki yollara başvurmadan çekebilmesi için tüm mirasçıların birlikte hareket etmesi gerekmektedir. Birlikte hareket etmek şarttır fakat banka şubesine hep tüm mirasçıların bir arada gitmesi şart değildir. Çünkü Hukuk Genel Kurulu kararlarında da belirtildiği üzere söz konusu bu işlemler vekaleten de yürütülebilir. Fakat belirtmek de fayda var ki bazı bankalar avukat adına çıkarılan ahzu kabz yetkili genel dava vekaletnamesini yeterli görmemektedir. İlgili banka hesabından para çekme yetkisini içerecek şekilde özel bir vekaletname aramaktadır.

1- Miras bırakana ait bankadaki paranın çekilebilmesi için mirasçıların yapmaları gereken ilk şey sulh hukuk mahkemesinden veya noterden mirasçılık belgesi (veraset ilamı) çıkartmaktır. Bu aşamada mirasçılık belgesi almak için noter daha masraflı da olsa tercih edilmelidir çünkü İstanbul gibi büyük şehirlerde sulh hukuk mahkemesinden mirasçılık belgesi almak çoğu zaman büyük zaman almaktadır. Mirasçılardan bir tanesi mirasçılık belgesini tek başına çıkarabilir. Tüm mirasçıların notere veya mahkemeye birlikte başvurmasına gerek bulunmamaktadır. Miras ile ilgili birden fazla işlem yapılacaksa mirasçılık belgesinin birkaç nüsha olacak şekilde çıkartılması yerinde olur. Çünkü resmi daireler genellikle mirasçılık belgesinin aslını kendilerinde tutmaktadırlar. Dolayısıyla elindeki tek mirasçılık belgesini resmi dairelere veren mirasçı sonraki resmi işlemler için mirasçılık belgesi çıkartmak zorunda kalacaktır. Bu sebeple mirasçılık belgesini 5 -6 nüsha düzenlettirmekte fayda vardır.

2-Mirasçılık belgesinin hemen akabinde banka şubesine gidilmelidir. Bunun nedeni vergi dairesinin paranın çekilmesi için şart olan  veraset ilişiği yoktur yazısını mirasçılara vermek için bankadan kendisine hitaben yazılmış bir yazı talep etmesidir. Bu sebeple önce vergi dairesine gidilmesi halinde bankadan yazı getirin cevabı ile karşı karşıya kalınacaktır. Bankadan alınacak bu yazıda murisin ölüm tarihi itibariyle faizli mevduat bakiyesinin gösterilmelidir. Aksi durumda vergi dairesi veraset ve intikal vergisinin matrahını bilemeyecektir ve vergiyi tahakkuk ettiremeyecektir.

3- Bankadan alınan bu yazı ile birlikte murisin en son yerleşim yerinin bağlı olduğu veraset intikal vergi dairesine başvurularak veraset ve intikal vergi beyannamesi doldurulacaktır. Bu beyannamede mirasçıların adı, soyadı TC Kimlik numarası mutlaka belirtilmeli ve beyanname her mirasçı tarafından bizzat imzalanmalıdır. İşlem vekaleten yapılacak ise vekilin beyannamesinde veraset ve intikal vergisi beyannamesini imzalamaya  şeklinde bir yetkinin bulunması şarttır. Aksi halde vergi dairesi vekaleten imzalanan beyannameyi kabul etmeyecektir. Ölüm Türkiye’de meydana geldi ise mükellefler yani mirasçılar Türkiye’de ise beyanname miras bırakanın ölüm tarihinden itibaren en geç 4 ay içerisinde vergi dairesine verilmesi gerekmektedir. Mükelleflerin yurt dışında ise bu süre 6 aydır. Beyannamenin süresinde verilmemesi halinde vergi dairesince usulsüzlük cezası kesilecek ve tahakkuk edecek verginin yanında verginin yanında bu ceza da ödenmelidir. Aksi halde veraset ilişiği yoktur yazısı verilmeyecektir.

4- Bankadaki paranın tutarı muafiyet sınırları içerisinde ise mirasçılar herhangi bir vergi ödemek zorunda kalmayacaktır. Bununla beraber tutar yüksek ise %1 ile %10 arasında değişen oranlarda vergi tahakkuk ettirilecek ve mirasçılarca ödenecektir.

5- Veraset intikal vergisinin ve bulunması halinde usulsüzlük cezasının ödenmesinin akabinde vergi dairesi banka şubesine hitaben veraset ilişiği yoktur yazısını yazacak ve mirasçılara elden teslim edecektir. Bizzat veya yetkili vekilleri aracılığı ile banka şubesine başvurarak veraset ilişiği yoktur yazısını ve mirasçılık belgesi aslını ibraz eden yasal mirasçılar miras bırakana ait hesaptaki parayı yasal miras payları oranında çekebileceklerdir.

Elbirliği Mülkiyetin Müşterek Mülkiyete Çevrilmesi Davası

Miras bırakanın vefat etmesinden sonra mirasçıların en çok sıkıntı yaşadığı durumlardan birisi murisin hesaplarındaki paradan kendi paylarına düşen miktarı çekememeleridir. Önceden bankalar miras bırakana ait paranın mirasçılar tarafından çekilmesi hususunda zorluk çıkarmamakta mirasçılara payları oranında ödeme yapmaktaydılar. Fakat şimdi mirasçılık belgesi ve kimlikleri ile birlikte bankaya giden mirasçılar banka memuru yahut müdürünün “tüm mirasçılar hazır olmadan bu parayı çekemezsiniz” cümlesi ile muhatap olmaktadırlar. Yargıtay’ın son dönemdeki yerleşik içtihatlarına göre miras bırakanın banka hesaplarındaki paranın mirasçılara verilebilmesi için mirasçıların Sulh Hukuk Mahkemesi’nde elbirliği mülkiyetin müşterek mülkiyete çevrildiğine ilişkin karar almaları gerekmektedir. Bunun yasal dayanağı TMK’nın 701. maddesidir. Bu madde uyarınca elbirliği mülkiyetinde ortakların belirlenmiş payları bulunmamaktadır. Ortaklardan her birinin hakkı ortaklığa giren malların tamamına yaygındır.

Miras ortaklığı da mirasın tümü üzerinde geçerli olup ortaklığa dahil olan tüm mirasçılara aittir. Tereke üzerinde ortaklık devam ettiği müddetçe mirasçıların somut ve bağımsız payları mevcut değildir. Böyle bir durumda yukarıda da izah ettiğimiz üzere miras bırakandan kalan bankadaki paranın çekilebilmesi için tüm mirasçıların birlikte bankaya müracaat ederek ödeme talebinde bulunmaları gerekmektedir.

Uygulamada ise mirasçıların anlaşamaması yahut birbirinden uzak kaldıkları görülmektedir. Bu anlaşmalık durumu miras bırakandan kalan paranın bankadan çekilmesi aşamasında da kendisini göstermektedir. Mirasçılardan birisinin paranın çekilmesi için diğer mirasçılara ulaşamaması ya da paranın bankadan çekilmesi hususunda diğerlerini ikna edememesi hallerinde TMK’nın 644. maddesi uyarınca iştirak halindeki mülkiyetin müşterek mülkiyete dönüştürülmesi gereklidir. Bu durumda mirasçıların tümünün mahkemeye başvurması zorunlu olmayıp mirasçılardan birinin mahkemeye başvurması yeterlidir. İştirak halindeki mülkiyetin müşterek mülkiyete dönüştürülmesi davasında bir avukat yardımından yararlanılması işlemin eksiksiz ve hatasız bir şekilde daha hızlı neticelenmesi açısından önemlidir.

Elbirliği Mülkiyetin Müşterek Mülkiyete Çevrilmesi Kararını Alabilmek İçin Gerekenler

• Miras bırakanın banka hesap bilgileri (Banka adı – Şube Adı ve Hesap Numarası)
• Miras bırakanın TC kimlik numarası
• Mirasçılık belgesi
• Bankaya başvuru yapılması halinde bankaya başvuru yazısı sonucunda alınan ret cevabı

Yukarıdaki belgelerin toplanmasının akabinde Sulh Hukuk Mahkemesi’ne dilekçe ile başvurulmalıdır. Söz konusu dilekçede murisin banka hesabında bulunan paranın aynen taksimi ile iştirak halinin müşterek mülkiyete dönüştürülmesi talebi yer alır. Sulh Hukuk Mahkemeleri ekstrem durumların mevcut olmaması halinde tek celsede çevrilme kararı vermektedir. Hatta bazı mahkemeler dosya üzerinden dahi karar vermektedirler.

Mahkemenin Karar Vermesinden Sonra Mirasçı Tek Başına Parayı Çekebilir Mi?

• Mahkeme tarafından verilen gerekçeli karar
• Kararın kesinleşme şerhi
• Mirasçılık belgesi (veraset ilamı)
• Mirasçının kimliği

Mirasçı bu evrakların tümünün mevcut olması halinde bankaya giderek murisin bankada bulunan parasından kendine düşen miras payını çekebilecektir. Artık bu durumda mirasçılardan birisinin parayı çekmek istemesi halinde mirasçıların tümünün teşkilinin sağlanmasına gerek yoktur.

Miras Kalan Para Nasıl Bölünür?

Miras bırakanın vefatından sonra bankada miras kalan para mirasçılık belgesindeki oranlar doğrultusunda mirasçılara paylaştırılır. Örneğin 500.000 TL miras kalan para mirasçılardan eş ve 3 çocuğa nasıl dağıtılır? Burada eşin miras payı 1/4 idir. Her çocuğun miras payı da bu durumda 1/4 idir. Bu durumda eşe 125.000 TL ve her bir çocuğa 125.000 TL ödenecektir.

Bankada Miras Kalan Para Ne Zamana Kadar Çekilebilir?

Bankada miras kalan para mirasçılar tarafından çekilebilir ve mirasçıların bu parayı çekmesi ile ilgili herhangi bir süre yoktur. 10 yıl boyunca herhangi bir başvuru ve talebin olmaması halinde bile bankada bulunan para bankalar tarafından korunacaktır. Eğer 10 yıllık süre içerisinde herhangi bir başvuru olmaz ise artık bu durumda banka hesabında bulunan tüm para TMSF’ye aktarılır.

Mirasçıların Bankadaki Parayı Çekmesi Avukat

İstanbul Şişli Mecidiyeköy’de faaliyet gösteren Çelik & Baştürk Hukuk ve Danışmanlık Ofisi olarak mirasçıların miras bırakana ait bankadaki parayı çekmesi ve elbirliği mülkiyetin paylı mülkiyete dönüştürülmesi başka bir deyişle iştirak halindeki mülkiyetin paylı mülkiyete dönüştürülmesi konusunda miras hukuku avukatı olarak müvekkillerine hizmet vermektedir.

Bu konudaki her türlü hukuki destek ve danışmanlık talepleriniz için 0552 326 76 90 numaralı iletişim hattımızı kullanarak hukuk ve danışmanlık ofisimize ulaşabilir ve iletişim kurabilirsiniz.