Aracın Pert Olma Şartları
Bu makalemizde sizlere aracın pert olma şartları hakkında bilgilendirmelerde bulunacağız. Motorlu araçlar, trafik kazaları sonucunda ciddi hasar alabilir ve bu durumda sigorta tazminatı, onarım maliyetleri ve aracın pert olup olmadığı gibi konular gündeme gelir. Kaza sonrası hasar gören bir aracın tamir edilebileceği durumlarda, onarım giderleri genellikle ödenecek tazminat miktarını belirler. Ancak onarımın mümkün olmaması veya ekonomik açıdan mantıklı olmaması durumunda, aracın pert olduğuna karar verilir. Bu süreçte, aracın rayiç bedeli ve sovtaj bedeli gibi terimler ön plana çıkar.
Aracın Pert Olma Şartları Nedir?
Bir aracın pert olması, teknik olarak aracın ağır hasar görmesi ve tamirinin ya mümkün olmaması ya da ekonomik açıdan mantıklı olmaması anlamına gelir. Hukuki açıdan, pert olma süreci detaylı bir değerlendirme gerektirir. Bu süreçte aracın pert olma şartları, aracın onarım maliyetlerinin aracın ikinci el piyasa rayiç değerini aşması ya da aracın onarılmasının imkânsız hale gelmesi gibi kriterlere dayanır.
Öncelikle bir aracın kaza tarihindeki piyasa rayiç bedeli belirlenir. Rayiç bedel, aracın ikinci el piyasa koşullarındaki güncel değeridir ve bu değer sigorta şirketi ya da mahkemeler tarafından kaza sonrası hesaplanır. Bu bedelin belirlenmesinde aracın yaşı, kilometresi, markası, modeli ve genel durumu göz önünde bulundurulur.
Bir sonraki adımda aracın onarım bedeli belirlenir. Eğer onarım maliyetleri aracın rayiç değerine yaklaşıyorsa veya bu değeri aşıyorsa, onarımın ekonomik olmadığı kabul edilir ve araç pert sayılır. Aracın pert olma şartları genellikle şu duruma dayanır: Yargıtay içtihatlarına göre, aracın onarım giderleri, aracın piyasa değerinin %50’sinden fazlasını aşıyorsa, bu durumda onarım ekonomik olarak kabul edilmez ve aracın pert olmasına karar verilir.
Kaskolu Aracın Pert Olma Şartları
Kaskolu aracın pert olma şartları, sigorta şirketleri tarafından yapılan teknik incelemeler sonucunda belirlenir. Kasko sigortası, kazaya karışan aracın onarımının mümkün olmadığı veya ekonomik bulunmadığı durumlarda aracın pert olduğuna karar verir. Bu süreçte sigorta şirketi, aracın piyasa rayiç değerini ve onarım maliyetlerini karşılaştırarak bir karara varır. Eğer onarım maliyeti, aracın rayiç değerini aşacak kadar yüksekse, araç pert olarak kabul edilir ve sigorta şirketi tazminat sürecini başlatır.
Pert durumunda, sigorta şirketi aracı hurda olarak değerlendirir ve bu duruma göre sovtaj bedeli hesaplanır. Sovtaj bedeli, aracın kazadan sonraki hurda değeri olup, araç pert sayıldığında sigorta tarafından dikkate alınır.
Sovtaj Nedir?
Sovtaj, hukuki bir terim olarak, kazadan sonra ağır hasar görmüş veya pert olmuş bir aracın kalan değerini ifade eder. Sovtaj ne demek? sorusuna cevap olarak; sovtaj, aracın hurda halindeki satış değeri ya da kullanılabilir parçalarının değeri anlamına gelir. Sigorta poliçelerinde, sovtaj bedeli aracın tamir edilemeyecek durumda olduğu, yani pert sayıldığı durumlarda önem kazanır.
Sovtaj bedeli, aracın tazminat tutarını belirlemede önemli bir faktördür. Tazminat hesaplanırken, aracın kaza tarihindeki piyasa rayiç bedelinden sovtaj bedeli düşülür ve bu şekilde aracın gerçek zarar miktarı ortaya çıkar. Örneğin, aracın piyasa değeri 150.000 TL olarak belirlendiğinde ve sovtaj bedeli 30.000 TL olarak hesaplandığında, araç sahibine ödenecek tazminat miktarı 120.000 TL olacaktır.
Sovtaj Tazminatı Ne Zaman Ödenir?
Sovtaj tazminatı, sigorta şirketlerinin kaza sonucu pert olan veya ağır hasar almış araçlardan elde ettikleri gelirin bir kısmıdır. Kaza sonrası aracın hurda değeri belirlendikten sonra, araç üzerindeki kullanılabilir ya da ekonomik değer taşıyan parçalar sigorta şirketi tarafından satışa çıkarılır. Bu satıştan elde edilen gelire “sovtaj” denir. Sigorta şirketi, bu geliri elde ettikten sonra tazminat ödemesini sigortalıya yapar.
Araç sahibi, aracın ekonomik olarak kullanılamayacak durumda olduğunu kabul ederek, aracın satışı için tüm haklarını sigorta şirketine devreder. Sigorta şirketi, aracın piyasa değerini hesaplar, hurda parçalarını değerlendirir ve satış işlemi tamamlandıktan sonra sigortalıya tazminat ödemesini gerçekleştirir. Sovtaj bedeli sigorta şirketi tarafından elde edilmeden ödeme yapılmaz. Kaza sonrası sigorta kapsamında rayiç bedel alınmışsa, ek bir bedel talep edilemez çünkü bu durumda sovtaj bedeli sigorta şirketine devredilmiş olur.
Bu süreçte önemli olan nokta, sovtaj bedelinin ödenmesinin, sigorta şirketinin araç satışından elde ettiği gelire bağlı olmasıdır. Dolayısıyla sovtaj tazminatı, sigorta şirketinin aracı satışa çıkarıp gelir elde etmesinden sonra sigortalıya ödenir.
Araç Sovtaj Bedeli Hesaplama ve Tazminat Süreci
Bir aracın pert olduğuna karar verildikten sonra, aracın hurda değeri yani sovtaj bedeli hesaplanır. Bu bedel, sigorta şirketleri ve bilirkişiler tarafından aracın mevcut hasar durumu, parça değeri ve satış imkânları göz önünde bulundurularak belirlenir. Araç sovtaj bedeli hesaplama işlemi sırasında, aracın mevcut durumu en önemli kriterdir. Aracın satışa uygun parçaları varsa, bu parçaların değeri de dikkate alınarak bir bedel belirlenir.
Pert olmuş bir aracın hurda ya da sovtaj bedeli belirlendikten sonra, bu bedel sigorta tarafından tahsil edilir ve sigortalıya ödenecek tazminattan düşülür. Sigorta poliçelerinde sovtaj bedeli sigorta şirketine ait kabul edilir ve bu bedel, aracın tamir edilemeyeceği durumlarda belirlenerek sigorta tazminatına yansıtılır.
Yargıtay Kararlarına Göre Pert Olma Kriterleri
Yargıtay, araçların pert olma sürecinde onarım giderlerinin piyasa rayiç bedeline oranını esas alır. Yargıtay içtihatlarına göre, onarım giderlerinin aracın piyasa değerinin yarısından fazlasını aşması durumunda aracın tamirinin ekonomik olmayacağına karar verilir. Bu gibi durumlarda araç pert kabul edilerek, sigorta tazminatı süreçleri başlatılır. Mahkemeler de Yargıtay’ın bu kriterlerine uyarak, sigorta şirketleri ve bilirkişilerin raporlarına dayanarak karar verirler.
Sonuç
Bu makalede, aracın pert olma şartları, onarım maliyetlerinin piyasa rayiç değerine göre ekonomik olmaması durumunda ortaya çıktığını ve kaskolu aracın pert olma şartları konusunda sigorta şirketlerinin nasıl teknik incelemeler yaptığını ele aldık. Aracın tamir edilemeyecek kadar hasar görmesi durumunda sigorta sürecinde devreye giren sovtaj bedeli nedir ve sovtaj bedelini kim öder gibi soruları da yanıtladık. Sigorta tazminatı hesaplanırken aracın hurda değerinin tazminattan düşüldüğünü ve bu bedelin sigorta şirketi tarafından belirlendiğini açıkladık. Tüm bu bilgiler ışığında, sigorta sisteminin sigortalının zarar görmemesi ve sigorta şirketinin adil bir şekilde tazminat ödemesi üzerine kurulu olduğunu ortaya koyduk. Çelik & Baştürk Hukuk ve Danışmanlık Ofisi, araç pert tazminatı konusunda uzmanlaşmış ekibiyle, bu alanda etkili ve sonuç odaklı hukuki danışmanlık hizmeti sunmaktadır. Trafik kazaları sonrası oluşan araç pert tazmini, hukuki açıdan karmaşık ve zaman alıcı bir süreç olabilir. Bu noktada, Çelik & Baştürk, müvekkillerinin haklarını koruyarak hızlı ve adil sonuçlar elde etmeyi hedeflemektedir. Av. Tolga Çelik ve Av. Nur Baştürk‘e araç pert tazminatı hesaplaması hakkında detaylı bilgi almak veya sorularınızı yönlendirmek için “Avukata Soru Sor” kısmı veya iletişim sayfamızdan ulaşabilirsiniz.
