Araç Değer Kaybında Sigorta Şirketi İle İbraname
Bu makalemizde sizlere araç değer kaybı tazminatlarına ilişkin sigorta şirketi ile ibraname yapılması konusu üzerinde duracağız. Araç değer kaybı, trafik kazası sonucu aracın piyasa değerinde meydana gelen azalmayı ifade eder ve bu zarar için sigorta şirketlerinden tazminat talep edilebilir. Ancak, sigorta şirketleri tarafından yapılan tazminat ödemeleri sonrasında taraflar arasında imzalanan “ibraname” yani ibra sözleşmeleri, ileride doğabilecek talepler açısından bazı hukuki sonuçlar doğurabilir. Karayolları Trafik Kanunu’nun (KTK) 111. maddesi, sigorta şirketleri ile zarar görenler arasında yapılan sulh anlaşmaları ve ibra sözleşmelerine dair önemli hükümler içerir. Bu makalede, KTK madde 111 uyarınca, sigorta şirketleri ile zarar görenler arasında yapılan anlaşmaların iptali ve hak düşürücü sürelere ilişkin detaylı bir inceleme yapılacaktır.
KTK Madde 111: Sigorta Şirketi İle Yapılan İbranamenin Geçersizliği
KTK madde 111, sigorta şirketleri ile zarar görenler arasında yapılan tazminat anlaşmalarının, hukuki sorumluluğu kaldıran veya daraltan hükümlere sahip olması halinde geçersiz sayılacağını düzenler. Bu bağlamda, ödenen tazminatın yetersiz veya fahiş olması durumunda, zarar gören taraf, anlaşmanın iptali için dava açma hakkına sahiptir. Bu iptal hakkı, anlaşmanın yapıldığı tarihten itibaren 2 yıl süreyle kullanılabilir.
İbraname Nedir? İbra Sözleşmesinin Hukuki Niteliği
İbraname, sigorta şirketi tarafından yapılan tazminat ödemesi karşılığında zarar görenin, bu ödeme nedeniyle sigorta şirketini ve diğer sorumluları ibra ettiğini (yani alacaklarından feragat ettiğini) beyan ettiği belgedir. Ancak KTK madde 111 uyarınca, sigorta şirketleri tarafından düzenlenen ibra sözleşmeleri, iki koşulun sağlanması durumunda geçersiz hale gelebilir:
- Ödenen Tazminatın Yetersiz veya Fahiş Olması: Sigorta şirketi tarafından zarar görene ödenen tazminatın, gerçek zarar miktarına oranla yetersiz veya fahiş olduğu durumlarda, bu anlaşmaların geçersizliği gündeme gelir.
- İptal Talebinin 2 Yıl İçerisinde Yapılması: Zarar gören, anlaşmanın iptali talebini 2 yıllık süre içinde ileri sürmelidir. Bu süre, anlaşmanın veya ibra sözleşmesinin imza tarihinden itibaren başlar.
İbranamenin İptali Hak Düşürücü Süre
KTK madde 111/2’de yer alan düzenleme, sigorta şirketi ile zarar gören arasında yapılan sulh ve ibra anlaşmalarının 2 yıl içerisinde iptal edilebileceğini belirtir. Bu süre hak düşürücü nitelikte olup, yargılamanın her aşamasında dikkate alınması zorunludur. İki yıllık sürenin başlangıç tarihi, tazminatın ödendiği tarih değil, sulh anlaşması veya ibranamenin düzenlenip imzalandığı tarihtir.
Anlaşmanın iptali için, zarar görenin iki yıllık süre içinde sigorta şirketine başvuruda bulunması gerekir. Eğer bu başvuru yapılmazsa, zarar görenin ibra iradesi geçerli sayılacak ve daha fazla tazminat talebinde bulunması mümkün olmayacaktır.
Maddi Hasarlı Trafik Kazası İbraname Geçerliliği
Sigorta şirketlerinin, trafik kazalarında sorumlu oldukları tazminat miktarı, sigorta teminat limitleri ile sınırlıdır. Sigorta teminatı dışında kalan zararlar, sigorta şirketi tarafından karşılanmaz. Bu durumda, ibra sözleşmelerinde yer alan ve araç işleteni veya sürücüsünün tüm borçlarının ibra edildiğine dair hükümler, üçüncü kişilere karşı sonuç doğurmaz. Yani zarar gören, sigorta teminatı dışındaki zararlarını diğer sorumlulardan talep etme hakkına sahiptir. Sigorta teminat limitleri aşıldığında, zarar görenin fazlaya ilişkin tazminat talebi devam edebilir.
Sigorta şirketi tarafından yapılan tazminat ödemeleri ile gerçek zarar arasında büyük farklar bulunuyorsa, daha önce imzalanmış olan ibra sözleşmesi, sadece bir makbuz olarak kabul edilecektir. Yani, ödenmiş olan tazminat miktarı, zarar görenin tüm zararını kapsamayacağından, ibra iradesi sadece ödenmiş tazminat için geçerli sayılacaktır. Zarar gören, sigorta teminatı dışında kalan zararlar için diğer sorumlulardan tazminat talebinde bulunabilir.
Araç Değer Kaybında Sigorta Şirketi İle İbraname Sonuç
KTK madde 111’e göre, sigorta şirketi ile zarar gören arasında yapılan sulh ve ibra anlaşmalarının iptali mümkündür ve 2 yıllık hak düşürücü süre dikkate alınarak zarar görenin talepleri yeniden değerlendirilebilir. Sigorta şirketleri, sadece teminat limitleri dahilinde sorumlu olup, fazlaya ilişkin tazminat talepleri, ibra sözleşmesinde yer alan hükümlere rağmen geçerliliğini korur. Bu nedenle, zarar görenin tazminat taleplerini tam ve eksiksiz bir şekilde temin etmesi için ibra sözleşmelerinin niteliğini ve sigorta teminat limitlerini dikkate alması önemlidir. Çelik & Baştürk Hukuk ve Danışmanlık Ofisi, araç değer kaybı konusunda uzmanlaşmış ekibiyle, bu alanda etkili ve sonuç odaklı hukuki danışmanlık hizmeti sunmaktadır. Trafik kazaları sonrası oluşan araç değer kaybı bedeli hukuki açıdan karmaşık ve zaman alıcı bir süreç olabilir. Bu noktada, Çelik & Baştürk, müvekkillerinin haklarını koruyarak hızlı ve adil sonuçlar elde etmeyi hedeflemektedir. Av. Tolga Çelik ve Av. Nur Baştürk‘e araç değer kaybı bedeli hesaplaması hakkında detaylı bilgi almak veya sorularınızı yönlendirmek için “Avukata Soru Sor” kısmı veya iletişim sayfamızdan ulaşabilirsiniz.
