Araç Değer Kaybı Nedir?

Araç Değer Kaybı Nedir?

Trafik kazaları sonrasında araçların fiziksel hasar görmesi kaçınılmazdır. Bir aracın onarım sürecinden geçtikten sonra, tüm hasarlar giderilmiş olsa bile, araç ikinci el piyasasında eskisi kadar değerli olmayabilir. Bu durum, değer kaybı olarak adlandırılır. Araç değer kaybı, kazaya karışan bir aracın, onarılmış halinin piyasada gördüğü değerin, kaza öncesindeki hasarsız haline göre daha düşük olması durumudur. Peki, değer kaybı nasıl oluşur, nasıl hesaplanır ve nasıl talep edilir? İşte bu noktada, değer kaybı avukatı, mağdur araç sahiplerinin haklarını koruyarak, bu tazminatın alınması sürecinde kritik bir rol oynar. İşte değer kaybı hakkında bilinmesi gerekenler.

Araç Değer Kaybının Hukuki Dayanağı

Araç değer kaybı tazminatı, hukuki olarak araç sahiplerinin kazadan dolayı yaşadıkları maddi kaybı telafi edebilmeleri için talep edebilecekleri bir haktır. Türk Borçlar Kanunu’nun genel sorumluluk hükümlerine dayanarak, kusurlu olan tarafın araçta meydana gelen zarardan sorumlu olmasını sağlar. Kaza sonucunda oluşan hasar, tamir edilse bile aracın piyasadaki ikinci el değerinde bir düşüş meydana gelirse, araç sahibi bu değer kaybını karşı taraftan talep edebilir.

Yargıtay İçtihatları ve Hukuki Dayanaklar

• Yargıtay’ın İçtihatları: Yargıtay’ın çeşitli kararlarında, araç değer kaybının araç sahibinin kazadan önceki duruma geri dönmesini sağlayacak şekilde telafi edilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Yargıtay kararları, değer kaybı tazminatının araç sahibinin haklı talebi olduğunu gösterir.
• Sigorta Şirketlerinin Yükümlülüğü: Kazaya karışan tarafların sigorta şirketleri, zarar gören aracın değer kaybını karşılamakla yükümlü hale gelir. Sigorta şirketleri, kaza sonrası aracın piyasa değerindeki düşüşü tazmin etmek zorundadır.

Bilirkişi Raporları ve Mahkemeler

• Değer Kaybının Tespiti: Değer kaybının tespiti genellikle bilirkişiler aracılığıyla yapılır. Bilirkişi raporları, aracın hasar sonrası değer kaybını objektif bir şekilde belirler.
• Mahkemelerin Rolü: Mahkemeler, değer kaybı davalarında bilirkişi raporlarına dayanarak karar verir. Bu raporlar, davanın çözümü için kritik öneme sahiptir.

Değer Kaybı Neden Oluşur?

Araç değer kaybı, bir aracın kazaya karışması sonucu piyasa değerinin düşmesi olarak tanımlanır. Bu değer kaybı, aracın kazadan önceki ve sonraki değeri arasındaki farkı ifade eder. Değer kaybı, kazadan sonra yapılan onarımlar aracın eski haline getirilse bile, aracın ikinci el piyasasında daha az değer görmesine neden olur. İşte bu kaybın başlıca nedenleri:

• Onarım Sonrası Görünür İzler: Kazadan sonra aracın kaportasında, şasisinde ya da diğer gövde parçalarında yapılan onarımlar, araçta görünür izler bırakabilir. Bu izler, aracın estetik görünümünü olumsuz etkiler ve aracın piyasa değerini düşürür. Onarım sonrası görünür hasarlar, ikinci el piyasasında alıcılar tarafından dikkate alınan önemli bir faktördür.
• Orijinal Parçaların Kaybı: Fabrika çıkışı orijinal parçalar, bir aracın ikinci el piyasasında daha fazla talep görmesini sağlar. Ancak kaza sonrası değiştirilen parçalar, orijinal kalitesinde olmayabilir. Bu da aracın ikinci el değerini ciddi ölçüde azaltabilir. Özellikle sigorta işlemlerinde ve ekspertiz raporlarında, orijinal olmayan yedek parçalar aracın değer kaybına neden olabilir.
• Kaza Geçmişi: Bir aracın kaza geçmişi, onun sigorta şirketleri ve potansiyel alıcılar tarafından daha riskli görülmesine yol açar. Kaza geçmişine sahip araçlar, genellikle daha düşük bir piyasa değerine sahiptir, çünkü alıcılar bu araçların ileride potansiyel sorunlar çıkarabileceğini düşünürler.

Araç Sürüm Değerinin Düşmesi Sebebiyle Araç Değer Kaybı

Trafik kazalarının maddi sonuçları arasında en yaygın olanlardan biri, araçların sürüm değerinin (piyasa değerinin) düşmesidir. Kaza sonucu aracın tamir edilmesine rağmen, piyasa değeri çoğu zaman eski haline dönmez. Bu durum, araç sahibi için bir maddi kayıp anlamına gelir ve haksız fiil sorumlularına karşı tazminat talep edilmesine yol açabilir. Peki, araç sürüm değerinin düşmesi nedeniyle tazminat talebinde bulunabilmek için aracın satılma niyeti şart mı?

Aracın sürüm değeri, kazadan önceki piyasa değerine kıyasla, kazadan sonra meydana gelen düşüştür. Tamir edilen bir araç, kaza öncesi durumuna getirildiğinde bile alıcılar tarafından ikinci el olarak kabul edilir ve bu durum aracın satış değerini düşürür. Bu fark, malvarlığı eksilmesi anlamına gelir ve zarar gören, bu değerdeki düşüş için tazminat talep edebilir.

Yargıtay kararlarına göre, araç sürüm değerinin düşmesi nedeniyle tazminat talep edebilmek için aracın satılması veya satışa çıkarılması gibi bir koşul aranmaz. Yani, araç sahibi, aracı satma niyetinde olmasa bile, meydana gelen değer kaybı bir zarar kalemi olarak kabul edilir ve tazmini mümkündür. Başka bir deyişle Türk Borçlar Kanunu’na göre, haksız fiilden doğan zararların tazmini esastır. Kaza sonucu oluşan maddi zararlar arasında aracın sürüm değerindeki düşüş de yer alır. Zarar gören kişi, bu kayıptan sorumlu olan haksız fiil faillerinden tazminat talep edebilir. Haksız fiil sorumlularının bu zararı karşılaması gerekir ve bu durumda aracın satılması gibi bir zorunluluk bulunmamaktadır.

Araç Sürüm Değeri Nedir?

Araç sürüm değeri, bir aracın ikinci el piyasasındaki satış fiyatını belirleyen önemli bir faktördür. Aracın marka, model, yaşı, kilometresi ve genel durumu gibi unsurlar, sürüm değerini doğrudan etkiler. Bu değer, aracın alıcılar tarafından ne kadar talep göreceğini ve hangi fiyata satılabileceğini belirler. Özellikle kaza yapmış araçlarda sürüm değeri, kaza geçirmemiş araçlara kıyasla ciddi oranda düşebilir.

Araç Sürüm Değerini Etkileyen Temel Faktörler

Marka ve Model: Prestijli markaların ve popüler modellerin ikinci el piyasasında daha yüksek bir sürüm değerine sahip olduğu bilinir. Bu araçlar, daha güvenilir kabul edilir ve alıcılar tarafından talep görür.

Yaş ve Kilometre: Aracın yaşı ve kullanıldığı kilometre, sürüm değerini doğrudan etkileyen en kritik unsurlardır. Genç ve düşük kilometreli araçlar, ikinci el piyasasında daha yüksek fiyatlarla satılabilir.

Kaza Geçmişi: Aracın daha önce bir kazaya karışıp karışmadığı sürüm değerini önemli ölçüde etkiler. Kaza sonrası tamir edilen araçlar, ikinci el alıcıları tarafından genellikle daha az tercih edilir, bu da piyasa değerinde düşüşe yol açar.

Bakım Durumu: Aracın düzenli bakımlarının yapılması ve orijinal yedek parçaların kullanılması, aracın değerini koruyan en önemli faktörlerden biridir. Düzenli bakım yapılmış ve orijinal parçalarla tamir edilmiş bir araç, daha yüksek sürüm değerine sahip olur.

Araç Değer Kaybı Nasıl Hesaplanır?

Araç değer kaybının hesaplanması, kazanın boyutuna ve aracın özelliklerine göre değişiklik gösterir. Değer kaybı hesaplaması belli başlı kriterlere dayanır ve her kaza durumu için farklılık gösterebilir. Bu yüzden sabit bir formül kullanılmaz. Araç değer kaybı avukatı, doğru hesaplamaların yapılmasını sağlayarak, tazminat sürecini başarıyla yönetir. Ancak, genel anlamda dikkate alınan başlıca kriterler şunlardır:

1. Aracın Yaşı ve Kilometresi: Genç ve düşük kilometreli araçlar, kazalardan sonra daha fazla değer kaybeder. Özellikle 0-3 yaş arası araçlar, kaza sonrası daha yüksek oranda değer kaybı yaşar. Aracın yaşı ve kilometresi değer kaybı hesaplamasında önemli bir faktördür.
2. Aracın Marka ve Modeli: Lüks ve yüksek segment araçlar, piyasa değeri yüksek olduğu için kazadan sonra daha büyük değer kayıpları yaşayabilir. Özellikle lüks otomobil değer kaybı, araç sahipleri için önemli bir kayıptır.
3. Aracın Hasar Durumu: Aracın hangi bölgelerinin hasar aldığı, değer kaybı hesaplamasında büyük rol oynar. Özellikle şasi, motor ve direksiyon sistemi gibi ana yapılar zarar gördüğünde, aracın piyasa değeri ciddi şekilde düşer. Büyük yapısal hasarlar, daha yüksek değer kayıplarına yol açar.
4. Aracın Tamir Süreci: Onarımın kalitesi, kullanılan parçaların orijinalliği ve tamirin yapıldığı servis, değer kaybını etkiler. Yetkili serviste orijinal parçalarla yapılan tamir, değer kaybını azaltırken, yetkisiz servis ve üçüncü parti parçalar kullanımı daha fazla değer kaybına neden olabilir.
5. Aracın Hasar Geçmişi: Hasarın boyutu, değiştirilen parçalar ve onarım kalitesi gibi unsurlar da değer kaybının hesaplanmasında dikkate alınır. Özellikle büyük hasar geçmişine sahip araçlar, piyasada daha düşük değerlere satılır.

Bu kriterler göz önünde bulundurularak hazırlanan bilirkişi raporları, değer kaybı tazminat davalarında belirleyici bir rol oynar. Bilirkişiler, aracın kaza öncesi ve tamir sonrası piyasa değerini karşılaştırarak, değer kaybını belirler.

Daha Önce Kaza Geçirmiş Araçlarda Değer Kaybı Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

Daha önce kaza geçirmiş bir araçta, değer kaybı tazminatı talep edildiğinde, bu sürecin hukuki olarak doğru bir şekilde yürütülmesi önem arz eder. Özellikle, aracın ilk kazada aldığı hasarlar ve bu hasarların onarım süreci, ikinci bir kazada oluşacak değer kaybı talebinin nasıl değerlendirileceği konusunda belirleyici rol oynar. Daha önce kaza geçiren araçların değer kaybı hesaplanırken, aracın piyasa değerine olan etkisi, her iki kazanın sonuçları çerçevesinde ayrı ayrı ele alınmalıdır.

Bu gibi durumlarda, öncelikle aracın geçmiş kazalardan kaynaklanan hasarları ve yapılan onarımlar titizlikle incelenmelidir. İlgili sigorta şirketlerinden Tramer kayıtları ve hasar dosyalarının temin edilmesi, hukuki sürecin doğru yürütülebilmesi açısından büyük önem taşır. Bu belgeler, aracın önceki kazalar sonucu hangi parçalarının değiştirildiği ya da onarıldığı konusunda net bilgi sunar. Akabinde, bir bilirkişi incelemesi ile aracın ikinci kazada uğradığı değer kaybının tespiti yapılmalıdır.

Bilirkişi tarafından yapılan bu inceleme, hem aracın geçmiş hasarlarını hem de ikinci kazada oluşan hasarın aracın değerine olan etkisini hukuki çerçevede değerlendirir. Değer kaybı tazminatı sürecinde, ikinci kazanın, aracın daha önce zarar görmemiş bölümleri üzerinde yarattığı hasar özellikle dikkate alınır. Sonuç olarak, daha önce kaza yapmış araçlarda değer kaybı tespiti yapılırken, hukuki prosedürlerin eksiksiz bir şekilde takip edilmesi ve ilgili tüm belgelerin sunulması gereklidir.

Araç Değer Kaybı Tazminatı Nasıl Talep Edilir?

Araç değer kaybı tazminatı, kaza sonrası aracın piyasa değerindeki düşüşü telafi etmek için araç sahibinin talep edebileceği bir tazminat türüdür. Kazada kusurlu olan taraf, sadece aracın hasarını değil, aynı zamanda oluşan değer kaybını da karşılamakla yükümlüdür. Değer kaybı tazminatını talep etmek için şu adımlar izlenebilir:

1. Değer Kaybının Tespiti: Kaza sonrası aracın değer kaybı yaşayıp yaşamadığının tespiti gereklidir. Bu tespit, sigorta şirketi ya da bağımsız bir bilirkişi tarafından yapılabilir. Araç sahibi, kaza sonrası onarımdan geçen aracının piyasa değerini, kaza öncesi değeri ile kıyaslayarak değer kaybı olup olmadığını belirlemelidir.
2. Sigorta Şirketine Başvuru: Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (trafik sigortası) kapsamında, kazada kusurlu olan tarafın sigorta şirketine başvuru yapılır. Sigorta şirketi, belirlenen limitler çerçevesinde değer kaybı tazminatını karşılayabilir. Ancak bazı durumlarda, sigorta şirketi talepleri reddedebilir ya da eksik ödeme yapabilir.
3. Dava Açılması: Eğer sigorta şirketi, değer kaybını karşılamazsa ya da eksik ödeme yaparsa, mağdur araç sahibi araç değer kaybı avukatı aracılığıyla  hukuki yollara başvurarak tazminat davası açabilir. Bu durumda mahkemelere ya da Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru yapılır. Bilirkişi raporları, onarım ve değer kaybı belgeleri ile dava süreci desteklenir.
4. Değer Kaybı İçin Gerekli Belgeler: Araç değer kaybı talebi için sigorta şirketine ya da mahkemeye başvuru yaparken bazı belgeler sunulması gereklidir. Bu belgeler şunlardır:
   • Trafik kazası tespit tutanağı
   • Mağdur araca ait ruhsat
   • Varsa hasarlı araca ve kaza yerine ait fotoğraflar
   • Mağdur araç sahibine ait  – zarar gören üçüncü şahsa ait banka hesap bilgileri
   • Tamir faturaları ve onarım raporları
   • Varsa aracın kaza öncesi ve sonrası değerini belirten ekspertiz raporları
   • Varsa maddi hasara ilişkin ekspertiz raporu

Değer Kaybı Talep Etme Şartları

Araç değer kaybı tazminatı talep edebilmek için belirli şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Araç sahiplerinin bu tazminattan faydalanabilmesi için aşağıdaki koşulların sağlanması önemlidir:

1. Kaza Tarihinin Yakınlığı: Araç değer kaybı talebi, kazanın gerçekleştiği tarihten itibaren belirli bir süre içinde yapılmalıdır. Bu zamanaşımı süresi 2 yıl olarak öngörülmektedir. Zamanaşımı süreleri, değer kaybı talebinde büyük önem taşır.
2. Kusur Oranı: Değer kaybı talep edebilmek için kazada karşı tarafın kusurlu olması Eğer kazada her iki taraf da kusurluysa, talep edilecek değer kaybı kusur oranına göre belirlenir. Örneğin, karşı tarafın %70 kusurlu olduğu bir kazada, sadece %70 oranında değer kaybı tazminatı talep edilebilir.

Değer Kaybı Başvurusu Nasıl Yapılır?

1. Araç değer kaybı talebi için atılması gereken ilk adım, bir eksper veya bilirkişi raporu hazırlatmaktır. Bu rapor, kazada oluşan hasarın aracın değerini ne kadar düşürdüğünü tespit eder. Araç sahibi, bu raporu kazada kusurlu olan tarafın sigorta şirketine sunarak değer kaybı tazminatı talep edebilir. Örneğin, bir kazada karşı taraf %100 kusurlu bulunduysa, aracınızda meydana gelen değer kaybı için karşı tarafın sigorta şirketine başvurarak tazminat talep edebilirsiniz. Bu başvuruda ekspertiz raporu, aracın hasar fotoğrafları ve tamir faturaları gibi belgeler sunulmalıdır.
2. Sigorta şirketi talebi reddederse veya ödenen tazminat yeterli olmazsa, araç sahibi hukuki yollara başvurabilir ve dava açabilir.
3. Mahkemeler, değer kaybı davalarında genellikle bilirkişi raporlarına dayanır. Örneğin, bir aracın şasisinde meydana gelen büyük hasar nedeniyle ekspertiz raporu aracın %20 oranında değer kaybettiğini tespit etmişse, mahkeme bilirkişi raporu doğrultusunda karar vererek bu değeri karşılayacak tazminata hükmedebilir.

Araç Değer Kaybı Kusur Oranı Nedir?

Değer kaybının tazmin edilmesi, tarafların kusur oranlarına göre belirlenir. Bu noktada kusur oranı, kazaya karışan tarafların olayda ne kadar sorumlu olduğunu ortaya koyan en önemli faktördür. Kusur oranları genellikle bilirkişi raporlarıyla tespit edilir ve tarafların tazminat sorumlulukları bu oranlara göre şekillenir.

Trafik kazalarında tarafların kusur oranlarının doğru şekilde belirlenmesi, adil bir tazminat süreci için kritik öneme sahiptir. Araç sürücüsünün tamamen kusurlu olduğu durumlarda, bu taraf hem aracın değer kaybını hem de diğer maddi zararları karşılamakla yükümlü olur. Ancak, kazada karşı tarafın da kusuru bulunuyorsa, tazminat sorumluluğu kusur oranlarına göre paylaşılır. Örneğin, bir kazada sürücülerin kusur oranları %70 ve %30 olarak belirlenirse, araç değer kaybı tazminatı da bu oranlara göre hesaplanır.

Kusur oranının belirlenmesi sürecinde birçok faktör dikkate alınır. Trafik kurallarına uyum, araçların kaza anındaki durumu, hız, fren mesafesi gibi teknik detaylar, bilirkişilerin hazırladığı raporlarla netleştirilir. Araç sahipleri, kaza sonrası oluşan değer kaybı için sigorta şirketlerine başvurabilirler, ancak sigorta şirketleri de yine kusur oranlarını baz alarak ödeme yapar. Bu nedenle, her iki tarafın kazadaki sorumluluğu detaylı bir şekilde incelenmelidir.

Sonuç olarak, araç değer kaybı tazminatları, tarafların kusur oranlarına göre belirlenir ve bu oranlar, tazminatın ne kadar olacağını doğrudan etkiler. Bu nedenle, kaza sonrası yapılacak olan teknik incelemeler ve bilirkişi raporları, sürecin adil bir şekilde yönetilmesinde büyük bir rol oynar.

Araç Değer Kaybı Kusur Oranı Nedir ve Nasıl Hesaplanır?

Kusur oranı, trafik kazalarında sorumluluğun taraflar arasında nasıl dağıtıldığını belirleyen önemli bir faktördür. Araç değer kaybı talebinde en önemli kriterlerden biri kazadaki kusur oranıdır. Kusur oranı, kazanın oluşumunda hangi tarafın ne kadar sorumlu olduğunu belirleyen bir yüzdedir. Örneğin, bir taraf tamamen hatalı ise %100 kusur oranına sahip olurken, diğer taraf kusursuz kabul edilir. Ancak çoğu durumda, kusur oranı taraflar arasında paylaşılır ve bu oran, araç değer kaybı talebinde büyük bir fark yaratır. Trafik kazalarında genellikle iki tür kusur dağılımı mevcuttur:

Tam Kusur: Kaza tamamen bir tarafın hatasından kaynaklanıyorsa, bu tarafa tam kusur verilir. Karşı tarafın tam kusurlu olduğu durumlarda araç değer kaybı talebi daha kolay bir şekilde yapılabilir.

Müterafik Kusur: Bu durum, kazada birden fazla tarafın kusurlu olduğu anlamına gelir. İki tarafın da farklı oranlarda hatalı olduğu kazalar müterafik kusur kapsamında değerlendirilir. Eğer kazada her iki taraf da hatalıysa, kusur oranına göre tazminat miktarı belirlenir. Örneğin, bir taraf %70, diğer taraf %30 kusurluysa, araç değer kaybı tazminatında bu oranlar dikkate alınır ve tazminat buna göre hesaplanır.

Değer Kaybı Tazminatının Hukuki Boyutu

Araç değer kaybı tazminatı, hukuki anlamda haksız fiil hükümlerine dayanmaktadır. Türk Borçlar Kanunu’nun ilgili maddelerine göre, bir kimse kusurlu bir şekilde başkasının malına zarar verdiğinde, bu zararı tazmin etmekle yükümlüdür. Bu kapsamda, kazaya sebep olan tarafın sigorta şirketi, sadece aracın tamir masraflarını değil, aynı zamanda değer kaybını da karşılamak zorundadır.

Ancak, sigorta şirketleri genellikle bu tazminatı ödemekte direnç gösterebilir. Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, aracın onarıldıktan sonra bile değer kaybı yaşadığı kabul edilmiştir. Bu nedenle, sigorta şirketlerinin değer kaybı taleplerine karşı çıkmasına rağmen, yargı kararları bu taleplerin hukuki olarak geçerli olduğunu göstermektedir. Örneğin, Yargıtay kararlarına göre, aracın piyasa değeri kaza öncesi ve sonrası karşılaştırıldığında, onarım sonrası değer kaybı dikkate alınarak tazminat belirlenmelidir. Bu durum, sigorta şirketlerinin değer kaybı tazminatı taleplerini reddetse bile yargı sürecinde araç sahibinin haklı bulunduğunu ortaya koymaktadır.

Değer Kaybı Davalarında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Araç değer kaybı, trafik kazaları sonrasında araç sahiplerinin en sık karşılaştığı maddi kayıplardan biridir. Kaza sonrası araçta meydana gelen hasarlar, aracın ikinci el piyasa değerinde düşüşe neden olabilir. Bu kaybın telafisi için değer kaybı davası açmak, birçok araç sahibinin başvurduğu bir yöntemdir. Ancak, bu süreçte dikkat edilmesi gereken önemli hususlar ve değer kaybı tazminatı alırken bilinmesi gereken bazı kritik noktalar vardır. İşte araç değer kaybı davalarında dikkat edilmesi gereken temel hususlar:

Kusur Oranı: Araç değer kaybı tazminatı talep edebilmek için, kazada kusur oranı büyük bir rol oynar. Kazada tamamen kusurlu olan taraf, değer kaybı tazminatı talebinde bulunamaz. Eğer araç sahibi tam kusurluysa, değer kaybı tazminatı talep etme hakkı yoktur. Kusur oranı, sigorta şirketlerinin değerlendirmelerinde ve mahkeme kararlarında da belirleyici bir unsurdur.

Aracın Tamir Durumu: Kaza sonrası araçta yapılan tamiratlar, değer kaybı tazminatı talebinde önemli bir kriterdir. Özellikle aracın tamiri sırasında orijinal parça kullanılıp kullanılmadığı, tamiratın yetkili bir servis tarafından yapılıp yapılmadığı gibi detaylar, aracın değer kaybını etkileyen unsurlardır. Orijinal parçalar kullanılmayan veya yetkisiz servislerde tamir edilen araçlar, daha yüksek bir değer kaybı yaşayabilir ve bu durum tazminat miktarını da doğrudan etkiler.

Değer Kaybı Tavan: Sigorta şirketlerinin, değer kaybı tazminatları için belirledikleri bir tavan limiti bulunur. Bu tavan limit, genellikle sigorta poliçesi kapsamında belirlenir ve sigorta şirketi, bu limitin üzerindeki zararlar için ödeme yapmaz. Eğer değer kaybı sigorta limitlerini aşıyorsa, araç sahipleri bu durumda sigorta şirketine başvuru yapamayıp, dava yoluna gitmek zorunda kalabilirler. Değer kaybı davaları, sigorta şirketiyle yaşanan anlaşmazlıklar sonucu açılabileceği gibi, taraflar arasında uzlaşma sağlanamadığında da devreye girer.

Araç Yaşı ve Kilometresi:Araç değer kaybı hesaplanırken dikkate alınan faktörlerden biri de aracın yaşı ve kilometresidir. Genç ve düşük kilometreli araçlar, daha fazla değer kaybı yaşama potansiyeline sahiptir. Buna karşılık, daha eski ve yüksek kilometreli araçlarda değer kaybı daha sınırlı olabilir. Bu nedenle, aracın yaşı ve kilometresine bağlı olarak tazminat talepleri değişkenlik gösterebilir.

Uzman Raporları: Değer kaybı tespiti için uzman raporları büyük bir öneme sahiptir. Araç değer kaybının hesaplanabilmesi için eksper raporu alınması zorunludur. Uzmanlar, kaza sonrası aracın piyasa değerindeki kaybı belirler ve bu rapor, hem sigorta şirketleri hem de mahkemeler tarafından dikkate alınır. Eksper raporları, aracın değer kaybını tespit etmenin en güvenilir yöntemidir.

Mahkeme Süreci ve Hukuki Destek: Araç değer kaybı tazminatı talep ederken sigorta şirketi ile uzlaşma sağlanamazsa, hukuki yollar devreye girer. Bu durumda dava açmak kaçınılmaz olabilir. Mahkeme sürecinde araç sahiplerinin dikkat etmesi gereken en önemli husus, profesyonel hukuki destek almaktır. Hukuk büroları ve avukatlar, değer kaybı davalarında müvekkillerine hem sigorta süreçlerinde hem de dava sürecinde yol gösterici olacaktır.

Araç Değer Kaybının Sık Karşılaşılan Durumları: Araç değer kaybı, her trafik kazası sonrası ortaya çıkmayabilir. Özellikle hafif çarpmalar veya yüzeysel çizikler, aracın piyasa değerinde belirgin bir düşüşe neden olmayabilir. Ancak, şasi ve motor gibi ana yapılarında meydana gelen hasarlar, aracın ikinci el piyasa değerini ciddi oranda etkiler. Bu nedenle, değer kaybı talepleri genellikle orta ve büyük hasarlı kazalarda gündeme gelir.

Örnek Durumlar:

• Şasi Hasarları: Şasi üzerinde meydana gelen hasarlar, aracın temel yapısını etkilediği için büyük değer kaybına yol açar.
• Motor Hasarları: Motor gibi ana parçaların hasar görmesi, aracın işlevselliğini ve piyasa değerini ciddi şekilde düşürür.
• Büyük Çarpışmalar: Yüksek hızda gerçekleşen çarpışmalar, aracın genel yapısını etkilediğinden, büyük oranda değer kaybına neden olabilir.

Hasar Tazminatı Nedir?

Hasar tazminatı, bir trafik kazası sonucunda mağdurun aracında meydana gelen fiziksel zararların karşılanmasını ifade eder. Sigorta şirketleri, trafik sigortası genel şartları çerçevesinde, kazaya neden olan sigortalının neden olduğu maddi zararları karşılamakla yükümlüdür. Ancak burada dikkat edilmesi gereken husus, hasar tazminatının yalnızca aracın onarımı için yapılan masrafları kapsaması ve araç değer kaybını içermemesidir.

Örneğin, bir trafik kazasında aracın ön tamponu, farları ve kaputunda hasar meydana geldiğini düşünelim. Hasar tazminatı, bu parçaların onarılması ya da yenilenmesi için gereken masrafları kapsar. Ancak aracın piyasa değerinde meydana gelen düşüş, yani değer kaybı, hasar tazminatı dışında değerlendirilen bir zarar türüdür. Bu iki kavramın birbirinden net bir şekilde ayrılması, hukuki süreçler açısından önem arz eder.

Hasar Tazminatı ve Değer Kaybı Farkı

Bir trafik kazasında meydana gelen zararın tazmin edilmesi, iki farklı zarar kalemini içerir: Hasar tazminatı ve değer kaybı. Hasar tazminatı, kazadan kaynaklanan fiziksel zararların onarılması için gerekli olan masrafları ifade ederken, değer kaybı, onarım sonrası aracın ikinci el piyasa değerinde meydana gelen düşüşü kapsar.

Hasar tazminatı fiziksel zararları karşıladığı için aracın teknik olarak eski haline getirilmesini sağlar. Ancak onarılan bir aracın, piyasa değerinde kaza öncesine göre bir azalma olması muhtemeldir. Bu düşüş, aracın geçmişinde bir kaza kaydı olmasından kaynaklanır ve bu da değer kaybı olarak adlandırılır. Örneğin, bir araç ne kadar iyi onarılmış olursa olsun, kaza kaydı bulunan bir araç olarak ikinci el piyasasında değer kaybeder. Bu sebeple, mağdurlar yalnızca hasar tazminatı değil, aynı zamanda değer kaybı için de tazminat talep edebilirler.

Hasar Tazminatı ve Değer Kaybı Taleplerinin Hukuki Boyutu

Bir trafik kazasında, mağdurun haklarını tam olarak elde edebilmesi için hem hasar tazminatı hem de değer kaybı talebinde bulunması büyük önem taşır. Trafik Sigortası Genel Şartları’nda belirtilen bu taleplerin ayrı ayrı dile getirilmesi gerektiği, sigorta şirketlerinin sorumluluk alanını belirleyen en temel hususlardan biridir. Zarar gören taraf, sadece hasar tazminatı talep ettiğinde, sigorta şirketi onarım masraflarını karşılayarak tazminat sorumluluğunu yerine getirir. Ancak değer kaybı talebinde bulunulmadığı sürece, sigorta şirketinin bu zararı karşılama yükümlülüğü doğmaz.

Sigorta Genel Şartları ve Değer Kaybı Talepleri

Trafik kazaları sonrasında mağdurların karşılaştığı en önemli konular arasında hasar tazminatı ve değer kaybı yer almaktadır. Bu iki kavram, hem hukuki süreçlerde hem de sigorta şirketlerinin yükümlülüklerinin belirlenmesinde önemli rol oynar. Trafik Sigortası Genel Şartları çerçevesinde düzenlenen bu kavramlar, kazazedelerin hangi zararlarının karşılanacağına ve ne tür taleplerde bulunmaları gerektiğine açıklık getirmektedir. Sigorta Genel Şartları’nın A.5.a maddesi ve Ek 1’e göre, zarar gören kişinin sigorta şirketinden yalnızca hasar tazminatı talep etmesi yeterli değildir; aynı zamanda değer kaybı için de açıkça talepte bulunması gerekir. Bu noktada trafik sigortası genel şartları, sigorta şirketlerinin hangi koşullarda değer kaybı tazminatını karşılayacağına dair net kurallar koymuştur.

Değer kaybı, aracın fiziksel hasara uğraması sonucu piyasa değerinde meydana gelen düşüş olarak tanımlandığı için bu kaybın tazmin edilebilmesi, sigorta genel şartlarına göre mağdurun talebine bağlıdır. Hasar tazminatı ve değer kaybı, sigorta şirketleri tarafından birbirinden bağımsız olarak değerlendirilir ve ayrı ayrı talep edilmesi gerekir. Eğer mağdur, sadece fiziksel hasarın karşılanmasını talep eder ve değer kaybı talebinde bulunmazsa, sigorta şirketi yalnızca hasar tazminatını ödemekle yükümlü olur.

Araç Değer Kaybı Taleple Bağlılık İlkesi

Gerçek zarar ilkesi, hukukun temel prensiplerinden biridir ve zarar görenin uğradığı gerçek zararın karşılanmasını amaçlar. Ancak Sigorta Genel Şartları’na göre, taleple bağlılık ilkesi  gereği zarar gören kişinin sadece hasar tazminatı değil, ayrıca değer kaybı zararını da talep etmesi zorunludur. Bu durum, bazı hukukçular tarafından gerçek zarar ilkesine aykırı olarak değerlendirilebilse de, uygulamada trafik sigortası genel şartları doğrultusunda hareket edilir.

Özellikle HMK madde 26/1’de düzenlenen taleple bağlılık ilkesi gereğince, sigorta şirketi ancak zarar görenin açıkça talep ettiği zararları karşılamakla yükümlüdür. Yani, zarar gören, sadece fiziksel hasar için tazminat talep ederse, sigorta şirketi yalnızca bu zarar için ödeme yapar. Değer kaybı talep edilmediği sürece, bu zarar sigorta şirketinin sorumluluk alanı dışında kalır.

Araç Değer Kaybı Avukatının Rolü

1. Uzman Bilirkişi ile Çalışma: Değer kaybının doğru bir şekilde tespit edilmesi için bilirkişi raporu hazırlanması gerekir. Araç değer kaybı avukatı, uzman bilirkişilerle çalışarak, bu raporların objektif ve doğru şekilde hazırlanmasını sağlar.
2. Sigorta Şirketleri ile Müzakere: Sigorta şirketlerinin ödeme yapma konusunda direnç gösterdiği durumlarda, değer kaybı avukatı, müvekkilinin haklarını koruyarak sigorta şirketleri ile müzakere eder ve anlaşma sağlanmaya çalışır.
3. Mahkemeye Başvuru: Sigorta şirketi ile anlaşma sağlanamazsa, avukatlar yasal süreç başlatır. Bu aşamada, değer kaybı avukatı, dava dosyasını titizlikle hazırlar ve müvekkilinin haklarını mahkeme önünde savunur.

Araç Değer Kaybı Avukatı Seçimi

Araç değer kaybı tazminatı süreçlerinde, profesyonel bir avukatla çalışmak büyük avantaj sağlar. Araç değer kaybı avukatı seçerken dikkat edilmesi gerekenler:

• Tecrübe: Daha önce değer kaybı davalarında başarılı sonuçlar elde etmiş avukatlar tercih edilmelidir.
• Uzmanlık: Sigorta hukuku ve tazminat hukuku alanında uzman bir avukat, sürecin hızlı ve etkili şekilde yürütülmesini sağlar.
• İletişim: Müvekkiliyle sürekli iletişim halinde olan, gelişmeleri düzenli olarak paylaşan bir avukat, süreci daha kolay yönetir.

Sonuç olarak, araç değer kaybı, trafik kazaları sonrası araç sahipleri için ciddi bir mali kayıp yaratabilir. Değer kaybı tazminatı, bu kaybın telafi edilmesi açısından önemli bir hukuki araçtır. Bu süreçte, sigorta şirketine başvuru, bilirkişi raporları ve gerektiğinde hukuki dava açılması gibi adımlar izlenerek araç sahiplerinin hakları korunabilir.

Trafik kazaları sonrasında mağdur olan kişilerin, zararlarının tam olarak tazmin edilebilmesi için hem hasar tazminatı hem de değer kaybı talebinde bulunmaları gerekmektedir. Sigorta Genel Şartları’nda belirtilen düzenlemeler uyarınca, bu iki zarar türü birbirinden bağımsız olarak değerlendirildiği için sigorta şirketlerinin sorumluluğu, mağdurun talepleri doğrultusunda şekillenir. Gerçek zarar ilkesi ve taleple bağlılık ilkesi gereğince, zarar gören mağdurun, hasar tazminatı ve değer kaybı taleplerini ayrı ayrı yapması, sigorta şirketinin sorumluluğunu belirleyen temel unsurdur. Mağdur tarafın bu talepleri usulüne uygun şekilde iletmemesi halinde, sigorta şirketi yalnızca fiziksel hasar için ödeme yapar; değer kaybı tazminatı ise talep edilmediği sürece karşılanmaz.

Çelik & Baştürk Hukuk ve Danışmanlık Ofisi, değer kaybı konusunda uzmanlaşmış ekibiyle, bu alanda etkili ve sonuç odaklı hukuki danışmanlık hizmeti sunmaktadır. Trafik kazaları sonrası oluşan değer kayıplarının tazmini, hukuki açıdan karmaşık ve zaman alıcı bir süreç olabilir. Bu noktada, Çelik & Baştürk, müvekkillerinin haklarını koruyarak hızlı ve adil sonuçlar elde etmeyi hedeflemektedir. Av. Tolga Çelik ve Av. Nur Baştürk‘e değer kaybı hesaplaması hakkında detaylı bilgi almak veya sorularınızı yönlendirmek için “Avukata Soru Sor” kısmı veya iletişim sayfamızdan ulaşabilirsiniz.