Anlaşmalı boşanmadan sonra kadın ne zaman evlenebilir?4721 sayılı Türk Medeni Kanunu uyarınca eşlerin boşanma iradelerini karşılıklı olarak beyan etmesi ve bu hususta anlaşmaları sonucu gerçekleşen bir boşanma türüne anlaşmalı boşanma denir. Anlaşmalı boşanma kararının kesinleşmesiyle birlikte her iki eş de hukuken yeniden evlenme hakkına sahip olur. Ancak kadın için özel olarak öngörülen bekleme süresi (iddet süresi) söz konusudur. Bu bekleme süresinin amacı, soybağında karışıklık yaşanmasını engellemektir ve detayları Türk Medeni Kanunu hükümlerinde açıkça düzenlenmiştir.
İçindekiler
ToggleBekleme Süresinin (İddet Süresi) Hukuki Dayanağı ve Amacı
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu m. 132 hükmü gereğince, evlilik sona ermişse kadın, evliliğin sona ermesinden başlayarak üç yüz gün geçmedikçe yeniden evlenemez. Bunun yanı sıra 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu m. 26 f. I hükmü, kadının bekleme süresinin, boşanma kararının kesinleştiği tarihten itibaren hüküm ifade edeceğini öngörür. Tıp bilimindeki verilere göre insan gebeliğinin en fazla 300 gün sürebilmesi sebebiyle, bu süre içinde doğan çocuğun soybağı konusunda bir belirsizlik çıkmaması amaçlanmıştır.
Kadına getirilen bu yükümlülük, Yargıtay kararlarında da soybağının korunması ve çocuğun babası hakkında hukuki karışıklık doğmaması için zorunlu tutulmaktadır. Nitekim “doğuranın her zaman anne olarak kabul edilmesine” karşılık, babanın kim olduğu konusunda karışıklık çıkması ihtimali ancak bu şekilde giderilebilir.
Anlaşmalı Boşanmadan Sonra Kadın Ne Zaman Evlenebilir?
Anlaşmalı boşanma kararı verildikten ve bu karar kesinleştikten sonra, kadın bakımından yeniden evlenme hakkının doğması kural olarak 300 günlük bekleme süresine tabidir. Bu süre, boşanma kararının kesinleştiği tarihten itibaren işlemeye başlar. Fakat hukukumuzda istisnai durumlar da düzenlenmiştir:
Kadın, önceki evliliğinden gebe olmadığını resmî raporla ispat ederse, aile mahkemesine başvurarak bekleme süresinin kaldırılmasını talep edebilir. Ayrıca boşanan eşlerin yeniden birbiriyle evlenmek istemesi halinde yine mahkeme, kadının bekleme süresini kaldırabilir. Yargıtay kararları bu yöndeki uygulamanın temel sebebinin soybağında karışıklığı önleme amacını taşıdığını açıkça vurgulamaktadır.
Bekleme Süresi (İddet Süresi) Mutlak Bir Engel midir?
Bekleme süresi, Türk Medeni Kanunu’nda kesin olmayan evlenme engeli olarak düzenlenmiştir. Bunun anlamı, kadının bekleme süresi içinde fiilen evlenmiş olması hâlinde bu evliliğin butlanı (geçersizliği) talep edilemeyecektir. Başka bir ifadeyle, söz konusu evlilik kendi kendine hükümsüz sayılmaz. Ancak soybağıyla ilgili sorunları engellemek adına, kanun koyucu evlilik öncesinde mutlaka bekleme süresinin dolmasını ya da mahkeme tarafından kaldırılmış olmasını aramaktadır.
Bekleme Süresi Nasıl Sona Erer?
Bekleme süresi, kural olarak 300 günün dolmasıyla sona erer. Ne var ki kanunda, kadın evlilik sona erdikten sonra doğum yaparsa, bekleme süresi kendiliğinden biter. Böylece çocuk, doğum anında süren bir evlilik olmadığı için önceki kocanın veya yeni evliliğin soybağı bakımından karışıklığa sebep olmaksızın dünyaya gelmiş sayılır. Dolayısıyla bu hâlde kadının bekleme süresini kaldırması için ayrıca mahkemeye başvurmasına gerek yoktur.
Öte yandan, kadının gebe olmadığına dair resmî rapor alınması durumunda mahkemeye başvurularak bekleme süresi kaldırılabilir. Yine, boşanmış eşlerin birbirleriyle yeniden evlenmek istediklerinde de kanun mahkemeye bu süreyi kaldırma yetkisi tanımıştır. Mahkeme, çocuğun soybağına dair bir problem bulunmadığını tespit etmesi hâlinde, bekleme süresini kaldırır.
Kadının Nişanlanması ve Bekleme Süresi
Türk Medeni Kanunu’nda bekleme süresi (iddet süresi) sadece yeni bir evlilik akdi yapılması bakımından öngörülmüş bir engeldir. Dolayısıyla kadının bekleme süresi içinde nişanlanmasına dair herhangi bir yasaklama söz konusu değildir. Nişanlanma, evlilik öncesi bir hazırlık ve söz vermeden ibaret olduğundan, doğrudan soybağında karışıklık ihtimaline sebep olmaz.
Soybağının Karışması ve Yargıtay Uygulamaları
Kanun, soybağının karışmasını önlemek adına bir dizi karine kabul etmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’na göre, boşanma kararının kesinleşmesinden başlayarak 300 gün içinde doğan çocuğun babası kural olarak ilk evlilikteki koca kabul edilir. Aradaki karışıklık, soybağının reddi davaları ya da DNA testleri ile giderilebilir.
Sonuç
Anlaşmalı Boşanmadan Sonra Kadın Ne Zaman Evlenebilir? sorusu, Türk Medeni Kanunu’nun kadın için öngördüğü 300 günlük bekleme süresi nedeniyle önem taşır. Boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren kadının yeni bir evlilik akdi yapabilmesi için bu sürenin dolması gerekir. Bununla birlikte gebelik durumu yoksa mahkeme kararıyla bekleme süresi kaldırılabilir. Ayrıca önceki eşlerle yeniden evlilik söz konusu olduğunda, yine aile mahkemesi süreyi kaldırabilir. Kadın bekleme süresi içinde nişanlanabilir, ancak evlilik akdini bekleme süresi dolmadan veya kaldırılmadan gerçekleştiremez. Soybağının sağlıklı kurulması ve aile hukukuna dair hakların korunması amacıyla kanun koyucu, söz konusu düzenlemeyi gerekli görmüştür. Yargıtay kararları da bu düzenlemeyi çocuk haklarının ve toplum düzeninin korunması yönünden istikrarlı biçimde uygulamaktadır. Çelik & Baştürk Hukuk ve Danışmanlık Ofisi olarak “Anlaşmalı Boşanmadan Sonra Kadın Ne Zaman Evlenebilir ” konusunda destek sunuyoruz. Av. Tolga ÇELİK ve Av. M. Nur BAŞTÜRK olarak müvekkillerimizin her aşamada yanındayız.
Sık Sorulan Sorular
Kadının bekleme süresi nasıl ve ne zaman başlar?
Bekleme süresi, boşanma kararının kesinleştiği tarihten itibaren başlar. Anlaşmalı boşanma kararı da dâhil olmak üzere mahkemeden çıkan boşanma kararının kesinleşme tarihi önemlidir.
Bekleme süresi kesin evlenme engeli midir?
Hayır, bekleme süresi kesin olmayan bir evlenme engelidir. Kadın bu süre içerisinde fiilen bir evlilik yapsa bile bu evlilik kendiliğinden hükümsüz sayılmaz. Ancak yasal olarak bekleme süresine uyulmadığında soybağında karışıklık ortaya çıkabilir.
Bekleme süresinin kaldırılması için neler gereklidir?
Aile mahkemesine başvuru yapmak gerekir. Kadın önceki evliliğinden gebe olmadığını kanıtlayan bir resmî rapor sunarsa veya boşanmış eşler yeniden evlenmek isterlerse, mahkeme gerekli koşullar sağlandığında bekleme süresini kaldırır.
Boşanma kararının kesinleşmesiyle kadın nişanlanabilir mi?
Evet, bekleme süresi evliliği engeller ancak nişanlanmayı engellemez. Nişanlanma, evlilik vaadi niteliğindedir ve hukuken yeni bir evlilik akdi sayılmaz.
Doğum olması halinde bekleme süresi kendiliğinden kalkar mı?
Evet, evlilik sona erdikten sonra kadın doğum yaparsa bekleme süresi kendiliğinden biter. Bu durumda ayrıca mahkemeye başvuruya gerek kalmaz.