Eşiniz yabancı uyruklu ise ve kendisine ulaşamıyorsanız, boşanma süreci normalden biraz daha karmaşık olabilir. Özellikle adresini bilmediğiniz veya iletişim kuramadığınız bir yabancı eşe karşı boşanma davası açarken bazı özel prosedürler devreye girer. “Adresine ulaşılamayan yabancı uyruklu eşten boşanma” durumunda, Türk hukuku bir çözüm sunmaktadır. Bu makalede, adres bilgileri olmayan yabancı uyruklu eşe karşı Türkiye’de boşanma davası açmanın yolları ve dikkat edilmesi gerekenler ele alınmıştır.
Yabancı Eşe Karşı Boşanma Davası Açmak
Eşiniz Türk vatandaşı olmayabilir ve muhtemelen kendi ülkesine ya da başka bir ülkeye dönmüş olabilir. Bu durumda dahi, eğer siz Türk vatandaşı iseniz veya evliliğiniz Türkiye’de gerçekleşmişse, Türk mahkemelerinde boşanma davası açma hakkınız vardır. Yabancı uyruklu eşe karşı davalarda da Aile Mahkemeleri görevlidir ve yetki kuralı olarak sizin ikametgahınız mahkemesi genellikle yetkili kabul edilir.
Önemli bir nokta, boşanma davasında uygulanacak hukuktur. Türk kanunlarındaki milletlerarası özel hukuk kurallarına göre, eşlerin farklı vatandaşlıkta olması durumunda boşanmaya uygulanacak hukuk, müşterek mutad mesken (ortak sürekli ikamet) hukukudur; eğer böyle bir ortak ikamet yoksa Türk hukuku uygulanır. Birçok durumda, özellikle eşinizle uzun süredir ayrı ve iletişimsiz iseniz, Türk mahkemesi Türk hukukunu uygulayarak davayı yürütecektir. Yani davanızı Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre boşanma sebeplerine dayanarak açabilirsiniz.
Adres Bilgisi Olmadan Tebligat Süreci
Adresine ulaşılamayan bir yabancı eş söz konusu olduğunda en büyük zorluk, dava dilekçesi ve duruşma çağrılarının o kişiye tebliğidir. Türk mahkemesi, karşı tarafa ulaşmak için her türlü resmi yolu deneyecektir:
- Yabancılar Kütüğü ve Resmi Kayıtlar: Öncelikle eşiniz eğer bir dönem Türkiye’de yaşamışsa, Göç İdaresi’nin Yabancılar Kütüğü’nde veya nüfus kayıtlarında bir adresi olup olmadığı araştırılır. Çoğu durumda, eğer eşiniz Türkiye’yi terk ettiyse güncel bir adres bulunamayacaktır.
- Ülkesindeki Adres: Eşinizin uyruğu olduğu ülkenin Türkiye’deki büyükelçiliği veya konsolosluğu vasıtasıyla, o ülkedeki son bilinen adresi tespit edilmeye çalışılabilir. Ancak, kişisel verilerin korunması nedeniyle yabancı makamlar bu bilgiyi genellikle vermezler. Yine de, eşinizin ailesi veya arkadaşları gibi kaynaklardan bir adres öğrenmeye çalışmak sizin açınızdan faydalı olabilir.
- Diplomatik Tebligat: Eşin adresi bilinemese bile, mahkeme resmi tebligat prosedürünü başlatmak durumundadır. Bu kapsamda, dava evrakları ve duruşma davetiyesini Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla eşinizin vatandaşı olduğu ülkenin ilgili makamlarına iletmeye çalışır. Evraklar, o ülkenin diline tercüme edilip diplomatik yolla gönderilir. Örneğin, eşiniz Rusya vatandaşıysa ve adresi bilinmiyorsa, Rus makamlarına iletilmek üzere Rusça tercümeli tebligat hazırlanır ve gönderilir.
- İlanen Tebligat: Tüm aramalara rağmen adres tespit edilemez veya gönderilen tebligatlara yanıt alınamazsa, geriye kalan yöntem ilan yoluyla tebligattır. Mahkeme, Resmî Gazete’de veya uygun gördüğü gazetelerde bir ilan yayımlayarak eşinize dava açıldığını ve duruşma gününü duyurur. İlan yoluyla tebligat yapıldığında, artık tebligat yapılmış ve karşı tarafın haberdar olduğu varsayılır. Nitekim yargı uygulamasında, yurtdışında bulunan adresi meçhul eşler için ilanen tebligat son çare olarak kabul edilmektedir.
Tebligat aşaması tamamlandıktan sonra, eşinizden bir yanıt gelsin veya gelmesin dava görülmeye devam eder. Adres bulunamadığı için gelmemesi durumunda, mahkeme onu gıyaben (yokluğunda) yargılayabilir.
Yargılama ve Boşanma Kararı
Adresine ulaşılamayan yabancı eşin davaya katılmaması olağan bir durumdur. Bu durumda mahkeme, sizin beyanlarınızı ve sunduğunuz delilleri değerlendirerek bir karara varacaktır:
- Boşanma nedenlerinizi (örneğin terk, uzun süre ayrı yaşama, evlilik görevlerinin ihlali gibi) kanıtlamaya yönelik belge ve tanıkları mahkemeye sunmalısınız. Eşiniz olmadığı için, sizin anlatımlarınız ve varsa yazılı delilleriniz daha da önemli hale gelir.
- Mahkeme, usul işlemlerinin tam olduğuna (tebligat sürecinin kanuna uygun şekilde yapıldığına) kanaat getirirse ve boşanma sebebinin oluştuğunu da tespit ederse, boşanma kararı verecektir.
- Verilecek karar, muhtemelen gıyabi karar olacaktır. Bu, karşı tarafın yokluğunda alınan bir karardır. Yabancı eşin bu karara itiraz hakkı vardır ancak bu itiraz genellikle belirli sürelerle sınırlıdır ve adresine sonradan ulaşılması halinde söz konusu olabilir.
- Boşanma kararı kesinleştikten sonra, Türk nüfus kayıtlarınıza “boşanmış” ibaresi işlenir. Eşiniz yabancı olduğu için, onun ülkesindeki kayıtlar ayrı bir süreç gerektirebilir; ancak Türkiye açısından evlilik sona ermiş olacaktır.
Adresine Ulaşılamayan Yabancı Uyruklu Eşten Boşanma Sonuç
Adresine ulaşılamayan yabancı uyruklu eşten boşanmak, ilk bakışta zorlu görünse de, Türk hukuku bu durum için mekanizmalar öngörmüştür. Anahtar nokta, mahkemenin sizin eşinize ulaşmak için yapması gereken tüm girişimleri tamamlamasıdır. Adresi bulunamayan eş için ilanen tebligat dahil her yol denendikten sonra, Türk mahkemesi tek taraflı olarak boşanma kararını verebilmektedir.
Bu süreçte sabırlı olmak ve prosedür adımlarını eksiksiz yerine getirmek önemlidir. Tebligat işlemleri beklenenden uzun sürebilir, ancak sonunda netice alınmaktadır. Ayrıca, yabancı unsurlu bu davalarda hem dil hem de hukuk sistemi farkları olduğu için, bir avukatın rehberliği süreci hızlandırabilir ve doğru yönetilmesini sağlayabilir. Avukatınız, tercüme, apostil, diplomatik yazışma gibi teknik detayları takip ederek sizin odaklanmanız gereken kısımları azaltacaktır.
Neticede, eşinizin nerede olduğunu bilmeseniz dahi, Türk adaleti size evliliğinizi sonlandırma imkanı tanır. Böylece ulaşılamayan bir eşin varlığı hayatınızı bloke etmemiş olur ve hukuken özgürlüğünüzü yeniden kazanabilirsiniz. Bu noktada, sürecin usulüne uygun şekilde ilerlemesi ve hak kaybına uğramamanız adına uzman bir destek almanız büyük önem taşır. İstanbul Boşanma Avukatı ile çalışarak, gerekli belgelerin toplanması, dava dilekçesinin hazırlanması ve mahkeme sürecinin takibi çok daha sağlıklı yürütülebilir. Alanında deneyimli bir İstanbul Boşanma Avukatı, sizin adınıza süreci yöneterek hem zaman kaybını önler hem de hukuki güvencenizi sağlar.
Adresine Ulaşılamayan Yabancı Uyruklu Eşten Boşanma Sık Sorulan Sorular
Eşim yabancı ve yıllardır kendisinden haber alamıyorum. Türkiye’de boşanma davası açabilir miyim?
Evet, açabilirsiniz. Eşinizin yabancı uyruklu olması veya nerede olduğunun bilinmemesi, boşanma davası açmanıza engel değildir. Türk mahkemeleri, sizin vatandaşlığınız veya evliliğinizin Türkiye ile bağlantısına dayanarak bu davayı kabul edecektir. Adres bulunamazsa ilanen tebligat yapılır ve gereken süreler tamamlandıktan sonra eşiniz davaya katılmasa bile boşanma kararınız verilir. Yani, eşinizin adresine ulaşılamıyor olsa da hukuki süreç işletilerek evliliğinizi sona erdirebilirsiniz.
Eşimin adresini hiç bilmiyorum. Bu durumda boşanma davası ne kadar sürer?
Adres bilinmiyorsa, mahkeme önce resmi kanallardan adres araştırması yapar, ardından diplomatik veya ilanen tebligat yollarını kullanır. Bu süreç, normalden daha uzun sürebilir (birkaç ay ile bir yıl arası). Ancak tüm bu adımlar tamamlandıktan sonra dava sonuçlanır. Yani süreç uzasa da, adres olmadan dava belirsiz şekilde kalmaz; ilan yoluyla tebligattan sonra hakim davayı bitirir.
Yabancı eşim ülkesinde boşanma davası açmış olabilir. Bu Türkiye’deki davamı etkiler mi?
Eşinizin kendi ülkesinde dava açması Türkiye’deki davayı doğrudan durdurmaz. Eğer o ülkede bir boşanma kararı alınırsa, onun da Türkiye’de tanınması gerekir. Siz Türkiye’deki davanızı sürdürmelisiniz. Mahkeme, eşinizin yokluğunda da olsa delillerinize göre karar verecektir. Eşiniz yabancı mahkemeden boşansa bile, tanıma olmadıkça Türkiye’de evli görünmeye devam edersiniz. Dolayısıyla, Türkiye’de dava açmanız haklarınızı koruyacaktır.
Yabancı eşimin dilini bilmiyorum, ilanen tebligat nasıl yapılacak?
İlanen tebligat Türkiye’deki gazeteler aracılığıyla yapıldığı için Türkçe olarak yapılır. Kanunen, ilandan 7 gün sonra tebliğ gerçekleşmiş sayılır. Yabancı eşiniz Türkçe bilmiyor olsa da, ilan yoluyla tebligat usulen yeterli kabul edilir. Yine de, mümkünse eşinizin diline çevrilmiş ilan metnini onun bulunduğu ülkenin bir gazetesinde de yayımlatmak yararlı olabilir (bazı durumlarda uygulanır). Ancak hukuken Türkiye’deki ilanlar prosedür için yeterlidir.
