Boşanma Davası Geri Çekme Kararı
Evlilik birliğinin temelden sarsılmasıyla açılan bir boşanma davası, genellikle uzun ve yıpratıcı bir sürecin başlangıcıdır. Ancak, bu süreçte pek çok davacı, açtığı davadan vazgeçme kararı alabilir. Bu kararın ardında, eşiyle yeniden bir araya gelme, evliliği kurtarma çabası, duygusal pişmanlık, çocukların geleceği için duyulan endişeler, hatta maddi ve ekonomik kaygılar gibi derin insani ve psikolojik nedenler yatar. Bu hassas süreç, bireylerin duygusal dalgalanmalar yaşadığı, rasyonel kararlar almanın güçleştiği ve bir an önce bu durumdan kurtulma isteğiyle yanlış adımlar atabildiği bir dönemi işaret eder. Boşanma davaları, taraflar arasındaki uyuşmazlığın, hatta bazen sadece iletişim kopukluğunun bir sonucu olarak açılsa da, dava sürecinde eşler birbirleriyle tekrar bir araya gelme umudu taşıyabilir. Bu noktada, boşanma davası geri çekme dilekçesi verme kararı gündeme gelir.
Toplumumuzda sıklıkla kullanılan “boşanma davasını geri çekmek” ifadesi, hukuki literatürde karşılığı tam olarak bulunmayan, günlük dilin bir yansımasıdır. Zira Türk hukuku, açılan bir davanın sona erdirilmesi için birbirlerinden tamamen farklı sonuçlar doğuran iki ayrı mekanizma öngörmektedir: davadan feragat ve davanın geri alınması. Bu iki terim arasındaki farkın göz ardı edilmesi, telafisi mümkün olmayan hukuki hak kayıplarına yol açabilir. Potansiyel bir müvekkilin, sadece boşanma davası geri çekme dilekçesi ile “davayı geri çekmek” istediğini belirtmesi, aslında hangi hukuki amacı taşıdığının anlaşılmasını zorunlu kılar. Bu, boşanma avukatının en önemli rollerinden biridir; zira doğru terimi ve usulü belirlemeden atılacak bir adım, müvekkilin gelecekteki haklarını ciddi şekilde tehlikeye atabilir. Bu nedenle, boşanma davası sürecini yöneten bir profesyonel, sadece dilekçe yazmakla kalmayıp, müvekkilin gerçek niyetini anlayarak onu doğru hukuki yola yönlendirmekle yükümlüdür.
Boşanma Davasından Feragat
Feragat, boşanma davası geri çekme sürecinde davacının başvurduğu, davanın sona ermesini sağlayan en kesin yollardan biridir. Bu hukuki işlem, davacının dava konusundan tamamen veya kısmen vazgeçtiğini ifade eder ve son derece ciddi hukuki sonuçları beraberinde getirir.
Feragat Kavramının Hukuki Temeli
Feragat, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 307. maddesinde açıkça tanımlanmıştır. Bu maddeye göre feragat, davacının talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesi anlamına gelir. Boşanma davası geri çekme dilekçesi ile davacı, ileri sürdüğü boşanma sebeplerinden (şiddet, zina, terk vb.) ve bunlara bağlı taleplerden (tazminat, nafaka vb.) vazgeçtiğini beyan edebilir. Feragat, tek taraflı bir usul işlemidir; dolayısıyla, geçerli olabilmesi için davalının veya mahkemenin bu beyanı kabul etmesine gerek yoktur . Feragat beyanının mahkemeye sunulmasıyla dava otomatik olarak sona erer. Bu işlemin, açık, kesin ve hiçbir şarta bağlı olmaksızın yapılması esastır. Örneğin, “Eşim şu eylemi yaparsa davadan feragat ederim” gibi bir beyan hukuken geçersizdir. Bir davadan feragat etmek bir haktır ve bu hak, hüküm kesinleşinceye kadar davanın her aşamasında kullanılabilir.
Feragatin Hukuki Sonuçları
Feragat işleminin en kritik sonucu, kesin hüküm gibi hukuki sonuç doğurmasıdır. Kesin hüküm, bir konunun artık yeniden yargılanamayacağı anlamına gelir . Yani, bir davadan feragat eden davacı, aynı dava konusu ve sebeplere dayanarak yeniden bir boşanma davası açamaz . Bu durum, gelecekte eşler arasında benzer sorunlar yaşansa bile, feragat edilen geçmiş olayların mahkeme önünde tekrar gündeme getirilmesini engeller. Feragatten dönmek, kural olarak mümkün değildir; ancak hile, yanılma veya tehdit gibi irade bozukluğu hallerinin varlığı ispatlanabilirse, feragatin iptali talep edilebilir.
Boşanma davası geri çekme dilekçesi ile feragat beyanının mahkemeye ulaşması üzerine, mahkeme davanın esası hakkında bir değerlendirme yapmadan “feragat nedeniyle davanın reddine” karar verir . Bu karar, boşanma talebinin reddedildiği ve davanın sona erdiği anlamına gelir. Feragat beyanında bulunulduktan sonra mahkeme henüz bir karar vermemiş olsa bile, davacı bu beyanından geri dönemez.
Boşanma Davasında Feragat ve “Affetme” İlkesi
Feragatin boşanma davasındaki özel bir sonucu da, davacının, boşanma sebebi olarak ileri sürdüğü olayları ve eşinin kusurlu davranışlarını hukuken affetmiş sayılmasıdır. Bu durum, davanın reddi kararından daha da önemli bir sonuç doğurur. Eğer bir çekişmeli boşanma davasından feragat ederseniz, evlilik birliğinin sarsılmasına neden olan o spesifik olaylar hukuken yok hükmüne geçer ve bu sebeplere dayanarak tekrar dava açma hakkınızı kalıcı olarak yitirirsiniz. Bu sonuç, özellikle çekişmeli boşanma davalarında boşanma davası geri çekme dilekçesi hazırlarken son derece dikkatli olmayı gerektirir.
Ancak bu konuda, Yargıtay’ın güncel kararlarıyla önemli bir ayrım ortaya konulmuştur. Anlaşmalı boşanma davasında yapılan feragatin, çekişmeli boşanma davasının aksine, geçmiş olayların affedildiği anlamına gelmediği kabul edilmektedir. Bu, anlaşmalı boşanma talebinden feragat eden bir tarafın, aynı olaylara dayanarak tekrar çekişmeli boşanma davası açabileceği anlamına gelir. Bu nüans, hukuki danışmanlık almanın ne kadar hayati olduğunu bir kez daha göstermektedir.
Davanın Geri Alınması
Davanın geri alınması, boşanma davasını sona erdirmek isteyen ancak gelecekteki haklarından vazgeçmek istemeyenler için bir diğer hukuki yoldur. Bu işlem, feragatten farklı olarak, davanın tamamen “hiç açılmamış gibi” kabul edilmesini sağlar.
Geri Alma Kavramının Hukuki Temeli
Davanın geri alınması, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 123. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, davacı, hüküm kesinleşinceye kadar, ancak davalının açık rızası ile davasını geri alabilir. Feragatin aksine, bu işlem tek taraflı değildir ve davalının bu duruma net bir şekilde rıza göstermesi şarttır. Eğer davalı, geri alma talebine sessiz kalır veya karşı çıkarsa, dava normal seyrinde devam eder. Davacının geri alma beyanı, davalı bu beyana açıkça rıza göstermeden önce her zaman geri çekilebilir. Bu nedenle, doğru bir boşanma davası geri çekme dilekçesi için karşı tarafın rızası zorunludur.
Geri Almanın Hukuki Sonuçları
Davanın geri alınmasının en önemli hukuki sonucu, mahkemenin “davanın açılmamış sayılmasına” karar vermesidir. Bu karar, feragatte olduğu gibi kesin hüküm teşkil etmez . Bu durumun doğal bir yansıması olarak, davanın geri alınmasıyla hukuki haklarınızdan feragat etmezsiniz. Dolayısıyla, davacı, harçlarını yeniden yatırmak şartıyla, daha önceki dava dilekçesinde belirttiği aynı boşanma sebeplerine dayanarak yeniden dava açma hakkını saklı tutar. Bu mekanizma, taraflara evliliklerini kurtarmak için bir şans verirken, hukuki haklarını kaybetme riskini ortadan kaldırır.
Mahkemenin bu süreçte verdiği bir diğer karar türü ise “karar verilmesine yer olmadığı” kararıdır. Bu karar, davanın esası hakkında bir hüküm kurulmasına gerek kalmadığını ve davanın sona erdiğini ifade eder . Bu, dava konusunun ortadan kalktığı durumlarda (örneğin taraflardan birinin vefatı gibi) da verilebilen bir hükümdür .
Feragat ve Davanın Geri Alınması Arasındaki Temel Farklar
Boşanma davası geri çekme dilekçesi hazırlama kararı alan bir kişi için bu iki kavram arasındaki farkları netleştirmek, atılacak adımların hukuki sonuçlarını anlaması açısından hayati önem taşır. Yanlış bir beyan, gelecekte aynı sebeplerle boşanma davası açma hakkını tamamen ortadan kaldırabilirken, doğru bir adım haklarınızı koruyarak size ikinci bir şans sunabilir.
| Kriterler | Davadan Feragat | Davanın Geri Alınması |
| Hukuki Dayanak (HMK) | Madde 307 | Madde 123 |
| Hukuki Sonuç | Kesin hüküm gibi sonuç doğurur | Davanın açılmamış sayılmasına karar verilir |
| Yeniden Dava Açma Hakkı | Aynı sebeplerle mümkün değildir | Aynı sebeplerle mümkündür (harç yeniden ödenmek şartıyla) |
| Davalının Rızası | Gerekmez | Açık rızası şarttır |
| Mahkeme Kararı | Davanın reddi | Karar verilmesine yer olmadığı |
Bu karşılaştırma, boşanma davası sürecini basit bir “boşanma davası geri çekme” eylemi olarak görmenin ne kadar yanıltıcı olabileceğini gözler önüne serer. Günlük dildeki “vazgeçme” ifadesi, avukatlar ve mahkemeler tarafından farklı yorumlanabilir ve bu durum, dava açma hakkından tamamen vazgeçme olan feragat olarak değerlendirilebilir. Bu nedenle, hukuki danışmanlık almadan verilecek bir beyanın, dava dosyasındaki ifadesine göre geri dönülemez sonuçlar doğurabileceği unutulmamalıdır.
Boşanma Davasından Vazgeçmenin Prosedürü
Boşanma davasını sona erdirmek için mahkemeye yazılı bir boşanma davası geri çekme dilekçesi sunulması zorunludur. Bu dilekçenin usulüne uygun olarak hazırlanması, hukuki hak kaybı yaşamamak adına büyük önem taşır.
Davadan Vazgeçme Dilekçesi Örneği
Davadan vazgeçme dilekçesi, mahkemeye hitaben yazılır ve aşağıdaki temel unsurları içermelidir :
- Mahkeme Adı: Dilekçenin sunulduğu Aile Mahkemesi’nin adı.
- Dosya Numarası: İlgili boşanma davasının esas numarası.
- Taraflar: Davacının (siz) ve davalının adı, soyadı ve T.C. kimlik numarası.
- Konu: Dilekçenin konusu, net ve açık bir şekilde belirtilmelidir (örneğin, “Davadan Feragat Talebi” veya “Davanın Geri Alınması Talebi”).
- Açıklamalar: Dava dosyasının numarası ve tarafların bilgileri belirtilerek, davadan hangi sebeple (barışma, uzlaşma vb.) vazgeçildiği açıklanır. Bu bölümde, “davadan feragat ediyorum” veya “davanın geri alınmasını talep ediyorum” gibi kesin hukuki terimler kullanılmalıdır.
- Sonuç ve İstem: Dilekçenin sonunda, yukarıdaki açıklamalara dayanarak mahkemeden hangi kararın talep edildiği (davanın reddi veya davanın açılmamış sayılması) net bir şekilde ifade edilir.
- Tarih ve İmza: Dilekçe tarihi ve davacının imzası yer almalıdır.
Bu dilekçenin hazırlanması sırasında, kullanılan ifadelerin belirsiz olmamasına özen gösterilmelidir. Zira “davadan vazgeçme” gibi genel ifadeler, mahkeme tarafından feragat olarak yorumlanabilir ve istenmeyen kalıcı sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle, dilekçede açıkça HMK m. 123 (davanın geri alınması) veya HMK m. 307 (feragat) maddelerinden hangisine dayanıldığı belirtilmelidir.
Dilekçe ve Vekaletname
Dilekçe, bizzat davacı tarafından veya vekili olan avukat aracılığıyla mahkemeye sunulabilir. Ancak, bir avukatın müvekkili adına davadan feragat veya davayı geri alma gibi işlemleri gerçekleştirebilmesi için vekaletnamede bu konuda özel yetkisinin bulunması zorunludur. Bu durum, söz konusu işlemlerin ne kadar hayati önem taşıdığının bir göstergesidir. Bir avukatın rehberliğinde hazırlanan boşanma davası geri çekme dilekçesi, hem usul yönünden eksiksiz olacak hem de müvekkilin iradesinin hukuken en doğru şekilde yansıtılmasını sağlayacaktır. Yanlış bir ifadenin veya prosedürel bir hatanın telafisi mümkün olmayan hak kayıplarına yol açabileceği gerçeği, bu noktada profesyonel bir destek almanın neden vazgeçilmez olduğunu açıklar.
Boşanma Davasını Geri Çekmenin Maliyetleri ve Masrafları
Boşanma davasını geri çekmek, genellikle maliyetlerden kaçınmanın bir yolu olarak görülse de, bu süreç de belirli masrafları beraberinde getirir. Davanın sona erme şekline göre, yargılama giderlerinin ve avukatlık ücretinin durumu farklılık gösterir.
Yargılama Giderleri ve Harçlar
Bir davadan feragat eden davacı, davayı kaybetmiş gibi değerlendirilir ve tüm yargılama giderlerini ödemekle yükümlü olur . Bu giderlere, harçlar, tebligat masrafları, bilirkişi ücretleri ve diğer tüm masraflar dahildir. Ayrıca, Harçlar Kanunu gereğince, feragat eden davacı, ödenmesi gereken ilam harcının üçte ikisini ödemek zorundadır .
Davanın geri alınması durumunda ise, dava açılmamış sayıldığı için, dava için yatırılan harç ve masrafların iadesi kural olarak söz konusu değildir. Yargılama giderleri bu durumda genellikle tarafların üzerinde kalır. Eğer davacı aynı konuda tekrar dava açmak isterse, yeni bir dava dilekçesi sunmalı ve gerekli tüm harçları yeniden yatırmalıdır. Bu durum, boşanma sürecini sona erdirmenin bile maliyetli olabileceğini ve bu maliyetlerin doğru bir strateji ile yönetilmesi gerektiğini gösterir. Bu yüzden, bir avukatın danışmanlığı, müvekkilin hukuki risklerin yanı sıra mali riskleri de tam olarak anlamasını sağlar.
Anlaşmalı ve Çekişmeli Boşanma Davalarında Geri Çekme Farkları
Boşanma davası geri çekme dilekçesi süreci, davanın türüne göre farklı sonuçlar doğurabilir. Anlaşmalı boşanma ile çekişmeli boşanma arasındaki bu fark, doğru adımı atma noktasında belirleyici bir rol oynar.
Anlaşmalı Boşanma Davasından Vazgeçme ve Çekişmeliye Dönüşme Olasılığı
Anlaşmalı boşanma davaları, adından da anlaşılacağı gibi, tarafların uzlaşmasına dayalıdır. Bu davanın geri çekilmesi, genellikle taraflardan birinin mahkeme duruşmasına katılmamasıyla veya boşanma protokolünden vazgeçtiğini beyan etmesiyle gerçekleşir. Bu durumda, anlaşma bozulur ve dava çekişmeli boşanma davasına dönüşebilir veya davacı tarafından takipsiz bırakılarak düşebilir. Bir tarafın boşanma iradesini geri çektiğini mahkemeye açıkça bildirmesi gerekir.
Anlaşmalı boşanma davasından feragat, çekişmeli boşanma davasındaki gibi kesin bir af niteliği taşımaz. Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, anlaşmalı boşanma davası, evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına ilişkin çekişmeli bir dava olmadığı için, bu davadan feragat, geçmişte yaşanan olayların affedildiği anlamına gelmez. Dolayısıyla, anlaşmalı boşanma davasından feragat eden bir taraf, daha sonra aynı vakıalara dayanarak çekişmeli bir boşanma davası açabilir.
Çekişmeli Boşanma Davasında Geri Çekme Süreci
Çekişmeli boşanma davası, taraflar arasındaki kusurlu davranışların ve boşanma sebeplerinin mahkeme tarafından incelenmesini içerir. Bu nedenle, çekişmeli bir davadan feragat, doğrudan davacının o ana kadar ileri sürdüğü boşanma sebeplerini affettiği anlamına gelir. Bu durumda, feragat eden taraf, geçmişteki olaylara dayanarak yeniden boşanma davası açma hakkını kesin olarak yitirir. Bu kalıcı sonuç, çekişmeli boşanma davalarında boşanma davası geri çekme kararının çok daha dikkatli ve hukuki danışmanlık altında alınması gerektiğini gösterir. Taraflar uzlaşırsa, davayı geri alabilir ve bu durumda da dava açılmamış sayılır.
Boşanma Davası Geri Çekme Dilekçesi Sonuç
Boşanma davasını geri çekme kararı, görüldüğü üzere basit bir dilekçe yazıp mahkemeye sunmaktan çok daha fazlasını içerir. Bu, hem duygusal hem de hukuki olarak son derece karmaşık sonuçları olan bir işlemdir. Yanlış atılan bir adım, gelecekte hak kaybına, önemli mali zararlara ve aynı sebeplerle yeniden dava açma hakkının yitirilmesine yol açabilir. Dilekçede kullanılacak tek bir yanlış terim dahi, sizin lehinize olan durumu aleyhinize çevirebilir. Davadan feragat ve davanın geri alınması arasındaki keskin ayrım, bu sürecin bir hukuk uzmanı olmadan yönetilmesinin ne denli riskli olduğunu gözler önüne sermektedir.
Haklarınızın korunması ve bu hassas süreçten en az zararla çıkmak için bir İstanbul boşanma avukatı ile çalışmak büyük önem taşır. Bir avukat, sadece dilekçenizi hazırlamakla kalmaz, aynı zamanda dava sürecinde toplanan delillerin hukuka uygunluğunu değerlendirir, duruşmaları düzenli takip eder ve hukuki prosedürlerin hatasız ilerlemesini sağlar. Müvekkilinin duygusal olarak zorlandığı bu dönemde, avukatın sunduğu danışmanlık ve rehberlik, sürecin daha sağlıklı atlatılmasına yardımcı olur. Unutmayın, profesyonel bir
İstanbul boşanma avukatı sizi sadece mahkeme salonunda değil, bu kararın tüm aşamalarında en doğru şekilde yönlendirecek, hem hukuki hem de duygusal olarak sağlam bir zemin hazırlayacaktır.
Boşanma Davası Geri Çekme Dilekçesi Sık Sorulan Sorular
Boşanma davası geri çekme dilekçesi süreci, akıllarda pek çok soru işareti bırakabilir. İşte bu konuda en sık karşılaşılan sorular ve yanıtları:
Boşanma davası geri çekilince harçlar geri alınır mı?
Hayır, kural olarak dava açılırken yatırılan harç ve masraflar iade edilmez.
Davadan feragat edersem aynı sebeplerle yeniden dava açabilir miyim?
Hayır, davadan feragat kesin hüküm gibi sonuç doğurduğu için, feragat edilen sebeplere dayanarak yeniden dava açılamaz. Ancak yeni ve farklı bir boşanma sebebi ortaya çıkarsa, bu sebeplere dayanarak yeni bir dava açılabilir.
Dilekçeyi bizzat mı yoksa avukat aracılığıyla mı sunmalıyım?
Hukuki riskler ve telafisi mümkün olmayan hak kayıpları nedeniyle, dilekçeyi bir boşanma avukatı aracılığıyla sunmak en güvenli yoldur. Zira avukatınız, vekaletnamede özel yetkisi bulunması şartıyla sizin adınıza bu işlemi gerçekleştirebilir.
Karşı tarafın rızası olmadan davayı geri çekebilir miyim?
Evet, davadan feragat için karşı tarafın rızası gerekmez. Ancak davanın geri alınması için karşı tarafın açık rızası şarttır.
“Davanın düşmesi” ne anlama gelir?
Davanın düşmesi, davanın takipsiz bırakılması, delil yetersizliği veya tarafların anlaşması gibi nedenlerle yargılamanın sona ermesidir. Ancak bu durum, davanın geri alınması veya feragat ile karıştırılmamalıdır.
Boşanma avukatı vekalet ücreti geri çekme durumunda ne olur?
Müvekkil ile avukat arasındaki vekalet sözleşmesi gereği, avukatlık ücretinin tamamı ödenmişse, dava geri çekilse bile ödenen vekalet ücretinin iadesi kural olarak söz konusu değildir. Ancak, feragat nedeniyle dava düşerse, feragat eden davacı karşı tarafın avukatlık ücretini ödemekle yükümlü olabilir .
Davanın geri alınmasıyla “davanın açılmamış sayılması” ne demek?
Bu, davanın hiç açılmamış gibi kabul edildiği anlamına gelir ve kesin hüküm oluşturmaz . Bu sayede, aynı boşanma sebepleriyle dava yeniden açılabilir.
Davanın konusu kalmamışsa ne olur?
Dava devam ederken taraflardan birinin vefat etmesi gibi durumlarda, davanın konusu kalmaz. Bu durumda mahkeme, davanın esası hakkında karar vermeyerek “karar verilmesine yer olmadığına” hükmeder .
