Babadan Emekli Maaşı (Yetim Aylığı) Alma Şartları

Babadan Emekli Maaşı Alma Şartları

Bir babanın vefatı, geride kalan evlatları için sadece derin bir duygusal boşluk değil, aynı zamanda ciddi bir mali belirsizlik de yaratabilir. Bu zorlu süreçte, Türkiye’nin sosyal güvenlik sistemi, vefat eden sigortalının geride bıraktığı hak sahiplerini korumak amacıyla önemli bir güvence sunmaktadır: ölüm aylığı. Halk arasında daha çok yetim aylığı olarak bilinen bu hak, bir miras değil, vefat eden babanızın çalışma hayatı boyunca ödediği primlerle kazandığı, kanunla korunan bir sosyal güvenlik hakkıdır. Bu aylık, babanızın vefatı sonrası yaşanabilecek maddi sıkıntıları hafifletmeyi ve hayat standartlarınızı belirli bir düzeyde sürdürmenize yardımcı olmayı amaçlar. Ancak, bu hakka ulaşmak her zaman basit bir idari işlemden ibaret değildir. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) mevzuatı, babadan emekli maaşı alma şartları konusunda oldukça detaylı ve karmaşık düzenlemeler içermektedir. Vefat eden babanın sigortalılık statüsü, prim gün sayısı, çocukların yaşı, cinsiyeti, medeni durumu ve eğitim seviyesi gibi birçok değişken, bu aylığın bağlanıp bağlanmayacağını, miktarını ve süresini doğrudan etkiler. Yasaların ve yönetmeliklerin karmaşıklığı, yas sürecindeki bir birey için çoğu zaman bunaltıcı olabilir. Bu rehber, içinde bulunduğunuz bu zorlu dönemde size yol göstermek, babadan emekli maaşı alma şartları hakkındaki tüm detayları net bir şekilde anlamanızı sağlamak ve süreci daha yönetilebilir kılmak için hazırlanmıştır. Unutulmamalıdır ki, doğru bilgi ve profesyonel hukuki strateji ile bu süreci başarıyla yönetmek ve hak ettiğiniz güvenceye kavuşmak mümkündür.

Babanın Sigortalılık Durumu

Yetim aylığı talebinin değerlendirilmesindeki ilk ve en temel adım, vefat eden babanın sigortalılık geçmişinin incelenmesidir. Hak sahibi çocukların durumu ne olursa olsun, eğer vefat eden baba Sosyal Güvenlik Kurumu’nun aradığı asgari şartları sağlamıyorsa, aylık bağlanması mümkün olmayacaktır. Bu nedenle, babadan emekli maaşı alma şartları arasında ilk olarak bu koşulların eksiksiz bir şekilde anlaşılması hayati önem taşır.

5510 Sayılı Kanun Kapsamında Aranan Koşullar

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, ölüm aylığı bağlanabilmesi için vefat eden sigortalı açısından iki temel alternatif şart öngörmüştür. Bu şartlardan ilki ve en genel olanı, vefat eden babanın adına en az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmasıdır. Bu, sigortalının hangi statüde (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) olduğuna bakılmaksızın geçerli olan ana kuraldır.

Ancak kanun, özellikle hizmet akdiyle bir işverene bağlı olarak çalışanlar (4/a sigortalıları, eski adıyla SSK’lılar) için önemli bir istisna ve kolaylık getirmiştir. Eğer vefat eden babanız 4/a (SSK) kapsamında sigortalı ise, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunması ve adına toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş olması, hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanması için yeterlidir. Bu 900 günlük sürenin hesabında, askerlik veya doğum gibi hizmet borçlanmalarının dikkate alınmayacağı kanunda açıkça belirtilmiştir ve bu husus, Yargıtay kararlarıyla da istikrarlı bir şekilde uygulanmaktadır. Ayrıca, babanız vefat ettiğinde zaten malullük veya yaşlılık aylığı alıyorsa ya da bu aylıklardan birini almaya hak kazanmış fakat işlemleri henüz tamamlanmamışsa, prim gün sayısı şartı aranmaksızın çocuklarına yetim aylığı bağlanır.

Sigorta Türlerine Göre Farklılıklar: SSK (4/a), Bağ-Kur (4/b) ve Emekli Sandığı (4/c)

Babanızın sigortalı olduğu kurum, babadan emekli maaşı alma şartları açısından önemli farklılıklar yaratabilir. Yukarıda belirtildiği gibi, 900 gün prim ve 5 yıl sigortalılık süresiyle aylık bağlanması kolaylığı yalnızca 4/a (SSK) sigortalıları için geçerlidir.

Kendi nam ve hesabına çalışan (esnaf, şirket ortağı vb.) 4/b (Bağ-Kur) sigortalılarının hak sahipleri için ise durum çok daha katı bir kurala bağlanmıştır. Babanız Bağ-Kur’lu ise, yetim aylığı bağlanabilmesi için vefat tarihinde SGK’ya genel sağlık sigortası primi de dahil olmak üzere hiçbir prim borcunun bulunmaması gerekmektedir. Bu, çok küçük bir borcun dahi aylık bağlanmasına engel olabileceği anlamına gelir. Bu durum, sistemin kendi primlerini ödeme sorumluluğu taşıyan Bağ-Kur sigortalılarının aileleri için daha az koruyucu bir yapı sergilediğini göstermektedir. Bu nedenle, Bağ-Kur’lu bir babanın vefatı halinde ilk yapılması gereken, bir borç olup olmadığının titizlikle kontrol edilmesidir.

Devlet memuru olarak görev yapan 4/c (Emekli Sandığı) iştirakçileri için ise genellikle 1800 gün prim şartı, hizmet süresi üzerinden değerlendirilir. Genellikle en az 5 veya 10 yıllık bir hizmet süresi, aylık bağlanması için yeterli kabul edilmektedir.

Prim Günü Eksikse Ne Yapılabilir? Askerlik ve Doğum Borçlanması

Eğer vefat eden babanızın prim gün sayısı 1800 gün şartını karşılamıyorsa, kanun belirli sürelerin borçlanılarak hizmete eklenmesine imkan tanır. En yaygın borçlanma türü, babanızın er veya erbaş olarak yaptığı askerlik süresinin tamamının veya bir kısmının bedelini SGK’ya ödeyerek prim gün sayısına ekletmektir. Bu şekilde eksik olan prim günleri 1800 güne tamamlanarak yetim aylığına hak kazanılabilir.

Ancak burada çok kritik bir ayrım bulunmaktadır: Borçlanma, sadece 1800 gün şartını tamamlamak için kullanılabilir. Babanız 4/a (SSK) sigortalısı ise ve 900 gün primle aylık bağlanması yoluna gidilecekse, kanunun “her türlü borçlanma süreleri hariç” ifadesi nedeniyle askerlik borçlanması yapılarak 900 günün tamamlanması mümkün değildir. Bu teknik detay, birçok ailenin yanlış beklentiye girmesine ve hak kaybı yaşamasına neden olabilmektedir. Bu nedenle, borçlanma yoluyla prim tamamlama sürecinde profesyonel hukuki danışmanlık almak, atılacak adımların doğruluğunu güvence altına alır.

Hak Sahibi Çocuklar İçin Aranan Özel Koşullar

Vefat eden babanın sigortalılık koşulları sağlandıktan sonra, ikinci aşamada aylık talep eden çocukların bizzat kendi durumlarının kanunda aranan şartlara uygun olup olmadığı incelenir. Kanun koyucu; kız çocukları, erkek çocukları ve çalışma gücünü kaybetmiş (malul) çocuklar için birbirinden tamamen farklı ve net kurallar belirlemiştir. Bu özel koşullar, babadan emekli maaşı alma şartları arasında en çok değişkenlik gösteren kısımdır.

Kız Çocukları İçin Babadan Emekli Maaşı Alma Şartları

Türk sosyal güvenlik sisteminde kız çocuklarına yönelik pozitif bir ayrımcılık söz konusudur. Vefat eden babasından yetim aylığı alacak bir kız çocuğu için herhangi bir yaş veya öğrenim durumu şartı aranmaz. Bir kız çocuğu, diğer şartları sağladığı müddetçe ömür boyu babasından yetim aylığı alabilir.

Kız çocukları için belirleyici olan üç temel koşul şunlardır:

1. Medeni Durum: Yetim aylığı alabilmesi için evli olmaması gerekir. Hiç evlenmemiş, boşanmış veya eşinin vefatı nedeniyle dul kalmış kız çocukları bu haktan yararlanabilir. Evlendiği anda yetim aylığı kesilir.
2. Çalışma Durumu: Kendi sigortalılığı nedeniyle bir gelir veya aylık almıyor olması gerekir. Yani, 5510 sayılı Kanun kapsamında (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olarak çalışmaması ve bu çalışmalarından dolayı emekli, malullük gibi bir aylık bağlatmamış olması şarttır.
3. Aylık Almama Durumu: Kendi çalışmalarına dayalı bir yaşlılık, malullük veya vazife malullüğü aylığı almaması gerekmektedir.

Bu kurallar, kız çocuklarının evlenene veya kendi sosyal güvencesini sağlayana kadar babalarının güvencesi altında kalmasını hedefler.

Erkek Çocukları İçin Babadan Emekli Maaşı Alma Şartları

Erkek çocukları için yetim aylığı hakkı, kız çocuklarının aksine, sıkı yaş ve öğrenim şartlarına bağlanmıştır. Temel kural, erkek çocuğuna 18 yaşını doldurana kadar aylık bağlanmasıdır. Ancak bu süre, öğrenim durumuna göre uzayabilmektedir:

• Eğer erkek çocuk lise veya dengi bir okulda öğrenimine devam ediyorsa, aylık 20 yaşını doldurana kadar ödenmeye devam eder.
• Eğer yükseköğrenimde (üniversite, ön lisans, lisans, yüksek lisans, doktora) öğrenci ise, aylık 25 yaşını doldurana kadar ödenir. Yüksek lisans veya doktora eğitimi de bu kapsama dahildir, ancak 25 yaş sınırı aşılamaz.

Erkek çocukları için de sigortalı olarak çalışmama ve kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık almama şartı geçerlidir. Ancak kanun, öğrenciler için önemli bir istisna tanımıştır: Öğrencilerin zorunlu stajları kapsamında ödenen ve sadece kısa vadeli sigorta kollarını (iş kazası, meslek hastalığı, hastalık) kapsayan primler, yetim aylığının kesilmesine neden olmaz.

Malul (Engelli) Çocuklar İçin Yetim Aylığı Şartları

Kanun, çalışma gücünü önemli ölçüde yitirmiş çocuklar için cinsiyet, yaş ve medeni durum gibi tüm kısıtlamaları ortadan kaldıran özel bir düzenleme getirmiştir. Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu tarafından çalışma gücünü en az %\ 60 oranında kaybettiği tespit edilen çocuklar “malul” kabul edilir.

Bu şartı sağlayan bir çocuk için diğer hiçbir koşul aranmaz. Yani, çalışma gücünü %\ 60 oranında kaybetmiş 40 yaşında, evli bir erkek çocuk da babasından yetim aylığı alabilirken; sağlıklı, 26 yaşında ve bekar bir erkek çocuk bu haktan yararlanamaz. Maluliyetin tespiti, aylık hakkının doğması için yeterlidir ve bu durumdaki çocuklar için aylık ömür boyu devam eder.

Evlat Edinilen Çocukların Yetim Aylığı Hakkı

Hukuk sistemimiz, evlat edinilen çocuklarla biyolojik çocuklar arasında haklar açısından hiçbir ayrım yapmamaktadır. Vefat eden baba tarafından yasal olarak evlat edinilmiş, babalığı mahkeme kararıyla hükme bağlanmış veya soy bağı düzeltilmiş çocuklar, kanunen öz çocuklarla tamamen aynı haklara sahiptir. Bu çocuklar da yukarıda belirtilen babadan emekli maaşı alma şartlarını taşımaları halinde bu haktan yararlanabilirler.

Tablo 1: Hak Sahibi Çocuklar İçin Yetim Aylığı Şartları (Karşılaştırmalı Tablo)

Hak Sahibi Tipi	Yaş Sınırı	Öğrenim Şartı	Medeni Hal Şartı	Çalışma/Aylık Alma Engeli
Kız Çocuk	Yok	Yok	Evli olmamak (bekar, boşanmış, dul)	Evet, kendi sigortalılığına dayalı gelir/aylık almamak ve çalışmamak.
Erkek Çocuk	18 (Genel), 20 (Lise), 25 (Üniversite)	Evet, 18 yaşından sonra zorunlu.	Yok	Evet, kendi sigortalılığına dayalı gelir/aylık almamak ve çalışmamak (staj hariç).
Malul Çocuk	Yok	Yok	Yok	Evet, kendi sigortalılığına dayalı gelir/aylık almamak ve çalışmamak.

Babadan Emekli Maaşı Alma Başvuru Süreci ve Gerekli Belgeler

Babadan emekli maaşı alma şartlarını taşıdığınızı düşünüyorsanız, hakkınızı alabilmek için Sosyal Güvenlik Kurumu’na resmi başvuruda bulunmanız gerekmektedir. Bu süreç, doğru belgelerin eksiksiz ve zamanında sunulmasını gerektiren, dikkatle yönetilmesi gereken bir süreçtir.

Yetim Aylığı Başvurusu Nereye ve Nasıl Yapılır?

Yetim aylığı başvurusu, ikametgahınızın bulunduğu yerdeki Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü’ne veya Sosyal Güvenlik Merkezi’ne şahsen yapılabilir. Başvuru için “Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi” doldurulmalıdır. Alternatif olarak, günümüzde işlemlerin büyük bir kısmı e-Devlet kapısı (www.turkiye.gov.tr) üzerinden de gerçekleştirilebilmektedir. E-Devlet üzerinden yapılan başvurular, süreci hızlandırabilir ve bürokratik işlemleri azaltabilir.

Hazırlanması Gereken Evrakların Detaylı Listesi

Başvuru sürecinde SGK tarafından talep edilecek belgeler şunlardır:

• Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi: SGK’dan temin edilen veya internet sitesinden indirilebilen başvuru formudur.
• Vukuatlı Nüfus Kayıt Örneği: Başvuru sahibi ve vefat eden babanın aile bağını gösteren, Nüfus Müdürlükleri’nden veya e-Devlet üzerinden alınabilen resmi belgedir.
• Öğrenci Belgesi: 18 yaşını doldurmuş erkek çocuklar için öğrenimlerinin devam ettiğini gösteren, okuldan alınmış güncel tarihli belge.
• Sağlık Kurulu Raporu: Malul çocuklar için, çalışma gücünün en az %\ 60 oranında kaybedildiğini belgeleyen, SGK tarafından yetkilendirilmiş sağlık kuruluşlarından alınmış rapor.
• Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi): Vefat eden kişinin yasal mirasçılarını gösteren, noterden veya Sulh Hukuk Mahkemesi’nden alınan belge.
• Banka Hesap Bilgileri: Aylığın yatırılacağı, başvuru sahibine ait bir banka hesabının IBAN numarası.
• Fotoğraf: Başvuru sahibi hak sahiplerine ait son 6 ay içinde çekilmiş vesikalık fotoğraf.

Bu belgelerin eksiksiz ve doğru bir şekilde hazırlanması, başvurunun reddedilmesini veya sürecin uzamasını önlemek için kritik öneme sahiptir. SGK, sunulan belgelerde en ufak bir eksiklik veya hata tespit ettiğinde işlemi durdurabilir ve ek belge talep edebilir. Bu durum, zaten zor bir dönemden geçen hak sahipleri için ek bir stres ve maddi kayıp anlamına gelebilir. Dolayısıyla, başvuru dosyasının bir uzman tarafından kontrol edilmesi veya hazırlanması, sürecin pürüzsüz ve hızlı ilerlemesini sağlamanın en etkili yoludur.

Yetim Aylığı Miktarı Nasıl Hesaplanır ve Paylaşılır?

Yetim aylığının miktarı, vefat eden babanın sigortalılık süresi ve prime esas kazançları üzerinden hesaplanan emekli aylığına göre belirlenir. Bu aylık, hak sahipleri arasında kanunda belirtilen oranlara göre paylaştırılır. Babadan emekli maaşı alma şartları sağlandıktan sonra, alınacak tutarın belirlenmesi bu hesaplamalara bağlıdır.

Aylık Bağlama Oranları ve Hak Sahipleri Arasındaki Paylaşım

SGK, vefat eden sigortalının hesaplanan aylığının tamamını tek bir kişiye ödemez. Aylık, hak sahipleri arasında belirli hisselere bölünür. Paylaşım oranları şu şekildedir:

• Vefat Edenin Eşi (Dul Eş): Eğer geride yetim aylığı alan bir çocuk varsa, eş aylığın %\ 50‘sini alır. Eğer aylık alan çocuk yoksa veya mevcut çocuklar sonradan haklarını kaybederse, eşin payı %\ 75‘e yükselir.
• Yetim Çocuklar: Hak sahibi çocukların her birine, babanın aylığının %\ 25‘i oranında pay verilir.
• Üst Sınır Kuralı: Hak sahiplerine ödenecek aylıkların toplamı, hiçbir durumda vefat eden babanın hesaplanan aylığının %\ 100‘ünü geçemez. Eğer hesaplanan payların toplamı bu oranı aşıyorsa, tüm hak sahiplerinin aylıklarından orantılı olarak indirim yapılır.
• Anne ve Baba: Vefat eden sigortalının eşi ve çocuklarından sonra artan bir hisse kalırsa ve sigortalının anne-babası muhtaç durumdaysa, onlara da belirli bir oranda aylık bağlanabilir.

Bu oranlar, aile yapısına göre karmaşık hesaplamalar gerektirebilir. Örneğin, bir dul eş ve üç hak sahibi çocuk varsa, toplam talep %\ 50 + %\ 25 + %\ 25 + %\ 25 = %\ 125 olacağından, her bir pay orantılı olarak düşürülecektir.

Tablo 2: Yetim Aylığı Paylaşım Oranları (Örnek Senaryolar)

Senaryo	Dul Eşin Payı	Her Bir Çocuğun Payı	Toplam Dağıtılan Oran
Sadece 1 kız çocuk	–	%\ 25	%\ 25
1 dul eş, 1 çocuk	%\ 50	%\ 25	%\ 75
1 dul eş, 2 çocuk	%\ 50	%\ 25	%\ 100
Sadece 3 çocuk	–	%\ 25 (her biri)	%\ 75
1 dul eş, 3 çocuk	%\ 40 (2/5)	%\ 20 (1/5) (her biri)	%\ 100 (orantılı indirimli)

Babadan Emekli Maaşı Alma Sürecinde Sık Karşılaşılan Karmaşık Durumlar ve Hukuki Çözümler

Yetim aylığı süreci, bazı durumlarda standart başvuru prosedürlerinin dışına çıkarak karmaşık hukuki meselelere dönüşebilir. SGK’nın katı yorumları veya Yargıtay’ın geliştirdiği emsal kararlar, bir avukatın uzmanlığının en çok değer kazandığı alanlardır.

Boşandıktan Sonra Babadan Yeniden Aylık Bağlanması

Babasının vefatı sırasında evli olduğu için yetim aylığı alamayan bir kız çocuğu, bu hakkını kalıcı olarak kaybetmez. Eğer bu kız çocuğu ileride boşanır veya eşi vefat ederse, medeni durumundaki bu değişiklikle birlikte babasından yetim aylığı alma hakkı yeniden doğar. Bu durumda, boşanma kararının kesinleştiği veya eşinin vefat ettiği tarihi takiben SGK’ya başvurarak, “uykuda” olan hakkını aktive edebilir ve aylık bağlanmasını talep edebilir.

Muvazaalı Boşanma İddiası ve SGK Denetimleri

Babadan emekli maaşı alma şartlarını sağlamak amacıyla resmi olarak boşanıp eski eşiyle birlikte yaşamaya devam ettiği iddia edilen kişiler, SGK’nın en sıkı denetimleriyle karşı karşıya kalırlar. 5510 sayılı Kanun’un 56. maddesi, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı tespit edilen kişilerin aylıklarının kesilmesini ve o güne kadar ödenen tutarların yasal faiziyle birlikte geri alınmasını emreder.

SGK bu tespiti yapmak için “sosyal güvenlik denetmenleri” aracılığıyla kapsamlı araştırmalar yürütür. Bu araştırmalar; komşuların, muhtarın ve apartman yöneticisinin tanık olarak dinlenmesini, MERNİS adres kayıtlarının ve seçmen kütüklerinin incelenmesini, elektrik, su, doğal gaz gibi faturaların kimin adına ve hangi adreste olduğunun kontrol edilmesini ve hatta habersiz adres denetimlerini içerebilir. Ancak Yargıtay, “fiili birliktelik” olgusunun ispatı için SGK’nın önüne yüksek bir çıta koymuştur. Yargıtay kararlarına göre, eski eşlerin ara sıra görüşmesi, çocukları için bir araya gelmesi veya aynı sosyal ortamlarda bulunması tek başına fiili birliktelik anlamına gelmez. SGK’nın, bu birlikteliğin sürekli, düzenli ve evlilik birliğinin devamı niteliğinde olduğunu somut ve güçlü delillerle ispatlaması gerekir. Bu tür bir iddiayla karşılaştığınızda, haklarınızı savunmak ve haksız yere borç çıkarılmasını önlemek için derhal hukuki yardım almanız kritik öneme sahiptir.

Hem Anneden Hem Babadan Yetim Aylığı Almak Mümkün Mü?

Genel kural, bir kişinin birden fazla yerden ölüm aylığına hak kazanması durumunda, miktarı daha yüksek olan aylığı tercih etmesi gerektiğidir. Ancak Yargıtay, bu kurala çok önemli bir istisna getirmiştir ve bu istisna birçok hak sahibinin bilmediği değerli bir haktır. Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, eğer vefat eden anne ve baba farklı sigortalılık statülerine tabi iseler (örneğin, baba Emekli Sandığı (4/c), anne ise Bağ-Kur (4/b) sigortalısı ise), çocuk her iki aylığı da tam olarak alabilir. SGK, genellikle bu durumu gözden kaçırarak sadece yüksek olan aylığı bağlama eğilimindedir. Ancak açılacak bir dava ile Yargıtay’ın emsal kararları dayanak gösterilerek ikinci aylığın da tam olarak bağlanması sağlanabilir. Eğer anne ve baba aynı sigorta statüsüne tabi iseler (örneğin ikisi de SSK’lı ise), bu durumda yüksek olan aylığın tamamı, düşük olanın ise yarısı bağlanır. Bu gibi durumlarda SGK’nın idari uygulamalarına karşı yargı yoluna başvurmak, hakların tam olarak alınabilmesi için tek yoldur.

Yurt Dışında Öğrenim Gören Öğrencilerin Durumu

Yurt dışında okuyan erkek çocuklarının 25 yaşına kadar yetim aylığı alabilmesi için ek belge şartları bulunmaktadır. Yurt dışındaki okuldan alınan öğrenci belgesinin Türkiye’de geçerli olabilmesi için yeminli tercüman tarafından Türkçeye çevrilmiş olması zorunludur. Ayrıca, öğrenim görülen okulun Türkiye’deki lise veya üniversite seviyesine denk olduğunun Yükseköğretim Kurulu (YÖK) veya ilgili ülkedeki Türk Konsolosluğu/Eğitim Müşavirliği tarafından onaylanmış bir belge ile kanıtlanması gerekir. Bu belgelerdeki en küçük bir eksiklik, aylığın kesilmesine veya hiç bağlanmamasına neden olabilir.

Babadan Emekli Maaşı (Yetim Aylığı) Alma Şartları Sonuç

Babadan emekli maaşı alma şartları, görüldüğü üzere, basit bir form doldurma işleminden çok daha fazlasını içeren, kendi içinde birçok teknik detayı, istisnayı ve yasal yorumu barındıran karmaşık bir süreçtir. Vefat eden babanın prim gün sayısındaki özel durumlardan, çocukların cinsiyetine ve sağlık durumuna göre değişen hak sahipliği koşullarına; SGK’nın muvazaalı boşanma denetimlerinden Yargıtay kararlarıyla şekillenen çift maaş hakkına kadar her aşama, dikkatli bir hukuki analiz gerektirmektedir. Bu süreçte atılacak yanlış bir adım veya gözden kaçırılacak bir detay, hak ettiğiniz sosyal güvenceden mahrum kalmanıza veya yıllar sonra karşınıza çıkacak bir borçla yüzleşmenize neden olabilir.

Özellikle başvurunuzun reddedilmesi, aylığınızın kesilmesi veya SGK tarafından hakkınızda bir inceleme başlatılması gibi durumlarda, süreci tek başınıza yönetmeye çalışmak ciddi hak kayıplarına yol açabilir. Bu gibi karmaşık durumlarda, bir İstanbul Boşanma Avukatı ile çalışmak, hak kayıplarını önlemede hayati bir rol oynayabilir. Sürecin en başından itibaren doğru adımların atılmasını sağlamak ve SGK karşısında haklarınızı etkin bir şekilde savunmak için deneyimli bir İstanbul Boşanma Avukatı en büyük güvenceniz olacaktır.

Babadan Emekli Maaşı (Yetim Aylığı) Alma Şartları Sık Sorulan Sorular

Babamın prim günü yetmiyor, yine de babadan emekli maaşı alabilir miyim?

Eğer babanızın prim günü 1800 günden az ise, askerlik gibi süreleri borçlanarak 1800 güne tamamlayıp aylık bağlatma imkanı olabilir. Ancak bu, babanızın sigortalılık statüsüne göre değişir ve detaylı bir inceleme gerektirir.

Kız çocuğuyum, sigortalı bir işe girersem maaşım hemen kesilir mi?

Evet. 5510 sayılı Kanuna tabi sigortalı bir işte çalışmaya başladığınız tarihi takip eden ödeme dönemi başından itibaren yetim aylığınız kesilir.

Erkek çocuğuyum, üniversiteyi bitirdim ama yüksek lisansa başladım, maaşım devam eder mi?

Evet, 25 yaşını doldurmadığınız sürece yüksek lisans veya doktora öğreniminiz boyunca yetim aylığınız devam eder.

Boşandım, babamın maaşını hemen alabilir miyim?

Evet. Boşanma kararınız kesinleştikten sonra SGK’ya başvurarak yetim aylığı bağlanmasını talep edebilirsiniz. Hakkınız, başvuru tarihini takip eden aybaşından itibaren başlar.

SGK, boşandığım eşimle birlikte yaşadığımı iddia ederek maaşımı kesti. Ne yapmalıyım?

Bu idari bir işlemdir ve hukuka aykırı olduğunu düşünüyorsanız dava açma hakkınız vardır. SGK’nın bu iddiayı somut ve güçlü delillerle ispatlaması gerekir. Bir avukattan destek alarak İş Mahkemesi’nde işlemin iptali için dava açabilirsiniz.

Annem Bağ-Kur, babam Emekli Sandığı emeklisiydi. İkisinden de ayrı ayrı yetim aylığı alabilir miyim?

Evet. Yargıtay kararlarına göre, anne ve babanız farklı sigorta statülerine (4/a, 4/b, 4/c) tabi ise, her ikisinden de yetim aylığını tam olarak alabilirsiniz. Bu hakkınızı kullanmak için genellikle dava açmak gerekmektedir.

Evlatlık çocuğum, vefat eden babamdan yetim aylığı alabilir miyim?

Evet. Kanun önünde evlatlık çocuklar ile öz çocuklar arasında yetim aylığı hakkı açısından hiçbir fark yoktur. Babadan emekli maaşı alma şartlarını taşımanız halinde aylık alabilirsiniz.

Yetim aylığı alırken evlenirsem ne olur?

Aylığınız, evlendiğiniz tarihi takip eden aybaşından itibaren kesilir. Ancak, SGK’ya başvurmanız halinde, kesilen aylığınızın 24 katı tutarında (kız çocukları için) bir “evlenme ödeneği” (çeyiz parası) alma hakkınız doğar.

Babam Bağ-Kur’luydu ve vefat ettiğinde prim borcu vardı. Bu durum maaş almama engel mi?

Evet, maalesef engeldir. Bağ-Kur sigortalılarının hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için vefat tarihinde prim borcunun bulunmaması şarttır. Borcun mirasçılar tarafından ödenmesi halinde aylık bağlanabilir.

Erkek kardeşim üniversitede okurken staj yapmaya başladı, yetim aylığı kesilir mi?

Hayır. Öğrencilerin yaptıkları zorunlu stajlar kapsamında ödenen primler, yetim aylığının kesilmesini gerektirmez. Ancak staj dışında normal bir hizmet akdiyle çalışmaya başlarsa aylığı kesilir.