Anlaşmalı Boşanma Avukat Gerekli Mi?

Anlaşmalı Boşanma

Günümüzün hızlı yaşam temposunda, evliliklerini sonlandırma kararı alan çiftler için anlaşmalı boşanma, en cazip seçenek olarak öne çıkmaktadır. Çekişmeli davaların getirdiği psikolojik yıpranma, uzun süren yargılama süreçleri ve artan maliyetler karşısında, tarafların uzlaşarak, tek celsede boşanabilmesi modern bir çözüm gibi görünür. Bu süreç, dışarıdan bakıldığında basit bir form doldurma ve mahkemeye sunma işleminden ibaret zannedilebilir. Ancak bu görünürdeki basitlik, aslında karmaşık hukuki detaylar, geri dönülemez hak kayıpları ve gelecekte yeni davalara kapı aralayabilecek riskler barındıran bir labirentin girişidir. Peki, bu süreci tek başınıza yönetmek, kısa vadede bir tasarruf gibi görünse de, uzun vadede size neye mal olabilir? İnternetten bulunan bir protokol taslağı, geleceğinizi güvence altına almak için yeterli midir? Bu makalede, anlaşmalı boşanma sürecinin hukuki altyapısını, kritik öneme sahip olan anlaşmalı boşanma protokolünü ve bu süreçte Anlaşmalı Boşanma Avukat Gerekli Mi sorusunun neden lüks değil, hayati bir gereklilik olduğunu tüm detaylarıyla ele alacağız.

Türk Medeni Kanunu Madde 166/3

Anlaşmalı boşanma, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 166. maddesinin 3. fıkrasında düzenlenmiştir. Bu madde, belirli şartların sağlanması halinde, mahkemenin tarafların kusur durumunu araştırmadan, evlilik birliğinin temelinden sarsıldığına dair bir karine kabul etmesini sağlar. Bu, sürecin hızlanmasının temel yasal dayanağıdır. Ancak bu hız ve kolaylıktan faydalanabilmek için kanunun aradığı şartların eksiksiz olarak yerine getirilmesi zorunludur. Bu şartlardaki en ufak bir eksiklik bile, sürecin en başından itibaren bir uzman desteğini ne kadar önemli kıldığını göstermektedir.  

Evliliğin En Az Bir Yıl Sürmüş Olması

Anlaşmalı boşanma davası açılabilmesi için ilk ve en temel şart, resmi nikah tarihinden itibaren en az bir yıl geçmiş olmasıdır. Bu süre, kamu düzenine ilişkin emredici bir kuraldır ve tarafların anlaşmasıyla kısaltılması veya ortadan kaldırılması mümkün değildir. Bir yıldan bir gün dahi eksik süren evliliklerde bu yola başvurulamaz; bu durumda tarafların boşanabilmesi için tek seçenek çekişmeli boşanma davası açmaktır.  

Eşlerin Birlikte Başvurması veya Bir Eşin Açtığı Davayı Diğerinin Kabul Etmesi

Kanun metni, “eşlerin birlikte başvurması” ifadesini kullansa da, Türk usul hukukunda iki davacılı bir dava açma pratiği bulunmamaktadır. Bu nedenle, uygulamada süreç şu şekilde işler: Eşlerden biri dava dilekçesini hazırlayarak davayı açar, diğer eş ise ya dava dilekçesini birlikte imzalayarak ya da duruşma sırasında davayı ve protokolü kabul ettiğini beyan ederek boşanma yönündeki ortak iradeyi ortaya koyar. Bu şart, boşanma kararının her iki tarafın da ortak ve özgür iradesine dayandığını teyit etmek için gereklidir.  

Hakimin Tarafları Bizzat Dinlemesi

Anlaşmalı boşanmanın en kritik aşamalarından biri, duruşmada hakimin tarafları bizzat dinlemesidir. Bu şart, avukatla temsil ediliyor olsanız dahi değişmez. Her iki eşin de duruşmada bizzat hazır bulunması ve boşanma iradelerini ile hazırlanan protokolü özgür iradeleriyle kabul ettiklerini hakime sözlü olarak beyan etmeleri zorunludur. Hakim, taraflardan birinin baskı altında olduğuna veya iradesinin sakatlandığına dair en ufak bir şüphe duyarsa, boşanmaya karar vermeyebilir. Taraflardan birinin duruşmaya katılmaması halinde, dava çekişmeli boşanma davasına dönüşebilir veya reddedilebilir.  

Tarafların Anlaşma Protokolünü Sunması ve Hakimin Onayı

Anlaşmalı boşanmanın temelini, tarafların hazırlayıp imzaladığı anlaşmalı boşanma protokolü oluşturur. Bu protokol, boşanmanın mali sonuçları ve varsa çocukların durumu hakkında tarafların uzlaştığı tüm hususları içermelidir. Ancak protokolün varlığı tek başına yeterli değildir. Hakimin, sunulan bu protokolü inceleyerek uygun bulması şarttır. Hakim, protokolü yalnızca bir noter gibi onaylayan bir makam değildir. Kanuna, kamu düzenine ve özellikle çocuğun üstün yararına aykırı bir madde tespit ederse, protokolde değişiklik yapılmasını isteyebilir. Taraflar bu değişikliği kabul ederse boşanma gerçekleşir; kabul etmezlerse dava çekişmeli boşanma davası olarak görülmeye devam eder.  

Anlaşmalı Boşanma Protokolü

Anlaşmalı boşanma protokolü, basit bir belge değildir. O, sizin ve eski eşinizin boşanma sonrası hayatını düzenleyen, mahkeme kararı niteliği kazanacak ve icra edilebilir hükümler içeren hukuki bir “anayasa”dır. Bu belgede atacağınız her imza, gelecekteki mali durumunuzu, çocuklarınızla ilişkinizi ve hukuki haklarınızı doğrudan etkiler. Bu nedenle içeriğinin titizlikle ve bir uzman gözetiminde hazırlanması, Anlaşmalı Boşanma Avukat Gerekli Mi sorusuna verilecek en net cevaplardan biridir. Protokoldeki unsurlar, zorunlu ve ihtiyari olarak ikiye ayrılsa da, tam bir hukuki güvence için tüm unsurların eksiksiz düzenlenmesi esastır.

Anlaşmadan Boşanmanın Mümkün Olmadığı Konular

Türk Medeni Kanunu, anlaşmalı boşanma kararı verilebilmesi için tarafların en azından aşağıdaki konularda tam bir mutabakata varmasını şart koşar. Bu konulardan herhangi birinde anlaşmazlık olması, davanın anlaşmalı olarak görülmesine engeldir.  

• Boşanmanın Mali Sonuçları: Bu başlık, maddi ve manevi tazminat ile yoksulluk nafakasını kapsar. Taraflar birbirlerinden bu kalemlerde bir talepte bulunmayacaklarsa dahi, protokolde “tarafların birbirlerinden maddi ve manevi tazminat ile yoksulluk nafakası talebi bulunmadığını ve bu haklarından karşılıklı olarak feragat ettiklerini” açıkça belirtmeleri gerekir. Bu feragat beyanı olmadan atılan imza, gelecekte bu konularda dava açma riskini ortadan kaldırmaz ve ciddi hak kayıplarına yol açabilir.  
• Çocukların Durumu: Müşterek çocukların varlığı halinde, protokolde velayetin kime verileceği net ve şüpheye yer bırakmayacak şekilde belirtilmelidir. Ayrıca, velayeti almayan ebeveynin çocukla kuracağı   kişisel ilişkinin çerçevesi (hangi günler, hangi saatler, dini bayramlar, sömestr ve yaz tatilleri gibi) detaylı olarak düzenlenmelidir. “İstediği zaman görebilir” gibi muğlak ifadeler, gelecekteki anlaşmazlıkların temelini atar. Buna ek olarak, velayeti alan tarafa ödenecek   iştirak nafakası miktarının ve bu miktarın her yıl hangi oranda (örneğin, TÜİK tarafından açıklanan ÜFE/TÜFE oranında) artırılacağının da protokolde yer alması zorunludur.  

Protokolün İhtiyari (Ancak Hayati) Unsurları

Kanunen zorunlu olmasa da, aşağıdaki konuların protokolde düzenlenmesi, boşanmanın gerçekten “nihai” bir son olması ve tarafların yıllar sonra tekrar mahkeme koridorlarında karşılaşmasını önlemek için kritik öneme sahiptir. İşte bir boşanma avukatının öngörüsünün en çok değer kazandığı alan burasıdır.

• Mal Paylaşımı (Mal Rejiminin Tasfiyesi): Anlaşmalı boşanma davasında mal paylaşımı konusunda anlaşmak zorunlu değildir. Ancak bu konuyu protokole dahil etmemek, boşanma kararının kesinleşmesinden sonra 10 yıl içinde ayrı bir mal paylaşımı davası açılmasına olanak tanır. Bu durum, anlaşmalı boşanmanın “hızlı ve kesin çözüm” vaadini anlamsız kılar. Bu nedenle, evlilik birliği içinde edinilmiş tüm malların (taşınmazlar, araçlar, banka hesapları, şirket hisseleri vb.) nasıl paylaşılacağının protokolde detaylıca belirtilmesi şiddetle tavsiye edilir.  
• Ziynet Eşyaları ve Ev Eşyaları: Düğünde takılan takılar ve evlilik süresince alınan ev eşyaları, boşanma sonrası en sık karşılaşılan uyuşmazlık konularındandır. Protokolde, “taraflar ziynet ve ev eşyaları konusunda anlaşmış olup, birbirlerinden bu kalemlerde herhangi bir alacak talepleri bulunmamaktadır” gibi net bir ifadenin yer alması, gelecekteki olası davaların önüne geçer.  
• Aile Konutunun Durumu: Evlilik birliğinin devamı sırasında ailenin ortak yaşam alanı olan konutun akıbeti de belirsiz bırakılmamalıdır. Konutun hangi eşe özgüleneceği, satılıp gelirinin paylaşılıp paylaşılmayacağı veya kira sözleşmesinin kimin üzerinde devam edeceği gibi konuların protokole yazılması önemlidir.  

Avukatsız Anlaşmalı Boşanmanın Görünmeyen Riskleri

“Anlaşmalı boşanma avukat gerekli mi?” sorusunun cevabı, yasal olarak “hayır, zorunlu değil” olsa da , pratik ve yaşamsal olarak “evet, kesinlikle gerekli” şeklindedir. Avukatsız bir süreç, mayınlı bir tarlada tek başına yürümeye benzer. Adımlarınızın sizi nereye götüreceğini ve hangi tehlikelerle karşılaşacağınızı öngöremezsiniz.  

“İnternetten Buldum” Protokollerinin Tehlikeleri

İnternet, her konuda olduğu gibi boşanma protokolü örnekleri konusunda da bir bilgi çöplüğüdür. Bu hazır şablonlar, “herkese uyan tek beden” mantığıyla hazırlanmıştır ve sizin özel durumunuzu, mali yapınızı, çocuklarınızın ihtiyaçlarını ve geleceğe yönelik haklarınızı korumaktan tamamen uzaktır. Bu belgeler genellikle hukuki derinlikten yoksun, muğlak ifadelerle dolu ve hatta bazen geçersiz hükümler içerebilen hukuki saatli bombalardır. Böyle bir protokole atılan imza, farkında olmadan sizi büyük bir hukuki ve mali riskin altına sokar.  

Hak Kayıpları

Avukatsız yürütülen bir süreçte yaşanabilecek hak kayıpları genellikle kalıcı ve telafisi imkansızdır.

• Nafaka ve Tazminattan Farkında Olmadan Feragat: Boşanmanın bir an önce bitmesi arzusuyla hareket eden taraf, yoksulluk nafakası alma hakkı varken, standart bir protokol metnindeki “nafaka talep etmiyorum” maddesini imzalayarak bu hakkından geri dönülmez bir şekilde vazgeçebilir. Boşanma kesinleştikten sonra bu konuda yeni bir dava açmak mümkün değildir.  
• Mal Paylaşımında Değer Kaybı: Eşlerden birine ait şirketin gerçek değeri, gayrimenkullerin güncel piyasa rayici veya edinilmiş diğer mal varlıklarının hukuki niteliği bilinmeden yapılan bir mal paylaşımı anlaşması, taraflardan birinin ciddi anlamda zarara uğramasına neden olabilir. Bir avukat, bu varlıkların tespiti ve doğru değerlendirilmesi için gerekli adımları atarak adil bir paylaşım sağlar.
• Belirsiz Velayet Düzenlemeleri: “Baba çocuğu haftasonları görebilir” gibi genel bir ifade, hangi haftasonu, hangi saatler arasında, teslimin nerede ve nasıl yapılacağı gibi konularda sürekli bir çatışma potansiyeli yaratır. Bu durum, hem ebeveynler hem de çocuk için yıpratıcı bir sürece dönüşür.  

Davanın Reddi veya Çekişmeli Boşanmaya Dönüşmesi

Hatalı veya eksik hazırlanmış bir protokol, hakim tarafından reddedilebilir. Hakim, özellikle çocuğun menfaatine aykırı veya taraflardan birini aşırı derecede mağdur eden bir düzenleme gördüğünde, protokolde değişiklik yapılmasını talep edebilir. Eğer taraflar, hakimin önerdiği bu değişiklikler üzerinde anlaşamazsa, anlaşmalı boşanma davası kendiliğinden çekişmeli boşanma davasına dönüşür. Bu, sürecin en başa dönmesi, aylarca hatta yıllarca sürmesi, tanıkların dinlenmesi, delillerin toplanması ve maliyetlerin katlanarak artması anlamına gelir. Bu durum, Anlaşmalı Boşanma Avukat Gerekli Mi sorusuna en net cevaplardan birini verir: Evet, süreci güvence altına almak için gereklidir.

Konu	Avukatsız Süreç (Risk)	Avukatlı Süreç (Güvence)
Protokol Hazırlığı	İnternetten bulunan genel şablonlar, hukuki boşluklar içerir.	Kişiye özel, tüm detayları içeren, yasal olarak sağlam bir belge hazırlanır.
Mali Haklar (Nafaka/Tazminat)	Hakların farkında olmadan, geri dönülmez şekilde kaybedilmesi riski yüksektir.	Tüm mali haklar değerlendirilir, müvekkilin lehine olan tüm talepler korunur.
Mal Paylaşımı	Varlıkların eksik veya hatalı değerlendirilmesi sonucu adil olmayan bir paylaşım yapılabilir.	Tüm mal varlığı tespit edilir, adil ve yasalara uygun bir tasfiye planı oluşturulur.
Velayet ve Çocukla İlişki	Muğlak, sürekli çatışmaya yol açan, icrası zor maddeler içerir.	Net, belirli ve icra edilebilir bir kişisel ilişki takvimi oluşturulur, çocuğun menfaati önceliklidir.
Yargılama Süreci	Usuli hatalar nedeniyle davanın reddedilme veya çekişmeliye dönme riski vardır.	Süreç pürüzsüz ilerler, tek celsede sonuçlanma olasılığı en üst düzeye çıkarılır.
Gelecek	Mal paylaşımı, ziynet eşyası gibi konularda yeni davalar açılma ihtimali yüksektir.	Tüm konular kapatılarak tam bir hukuki kesinlik sağlanır, gelecekteki uyuşmazlıklar önlenir.

Anlaşmalı Boşanma Sürecinde Avukatın Rolü

Anlaşmalı boşanma sürecinde avukatlık ücretini bir masraf olarak değil, geleceğinize yapılmış bir yatırım olarak görmek gerekir. Bir avukat, sadece dilekçe yazan bir katip değildir; sürecin her aşamasında sizin hukuki, mali ve stratejik danışmanınızdır. Bu nedenle Anlaşmalı Boşanma Avukat Gerekli Mi sorusu, aslında “Geleceğimi güvence altına almak için bir uzmana ihtiyacım var mı?” sorusuyla eşdeğerdir.

Hukuki Güvence ve Kişiye Özel Protokol Hazırlığı

Bir boşanma avukatı, işe standart bir şablonla başlamaz. Sizinle detaylı bir görüşme yaparak evliliğinizin dinamiklerini, mali durumunuzu, çocuklarınızın özel ihtiyaçlarını ve gelecekten beklentilerinizi anlar. Ardından, sadece sizin durumunuza özel, tüm olası senaryoları öngören ve haklarınızı en üst düzeyde koruyan bir protokol tasarlar. Bu, gelecekteki “keşke”leri önlemenin tek yoludur.  

Stratejik Danışmanlık ve Müzakere Gücü

“Anlaşmalı” kelimesi, her konuda müzakere olmadığı anlamına gelmez. Boşanma süreci duygusal olarak zorlayıcıdır ve bu durum, tarafların mantıklı kararlar almasını engelleyebilir. Avukatınız, bu süreçte sizin adınıza rasyonel düşünen, duygusal olmayan bir profesyonel olarak hareket eder. Karşı tarafla müzakereleri yürüterek, adil ve dengeli bir anlaşmaya varılmasını sağlar ve sizi doğrudan yüzleşmenin getireceği stresten korur.  

Sürecin Hızlandırılması ve Usuli Hataların Önlenmesi

Avukatlar, adliye işleyişini, usul kurallarını ve süreleri bilirler. Dilekçenin doğru mahkemeye sunulmasından, harçların eksiksiz yatırılmasına, duruşma gününün mümkün olan en erken tarihe alınması için talepte bulunulmasına (ivedi duruşma günü) kadar tüm süreci profesyonelce yönetirler. Bu profesyonel takip, basit bir usul hatası nedeniyle davanın aylarca uzamasını veya reddedilmesini önler ve sürecin gerçekten hızlı bir şekilde tamamlanmasını sağlar.  

Anlaşmalı Boşanma Davası Adım Adım Nasıl İlerler?

Bir boşanma avukatı ile çalışıldığında, anlaşmalı boşanma süreci öngörülebilir ve yönetilebilir adımlardan oluşur:

1. Avukat ile İlk Görüşme ve Strateji Belirleme: Süreç, mevcut durumun analizi, hakların ve taleplerin belirlenmesi ile başlar.
2. Protokolün Müzakere Edilmesi ve Hazırlanması: Avukat, belirlenen strateji doğrultusunda bir protokol taslağı hazırlar ve karşı tarafla müzakere ederek metne son halini verir.
3. Dava Dilekçesinin Hazırlanması ve Davanın Açılması: İmzalanan protokol eklenerek dava dilekçesi hazırlanır ve yetkili Aile Mahkemesi’nde dava açılır.  
4. Duruşma Gününün Alınması: Mahkeme, dosya üzerinden yaptığı inceleme sonrası bir duruşma günü belirler.
5. Duruşma: Belirlenen günde her iki taraf da avukatları ile birlikte mahkemede hazır bulunur. Hakim, taraflara boşanma iradelerini ve protokolü kabul edip etmediklerini sorar.  
6. Kısa Kararın Açıklanması: Tarafların olumlu beyanları üzerine hakim, duruşma sonunda boşanmaya karar verdiğini sözlü olarak açıklar.
7. Gerekçeli Kararın Yazılması ve Tebliği: Mahkeme, kararının gerekçelerini yazdığı resmi belgeyi hazırlar. Avukat, bu sürecin hızlanması için takibini yapar.
8. Kararın Kesinleştirilmesi: Gerekçeli kararın taraflara tebliğinden sonra yasal itiraz (istinaf) süresi başlar. Taraflar avukatları aracılığıyla bu haklarından feragat ederek kararın derhal kesinleşmesini sağlayabilirler.  
9. Nüfus Müdürlüğüne Bildirim: Kesinleşen karar, mahkeme tarafından ilgili nüfus müdürlüğüne gönderilir ve boşanma resmi kayıtlara işlenir.

Anlaşmalı Boşanma Avukat Gerekli Mi Sonuç

Türk hukuku, anlaşmalı boşanma davasını avukatsız yürütmenize yasal olarak izin vermektedir. Ancak kanunun tanıdığı bu hak, aynı zamanda tüm sorumluluğu ve riski de size yüklemektedir. Hatalı hazırlanmış bir protokol, gözden kaçırılmış bir madde veya farkında olmadan yapılan bir feragat, hayatınızın geri kalanında telafisi mümkün olmayan mali ve manevi kayıplara yol açabilir. Anlaşmalı boşanma avukat gerekli mi sorusunun yanıtı, bu riskleri alıp almamakla ilgilidir. Anlaşmalı boşanma sürecinde profesyonel bir rehberle yola çıkmak, geleceğinizi güvence altına almaktır. Bu kritik süreçte doğru adımları atmak için bir İstanbul Boşanma Avukatı ile çalışmak, vereceğiniz en doğru kararlardan biri olabilir. Unutmayın, bu süreçte atacağınız her imza geleceğinizi şekillendirir; bu nedenle bir İstanbul Boşanma Avukatı desteği ile hukuki ve finansal geleceğinizi koruma altına almanız hayati önem taşır.

Anlaşmalı Boşanma Avukat Gerekli Mi Sık Sorulan Sorular

Anlaşmalı boşanma davası ne kadar sürer?

Dava açıldıktan sonra mahkemenin yoğunluğuna bağlı olarak genellikle 1 ila 3 ay içinde sonuçlanır. Duruşma tek celsede biter. Deneyimli bir avukat, süreci takip ederek ve gerekli adımları hızlandırarak bu süreyi en aza indirebilir.  

Duruşmaya gitmek zorunlu mu? Eşimle yüz yüze gelmek istemiyorum.

Evet, zorunludur. Anlaşmalı boşanmada kanun, hakimin her iki eşi de bizzat dinlemesini şart koşar. Avukatınız diğer tüm işlemleri sizin adınıza yürütebilir ancak duruşmaya şahsen katılmanız gerekir.  

2024 yılı için anlaşmalı boşanma masrafları ne kadar?

Dava açılırken ödenmesi gereken başvuru harcı, peşin harç ve gider avansı gibi adli masraflar bulunmaktadır. Bu masraflar her yıl Adalet Bakanlığı tarafından güncellenir ve 2024 yılı için yaklaşık 3000 TL civarındadır. Bu tutara avukatlık ücreti dahil değildir.  

Protokolde anlaştığımız nafaka veya velayet sonradan değiştirilebilir mi?

Evet, değiştirilebilir. Özellikle çocukların menfaatini ilgilendiren velayet ve iştirak nafakası konularında, koşullarda esaslı bir değişiklik olması halinde her zaman yeni bir dava açılabilir. Ancak, yoksulluk nafakası veya maddi/manevi tazminat taleplerinden feragat edilmişse, bu konularda boşanma kesinleştikten sonra yeniden dava açmak kural olarak mümkün değildir.  

1 yıldan az evliysek anlaşmalı boşanamaz mıyız?

Hayır, boşanamazsınız. Kanun, anlaşmalı boşanma için en az 1 yıllık evlilik şartı aramaktadır. Bu durumda boşanmak için çekişmeli boşanma davası açmanız gerekir.  

Eşim protokol şartlarına uymazsa ne yapabilirim?

Hakim tarafından onaylanan ve kesinleşen anlaşmalı boşanma protokolü, ilam yani mahkeme kararı niteliğindedir. Eşiniz protokoldeki mali yükümlülüklerini (nafaka, tazminat ödemesi, mal devri vb.) yerine getirmezse, bu karara dayanarak icra takibi başlatabilir ve alacaklarınızı yasal yollarla tahsil edebilirsiniz.  

Anlaşmalı boşanma kararından vazgeçebilir miyim?

Evet, mahkemenin verdiği boşanma kararı kesinleşinceye kadar anlaşmadan tek taraflı olarak vazgeçebilirsiniz. Bu durumu duruşmada veya bir dilekçe ile mahkemeye bildirmeniz yeterlidir. Bu durumda dava, çekişmeli boşanma davasına dönüşecektir.