Boşanma kararı, hayatınızdaki en zorlu ve karmaşık dönemeçlerden biri olabilir. Bu sürece girmeye karar verdiğinizde, özellikle de eşinizin boşanmayı kabul etmediği durumlarda, “tek taraflı boşanmak” isteğiyle karşı karşıya kalırsınız. Hukuk büromuza en sık yöneltilen sorulardan biri de budur. Potansiyel müvekkillerimiz, “Eşim boşanmak istemiyor, tek başıma dava açabilir miyim?” veya “Tek taraflı boşanmak için gerekli evraklar nelerdir?” diye sormaktadır.

Bu makale, tam da bu sorulara yanıt vermek, ancak daha da önemlisi, “evrak” kelimesinin hukuki karşılığını netleştirmek için hazırlanmıştır. Çünkü eşinizin rızası olmadan boşanmak, yani çekişmeli boşanma davası açmak, basit bir form veya belge listesi doldurmaktan çok daha fazlasını ifade eder. Bu, bir ispat ve hukuki strateji sürecidir. “Tek taraflı boşanmak için gerekli evraklar nelerdir?”

Tek Taraflı Boşanma İsteği ve Hukuki Gerçekler Nelerdir?

Halk arasında “tek taraflı boşanma” olarak bilinen kavram, eşlerden yalnızca birinin boşanma iradesine sahip olduğu, diğer eşin ise boşanmayı istemediği veya boşanmanın sonuçları (nafaka, tazminat, velayet) üzerinde uzlaşmadığı durumları tanımlar.

Türk Medeni Kanunu (TMK), boşanmayı iki temel yola ayırmıştır. Birincisi, eşlerin her konuda anlaştığı ve evlilikleri en az bir yıl sürmüş olan anlaşmalı boşanmadır. Anlaşmalı boşanmada, “gerekli evraklar” oldukça basittir: Tarafların imzaladığı bir anlaşmalı boşanma protokolü ve bir dava dilekçesi. Mahkeme, tarafların kusurunu veya boşanma nedenlerini araştırmaz.

Ancak, “tek taraflı boşanma” istediğinizde, durum tamamen değişir ve süreç çekişmeli boşanma davasına dönüşür. Çekişmeli boşanma bir “ispat” davasıdır. Mahkemeye, evliliğinizin neden bittiğini ve daha da önemlisi, bu bitişte karşı tarafın kusurlu olduğunu kanıtlamak zorundasınız.

İşte bu noktada, “tek taraflı boşanmak için gerekli evraklar” kavramı, idari belgelerden çıkıp, sizin iddialarınızı kanıtlayacak delillere dönüşür. Bu deliller; bir mesaj kaydı, bir otel faturası, bir darp raporu veya bir tanık beyanı olabilir. Bu nedenle, bu süreçte toplayacağınız her “evrak”, davanızın temel taşı olacaktır.

Tek Taraflı Boşanmak İçin Gerekli Evraklar Nelerdir? Temel Dava Dosyası

Çekişmeli boşanma davası açmaya karar verdiğinizde, mahkemeye fiziksel bir dosya sunmanız gerekir. Bu dosyanın içeriği, davanızın hukuki sınırlarını çizer.

Dava Dilekçesi Davanızın Anayasası Mıdır?

Boşanma davasının en kritik evrakı dava dilekçesidir. Bu belge, sizin mahkemeye sunduğunuz resmi talebinizdir ve davanızın “anayasası” niteliğindedir.

Dava dilekçesi, Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) madde 119’da belirtilen zorunlu unsurları taşımalıdır. Tarafların adları, T.C. kimlik numaraları, adresleri ve davanızın dayandığı boşanma sebebine (örneğin evlilik birliğinin temelinden sarsılması veya zina) ilişkin vakıaların (olayların) net bir şekilde açıklanması gerekir.

En önemlisi, dilekçede tüm talepleriniz (velayet kimde kalacak, ne kadar nafaka istiyorsunuz, maddi ve manevi tazminat talebiniz var mı) açıkça belirtilmelidir.

Bu dilekçenin hazırlanması, davanın geri kalanını doğrudan etkileyen hayati bir hukuki işlemdir. Çünkü Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) uyarınca, dilekçelerin karşılıklı verilmesi aşaması tamamlandıktan sonra, kural olarak iddia ve savunmanın genişletilmesi yasağı başlar. Basitçe söylemek gerekirse, dava dilekçenizde belirtmediğiniz bir olayı (vakıayı) veya bir boşanma sebebini, daha sonra “ıslah” hakkınızı kullanmanız veya karşı tarafın açık rızası dışında davanıza dahil edemezsiniz. Dilekçenizde şiddetten bahsetmemişseniz, tahkikat aşamasında tanıklarınıza şiddet hakkında soru soramazsınız. Bu usul hatası, haklıyken haksız duruma düşmenize neden olabilir.

Boşanma Davası İçin Özel Yetkili Vekaletname Gerekli Midir?

Türkiye’de hiçbir dava türünde avukatla temsil zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak, az önce belirtilen usul kuralları ve hak kayıpları düşünüldüğünde, boşanma gibi teknik davaların avukatsız yürütülmesi tavsiye edilmez.

Davayı bir avukat aracılığıyla yürütmeye karar verirseniz, notere giderek bir vekaletname düzenletmeniz gerekir. Bu noktada kritik bir detay vardır: Diğer davalarda kullanılan “genel dava vekaletnamesi”, boşanma davası açmak için yeterli değildir.

Boşanma davası açabilmek, nafaka talep edebilmek ve boşanmanın fer’ilerine ilişkin işlem yapabilmek için avukatınıza fotoğraflı ve “boşanma davası açmaya” dair özel yetki içeren bir vekaletname vermeniz yasal bir zorunluluktur.

Diğer İdari Evraklar ve Dava Masrafları

Dava dosyanıza eklemeniz gereken diğer idari evraklar arasında kimlik fotokopiniz ve varsa evlilik cüzdanınızın bir örneği bulunur.

Ayrıca, davanın açılabilmesi için mahkeme veznesine “Başvuru Harcı”, “Peşin Harç” ve “Gider Avansı” olarak bilinen yasal masrafların yatırılması şarttır. Bu masraflar, davanız boyunca yapılacak tebligat (bildirim) ücretlerini, tanık ve bilirkişi ücretlerini karşılamak için kullanılır. Bu ödemeler yapılmadan dava dosyanız işlem görmez.

Tek Taraflı Boşanmak İçin Gerekli Evraklar Aslında Nelerdir? Kusuru İspatlayan Deliller

Dava dilekçesi ve idari evraklar, sizin mahkeme kapısından girmenizi sağlar. Ancak davayı kazanmanızı, yani “tek taraflı boşanma” kararını almanızı sağlayacak olanlar, sunacağınız delillerdir. Çekişmeli boşanma, bir kusur yarışıdır ve sizin, karşı tarafın kusurlu olduğunu ispatlamanız gerekir.

Bu “evrakları” (delilleri), boşanma sebeplerine göre tasnif etmek gerekir.

Genel Boşanma Sebebi ve İspat Belgeleri

Türk Medeni Kanunu (TMK) madde 166, en yaygın boşanma sebebi olan evlilik birliğinin temelinden sarsılmasını (şiddetli geçimsizlik) düzenler. Bu, ortak hayatın sürdürülmesinin eşlerden beklenemeyecek derecede çekilmez hale gelmesidir.

Bu sebep soyut bir kavram olduğundan, onu somut olaylarla (vakıalarla) doldurmanız gerekir. Bu davada temel kural, boşanma davasını açan davacının, davalı eşe göre kusursuz veya daha az kusurlu olduğunu kanıtlamasıdır. Eğer mahkeme, davacının daha ağır kusurlu olduğuna kanaat getirirse, davayı reddedebilir.

Bu durumu ispatlamak için gereken temel “evraklar” şunlardır:

• Tanık Beyanları: En önemli delil kaynağıdır. Aile bireyleri, ortak arkadaşlar veya komşular, evliliğinizdeki sorunlara, yaşanan tartışmalara, şiddete veya eşinizin sorumluluklarını ihmal ettiğine dair tanıklık edebilir. Tanık listesinin mahkemeye usulüne uygun ve süresi içinde sunulması hayati önem taşır.
• İletişim Kayıtları: WhatsApp yazışmaları, SMS dökümleri, sosyal medya (Instagram, Facebook) mesajları, eşinizin size yönelik hakaretlerini, tehditlerini, ilgisizliğini veya evlilik birliğine aykırı davranışlarını gösteren güçlü delillerdir.
• Mali Kayıtlar: Eşinizin ailesine karşı ekonomik sorumluluklarını yerine getirmediğini, maaşını aile için harcamadığını, kumar veya benzeri kötü alışkanlıklara sahip olduğunu göstermek için banka kayıtları ve kredi kartı ekstreleri delil olarak kullanılabilir.
• Kolluk ve Mahkeme Belgeleri: Eğer fiziksel veya psikolojik şiddete maruz kaldıysanız, polis veya jandarmaya yaptığınız şikayetlere dair tutanaklar, aldığınız uzaklaştırma veya koruma kararları (6284 Sayılı Kanun kapsamında), evlilik birliğinin sarsıldığını gösteren birinci dereceden resmi evraklardır.

Özel Boşanma Sebepleri ve Toplanması Zorunlu Spesifik Evraklar

Genel boşanma sebebinin (TMK 166) yanı sıra, kanunumuz bazı özel durumları da (TMK 161-165) boşanma sebebi olarak saymıştır. Bu özel sebeplerden birini ispatladığınızda, mahkeme artık kusur araştırması yapmaksızın (bunlar mutlak boşanma sebepleridir) boşanmaya karar verebilir.

Ancak bu davalar, çok spesifik şartlar ve “evraklar” gerektirir. Bir avukatın stratejisi, genellikle davayı “terditli” (kademeli) olarak açmaktır. Yani, “Müvekkilimin öncelikle zina (TMK 161) nedeniyle boşanmasını, eğer bu ispatlanamazsa evlilik birliğinin sarsılması (TMK 166) nedeniyle boşanmasını talep ediyorum” demek, davanızı güvenceye alır.

Zina (Aldatma) Nedeniyle Tek Taraflı Boşanmak İçin Gerekli Evraklar

Zina, eşlerden birinin evlilik birliği devam ederken karşı cinsten bir başkasıyla cinsel ilişkiye girmesidir.

• Hak Düşürücü Süre Uyarısı: Zina (aldatma) nedeniyle boşanma davası açma hakkınız, aldatıldığınızı öğrendiğiniz tarihten itibaren altı ay ve her durumda zina eyleminin üzerinden beş yıl geçmekle düşer. Bu süreler kaçırılırsa, elinizdeki deliller ne kadar güçlü olursa olsun, bu sebeple dava açamazsınız.
• Gerekli Evraklar (Deliller): Zinanın ispatı her türlü delille mümkündür:
  • Otel Kayıtları: Eşinizin başka bir kişiyle aynı otel odasında kaldığını gösteren resmi otel kayıtları, zinanın en güçlü delillerinden biridir. Bu evraklar kişisel olarak temin edilemez; mahkeme aracılığıyla istenir.
  • Fotoğraf ve Video Kayıtları: Eşinizi başka biriyle uygunsuz durumlarda gösteren görsel materyaller delil olabilir. Ancak bu delillerin hukuka uygun yollarla elde edilmiş olması şarttır.
  • Tanık Beyanları: Eşinizi başka biriyle cinsel birliktelik yaşarken gören veya buna güçlü karine oluşturacak şekilde (örneğin, geceyi birlikte geçirdikleri bir eve girdiklerini gören) kişilerin ifadeleri.

Terk Nedeniyle Boşanma ve Zorunlu Noter İhtarı

Eşlerden birinin, evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemek amacıyla haklı bir sebep olmaksızın ortak konutu terk etmesi veya haklı bir neden olmadan ortak konuta dönmemesi bir boşanma sebebidir (TMK 164).

• Evrakın Dava Şartı Olması: Bu dava türü, “tek taraflı boşanmak için gerekli evraklar” sorgusunun en net cevabıdır. Zira bu davada, spesifik bir “evrak” (belge) olmadan davayı açmanız teknik olarak mümkün değildir.
• Gerekli Evraklar ve Şartlar:
  1. Terk eyleminin üzerinden en az altı ay geçmiş olmalıdır.
  2. Terk edilen eşin, terk eden eşe dönmesi için Noter kanalıyla veya mahkeme aracılığıyla bir ihtar (uyarı) göndermesi zorunludur.
  3. Bu ihtar evrakı çok spesifik olmalıdır: Terk eden eşe, dönmesi gereken ortak konutun adresini açıkça belirtmeli, evin anahtarının nerede (örneğin, kapıcıda, komşuda) olduğunu bildirmeli, yol masrafını göndermeli (genellikle PTT havalesiyle) ve bu ihtarı aldığı tarihten itibaren iki ay içinde dönmezse boşanma davası açılacağını net bir dille ifade etmelidir.
  4. Eğer bu ihtarname usulüne uygun hazırlanmazsa veya 6 aylık süre dolmadan gönderilirse, davanız başka bir incelemeye gerek kalmaksızın reddedilir.

Hayata Kast Pek Kötü Muamele Onur Kırıcı Davranış ve Delilleri Nelerdir?

Bu durum, TMK m. 162’de düzenlenen, evliliğin en ağır şekilde ihlal edildiği durumları kapsar. Eşin canına kast edilmesi (öldürme girişimi), sağlığına ağır zarar verecek şekilde fiziksel şiddet uygulanması (pek kötü muamele) veya toplum içinde ağır hakaret ve aşağılamalarla küçük düşürülmesi (onur kırıcı davranış) bu kapsama girer.

• Gerekli Evraklar (Deliller):
  • Darp Raporları ve Adli Tıp Raporları: Fiziksel şiddeti kanıtlayan, hastanelerin acil servislerinden veya Adli Tıp Kurumu’ndan alınmış resmi sağlık raporları davanın temelini oluşturur.
  • Savcılık ve Ceza Mahkemesi Dosyaları: Şiddet, tehdit veya hakaret sonrası yaptığınız şikayetlere dair savcılık soruşturma dosyaları, açılmışsa ceza davasının iddianamesi ve verilmişse mahkumiyet kararları kesin delil niteliğindedir.
  • İletişim Kayıtları: Canınıza kast ettiğini, sizi ağır şekilde tehdit ettiğini veya onurunuza saldırdığını gösteren mesajlar, e-postalar veya sosyal medya içerikleri.

Suç İşleme Haysiyetsiz Hayat Sürme ve İspat Evrakları

TMK m. 163 uyarınca, eşlerden birinin evlilik birliği devam ederken “küçük düşürücü bir suç” (hırsızlık, dolandırıcılık, cinsel suçlar gibi) işlemesi veya “haysiyetsiz hayat sürmesi” (uyuşturucu bağımlılığı, sürekli farklı kişilerle yaşama, kumarbazlık) diğer eş için boşanma sebebi olabilir.

• Şartı: Bu suçun veya yaşam tarzının, diğer eş için ortak hayatı çekilmez hale getirmesi gerekir.
• Gerekli Evraklar (Deliller):
  • Kesinleşmiş Ceza Mahkemesi Kararı: Eşinizin işlediği suça ilişkin “kesinleşmiş” (yani tüm temyiz yollarından geçmiş) bir mahkumiyet kararı, bu davanın en güçlü delilidir.
  • Adli Sicil Kaydı (Sabıka Kaydı):
  • Kolluk Tutanakları: Haysiyetsiz yaşam sürmeye (örneğin, evde sürekli uygunsuz partiler verilmesi, uyuşturucu kullanımı nedeniyle polisin müdahalesi) ilişkin tutanaklar.

Akıl Hastalığı ve Zorunlu Resmi Sağlık Kurulu Raporu

Eşlerden birinin akıl hastası olması (TMK m. 165), tek başına bir boşanma sebebi değildir. Bu hastalığın, diğer eş için ortak hayatı çekilmez hale getirmesi gerekir.

• Evrakın Dava Şartı Olması: Tıpkı “terk” davasındaki ihtarname gibi, bu dava türünde de spesifik bir “resmi evrak” davanın açılabilmesi için zorunlu bir şarttır.
• Zorunlu Evrak: Davayı açan eş, akıl hastası olan eşin hastalığının “geçmesine olanak bulunmadığının” (yani iyileşemez olduğunun) tam teşekküllü bir devlet hastanesinden alınmış Resmi Sağlık Kurulu Raporu ile ispatlamak zorundadır.
• Yetersiz Evraklar: Depresyon, anksiyete, panik atak gibi geçici veya tedavi edilebilir psikolojik rahatsızlıklara ilişkin tek bir psikiyatrist raporu, bu davayı açmak için kesinlikle yeterli değildir. Raporun, hastalığın kalıcı ve iyileşemez olduğunu net bir şekilde belirtmesi şarttır. Bu evrak olmadan dava reddedilir.
• Diğer Deliller: Tanık beyanları ve diğer tıbbi evraklar ise, bu hastalığın “ortak hayatı çekilmez hale getirdiğini” ispatlamak için kullanılır.

Boşanmanın Sonuçları İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?

Tek taraflı (çekişmeli) bir boşanma davasında, mahkemeden sadece boşanma kararı vermesini istemezsiniz. Aynı zamanda boşanmanın “fer’ileri” yani sonuçları hakkında da taleplerde bulunursunuz. Bu talepleriniz için de ayrı ayrı “evraklar” (deliller) sunmanız gerekir.

Velayet Talebi İçin Gerekli Belgeler

Eğer çiftin ortak çocuğu varsa, mahkeme boşanma kararıyla birlikte çocuğun velayetinin kime verileceğine de karar verecektir. Bu karardaki tek ve mutlak kriter, çocuğun üstün yararıdır.

• Sosyal İnceleme Raporu (SİR): Mahkeme, çocuğun kimde kalacağına karar vermek için genellikle bir pedagog, psikolog veya sosyal hizmet uzmanı görevlendirir. Bu uzmanlar, ebeveynlerle ve çocukla görüşerek, çocuğun yaşam koşullarını inceler ve mahkemeye bir “Sosyal İnceleme Raporu” (SİR) sunar. Hakim, kararını büyük ölçüde bu rapora dayandırır. Bu rapor için bir ücret ödenmesi gerekebilir.
• SİR Uzmanına Sunulacak Evraklar: Sizin bu rapora (ve mahkemeye) sunmanız gereken evraklar, çocuğa daha iyi bir gelecek sunacağınızı kanıtlayan belgelerdir: Çocuğun kendine ait bir odasının olduğunu gösteren fotoğraflar, okul kayıtları, sağlık takip dosyaları, sosyal aktivite belgeleri.
• Kusur Delillerinin Etkisi: Eğer karşı tarafın şiddet uyguladığını, haysiyetsiz bir hayat sürdüğünü, uyuşturucu bağımlısı olduğunu veya ağır bir akıl hastalığı bulunduğunu ispatlayan evraklarınız (darp raporu, sabıka kaydı, sağlık kurulu raporu) varsa, bu evraklar aynı zamanda o kişinin velayet için uygun olmadığını da kanıtlayan en güçlü delilleriniz olacaktır.

Nafaka Taleplerini Destekleyen Evraklar

Nafaka, boşanma davasının en önemli mali sonuçlarından biridir. Üç tür nafaka talep edilebilir:

1. Tedbir Nafakası: Dava süresince sizin ve çocuklarınızın geçimini sağlamak için talep edilir.
2. Yoksulluk Nafakası: Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek olan, kusursuz veya daha az kusurlu eş için talep edilir.
3. İştirak Nafakası: Velayeti almayan eşin, çocuğun bakım, eğitim ve sağlık gibi giderlerine “gücü oranında” katılmasıdır.

• Gerekli Evraklar (Mali Durum Araştırması): Nafaka taleplerinizi ve miktarını ispatlamak için gereken evraklar şunlardır:
  • Kendi Giderlerinize Dair Belgeler: Kira kontratı, faturalar, temel ihtiyaç harcamaları.
  • Çocuğun Giderlerine Dair Belgeler: Okul taksit faturaları, servis ücretleri, özel ders ücretleri, sağlık harcamaları, kıyafet ve gıda masrafları.
  • Karşı Tarafın Gelir Belgeleri: Eşinizin gelir durumunu (maaş bordrosu, SGK hizmet dökümü, kira gelirleri, şirket kayıtları) gösteren belgeler. Mahkeme, bu belgeleri (SGK, bankalar, tapu) ilgili kurumlardan talep edecektir.
  • Kusur Belgeleri: Yoksulluk nafakası alabilmeniz için karşı tarafın kusurlu olduğunu (veya sizin daha az kusurlu olduğunuzu) ispatlamanız şarttır. Dolayısıyla, zina, şiddet veya terk gibi durumları kanıtlayan tüm deliller, aynı zamanda sizin yoksulluk nafakası talebinizin de “evrakı” niteliğindedir.

Maddi ve Manevi Tazminat Evrakları

Boşanmaya neden olan olaylar nedeniyle, kusursuz veya daha az kusurlu olan eş, diğer eşten maddi ve manevi tazminat talep edebilir.

• Maddi Tazminat: Mevcut veya beklenen menfaatlerinizin boşanma yüzünden zedelenmesi (örneğin, eşinizin geliriyle sürdürdüğünüz yaşam standardını kaybetmek) durumunda talep edilir.
• Manevi Tazminat: Boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik haklarınızın saldırıya uğraması (örneğin, aldatılmak, şiddet görmek, ağır hakarete uğramak) durumunda talep edilir.
• Gerekli Evraklar: Bu talepler için özel bir evraka gerek yoktur. Davanın başından beri topladığınız tüm kusur delilleri (otel kayıtları, darp raporları, hakaret içeren mesajlar, tanık beyanları), doğrudan sizin manevi tazminat talebinizin de temelini oluşturur.

Mal Paylaşımı Davası İçin Toplanacak Evraklar

Çekişmeli boşanma davasıyla ilgili en büyük yanılgılardan biri, mal paylaşımının da aynı dava içinde çözüleceğidir.

• Ayrı Dava Uyarısı: Mal paylaşımı davası (yasal adıyla Mal Rejiminin Tasfiyesi), boşanma davasından ayrı bir davadır. Bu dava, boşanma davasıyla birlikte açılabilir ancak boşanma kararı kesinleşmeden karara bağlanamaz.
• Gerekli Evraklar (Mal Varlığı Tespiti): Bu davada amaç, evlilik birliği içinde (yasal mal rejimi olan “edinilmiş mallara katılma rejimine” göre) edinilen tüm mal varlığını tespit etmektir. Bunun için gerekli evraklar:
  • Tapu kayıtları, araç ruhsatları.
  • Banka hesap dökümleri ve yatırım fonları.
  • Şirket ortaklık belgeleri ve bilançoları.
  • Düğün takılarına (ziynet eşyaları) ilişkin fotoğraflar, videolar ve tanık beyanları.
• Kusurun Finansal Etkisi (TMK 236): Normalde mal paylaşımında kimin kusurlu olduğuna bakılmaz. Ancak kanun (TMK 236/2) buna çok önemli bir istisna getirmiştir: Eğer boşanma sebebi zina veya hayata kast ise, bu özel durumu kanıtlayan “evraklar” (otel kaydı, darp raporu) mal paylaşımı davasında da sunulur ve hakim, kusurlu eşin alacağı payın (katılma alacağının) hakkaniyete uygun olarak azaltılmasına veya kaldırılmasına karar verebilir.

Usul Hukuku Tuzakları: Evrakları Sunamadan Davayı Kaybetmek Mümkün Mü?

“Tek taraflı boşanmak için gerekli evraklara” sahip olduğunuzu düşünebilirsiniz. Elinizde eşinizin aldatmasını kanıtlayan otel faturaları veya şiddetini gösteren darp raporları olabilir. Ancak hukukta, delile sahip olmak yetmez; o delili usulüne uygun ve doğru zamanda sunmak gerekir.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK), dava sürecini katı kurallara bağlamıştır. Bu usul kuralları, bir avukatın en temel uzmanlık alanıdır ve avukatsız yürütülen davalarda en sık hak kaybının yaşandığı yerdir.

Cevap Dilekçesi Süresini Kaçırmanın Sonuçları Nelerdir?

Eğer “tek taraflı boşanma” davası size karşı açıldıysa (davalı sizseniz), dava dilekçesi size tebliğ (bildirim) edildiği andan itibaren iki haftalık kesin süreniz başlar. Bu iki hafta içinde “cevap dilekçesi” vermeniz gerekir.

• Tuzak: Eğer bu iki haftalık süreyi kaçırırsanız, HMK m. 128 uyarınca, davacının dava dilekçesindeki tüm iddialarını inkâr etmiş sayılırsınız. Bu ilk bakışta iyi bir şey gibi görünse de, hukuken bir felakettir. Çünkü bu, sizin artık “savunmanızı genişletemeyeceğiniz” anlamına gelir. Yani, “Evet eşimle tartıştık ama asıl o bana şiddet uyguladı” gibi kendi iddialarınızı (karşı vakıalarınızı) öne süremez, delil gösteremez ve tanık bildiremezsiniz. Davayı, daha başlamadan kaybetme riskiyle karşı karşıya kalırsınız.

Delil Listesi İçin Verilen Kesin Süre Nedir?

Dava dilekçesi ve cevap dilekçesi verildikten sonra (dilekçeler teatisi), mahkeme “ön inceleme duruşması” için gün verir. Hakim, bu duruşmada veya öncesinde size, elinizdeki tüm delilleri (belgeler, tanık adları) sunmanız için genellikle iki haftalık “kesin süre” verir.

• Tuzak: Bu iki haftalık süre, davanızın kaderinin belirlendiği andır. Eğer bu süre içinde bir tanığınızın adını listeye eklemeyi unutursanız veya bir belgeyi (örneğin, bir fotoğrafı) sunmazsanız, o delili bir daha mahkemeye sunamazsınız. Çünkü HMK m. 141 uyarınca iddia ve savunmanın genişletilmesi yasağı başlamıştır. Elinizdeki en güçlü “evrak” bile, süresinde sunulmadığı için çöp haline gelebilir.

Ön İnceleme Duruşması Gerekli Evrakların Tasnif Yeri Midir?

Çekişmeli boşanma davalarındaki ilk duruşma, genellikle “ön inceleme duruşmasıdır”. Birçok kişi bu ilk duruşmada her şeyin konuşulup biteceğini, tanıkların dinleneceğini ve davanın sonuçlanacağını zanneder. Bu, doğru değildir. Çekişmeli davalar nadiren tek celsede biter.

• İlk Duruşmanın Amacı: Bu duruşma, davanın yol haritasının çizildiği teknik bir toplantıdır. Hakim bu duruşmada:
  1. Dava şartlarının (harç, yetki vb.) tam olup olmadığını kontrol eder.
  2. Tarafların hangi konularda anlaşıp (örneğin, boşanma konusunda), hangi konularda anlaşamadığını (örneğin, tazminat konusunda) tespit eder.
  3. Tarafları sulhe teşvik eder (anlaşmaya davet eder).
  4. Anlaşma olmazsa, “tahkikat” (delil toplama) aşamasına geçmeye ve hangi delillerin toplanacağına karar verir.
• Evrakların Toplanma Kararı: Sizin elinizde olmayan “resmi evraklar” (otel kayıtları, banka dökümleri, eşinizin SGK maaş bilgisi) için ilgili kurumlara yazı yazılması (müzekkere) kararı bu duruşmada alınır. Bu duruşmaya eksik veya hazırlıksız girmek, hangi evrakın nereden isteneceğini bilmemek, davanızın aylar, hatta yıllarca uzamasına neden olabilir.

Sonuç: Tek Taraflı Boşanmak İçin Gerekli Evraklar ve Profesyonel Hukuki Destek

Bu makalenin başında sorduğumuz “Tek Taraflı Boşanmak İçin Gerekli Evraklar” sorusuna geri dönelim. Gördüğünüz gibi, “tek taraflı boşanma” (çekişmeli boşanma), doldurulacak bir form listesinden ibaret değildir. Bu süreç; karmaşık bir hukuki analiz, stratejik bir delil toplama faaliyeti ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) katı usul kurallarına tabi bir “hukuki mücadeledir”.

Elinizdeki bir WhatsApp mesajının “delil” olarak kabul edilip edilmeyeceği, bir otel kaydının “hukuka uygun” yolla elde edilip edilmediği veya bir tanık listesinin HMK’daki “kesin sürelere” takılıp takılmayacağı gibi teknik detaylar, davanızın kaderini belirler.

Yapılacak en küçük bir usul hatası, telafisi imkansız hak kayıplarına yol açabilir. Haklıyken davanızı kaybedebilir; velayet, nafaka veya tazminat gibi yasal haklarınızdan mahrum kalabilirsiniz.

Bu karmaşık süreçte hukuki destek almak, özellikle Avukat İstanbul gibi rekabetin ve davaların yoğun olduğu bir metropolde, davanızın kaderini belirleyecektir. Doğru strateji ve eksiksiz bir dosya hazırlığı için Avukat İstanbul ve çevresindeki müvekkillerimize hukuki danışmanlık hizmeti sunmaktayız.

Tek Taraflı Boşanmak İçin Gerekli Evraklar Hakkında Sık Sorulan Sorular

Tek Taraflı Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?

Anlaşmalı boşanma davaları, şartları tamamsa, genellikle tek celsede ve birkaç hafta içinde sonuçlanır. Ancak “tek taraflı boşanma” yani çekişmeli boşanma davası, çok daha uzun sürer. Dilekçeler aşaması, ön inceleme, delillerin toplanması (tanıkların dinlenmesi, bilirkişi raporları), duruşmalar (genellikle 3 ila 6 duruşma arası) ve kararın yazılması gibi aşamalar, yerel mahkemede davanın 1,5 ila 3 yıl arasında sürmesine neden olabilir. Eğer karar verildikten sonra taraflardan biri “istinaf” veya “temyiz” gibi üst mahkeme yollarına başvurursa, davanın tamamen kesinleşmesi 4 ila 6 yılı bulabilir.

Tek Taraflı Boşanma Davası Masrafları Ne Kadardır?

Çekişmeli boşanma davası masrafları birkaç kalemden oluşur. Başlangıçta ödenen maktu harçlar, tebligat giderleri ve dosya masrafları vardır. Yargılama sırasında tanık sayısı, tebligat sayısı ve özellikle “bilirkişi” (örneğin, mal paylaşımı veya velayet için) gerekip gerekmemesine göre bu masraflar artabilir. Avukatlık ücretleri ise, Türkiye Barolar Birliği tarafından belirlenen Asgari Ücret Tarifesi’nin altında olmamak kaydıyla, davanın karmaşıklığına, harcanacak emeğe ve sürece göre belirlenir.

Davaya Gitmezsem Ne Olur?

Bu, avukatınızın olup olmamasına göre değişir. Anlaşmalı boşanmada, her iki tarafın da duruşmaya bizzat gelmesi ve boşanma iradesini hakime sözlü olarak beyan etmesi zorunludur. Ancak çekişmeli boşanma davasında, sizi temsil eden bir avukatınız varsa, sizin duruşmalara gelme zorunluluğunuz yoktur; avukatınız sizi temsil eder. Eğer bir avukatınız yoksa; davacı olarak duruşmayı takip etmezseniz davanız “müracaata bırakılır” (işlemden kaldırılır). Davalı olarak duruşmaya gitmezseniz, dava sizin yokluğunuzda devam eder, bu da savunma hakkınızı etkin bir şekilde kullanamamanıza ve iddiaları çürütememenize neden olur.

Eşim Boşanmak İstemiyor Yine de Boşanabilir miyim?

Evet. Bu makalenin tamamı bu sorunun cevabıdır. “Tek taraflı boşanma” (çekişmeli dava), tam da bu durum için vardır. Eşiniz boşanmak istemese veya davaya hiç cevap vermese dahi, siz boşanmakta haklı olduğunuzu, yani eşinizin kusurlu olduğunu (şiddetli geçimsizlik, zina, terk vb.) yasal delillerle mahkemede ispatlarsanız, hakim eşinizin iradesine bakmaksızın boşanmanıza karar verecektir. Önemli olan diğer eşin “isteği” değil, sizin “ispat gücünüzdür”.

Hangi Evraklar Hukuka Aykırı Delil Sayılır?

Bu, davalardaki en hassas konulardan biridir. Eşinizin haberi olmaksızın evde gizlice ses kaydı almak, telefonuna casus yazılım yüklemek, kilitli olan özel günlüğünü veya dolabını kırarak elde ettiğiniz belgeler, “hukuka aykırı delil” sayılır. Bu tür deliller mahkemede dikkate alınmayacağı gibi, bu eylemleriniz nedeniyle hakkınızda “özel hayatın gizliliğini ihlal” veya “haberleşmenin gizliliği” gibi suçlardan ceza davası açılabilir. Ancak Yargıtay içtihatları, “ortak alanda” bırakılmış (kilitli olmayan, ortada duran) bir eşyadan, telefondan veya bilgisayardan elde edilen ya da “tesadüfen” (spontane) gelişen bir olayda elde edilen deliller konusunda daha esnek olabilmektedir. Bu ayrım çok teknik olup, tek taraflı boşanmak için gerekli evraklar arasından hangisinin hukuka uygun olup olmadığına bir avukatla karar verilmesi şarttır.