Miras Paylaşma Sözleşmesi
Bu makalemizde sizlere miras paylaşma sözleşmesi hakkında genel bilgilendirmelerde bulunacağız. Miras taksim sözleşmesinin önemli bir konu olması sebebiyle makalemizi dikkatle okumanızı öneririz.
Miras Paylaşma Sözleşmesi Nedir?
Miras taksim sözleşmesi diğer adıyla miras paylaşım sözleşmesi geçerli olduğu sürece tüm mirasçıları bağlayan ve terekede yer alan malların taksiminde resmi sonuçlar doğuran sözleşmedir. Miras paylaşım sözleşmesi Türk Medeni Kanunu’nun 676. maddesinde düzenleme altına alınmıştır. İlgili kanuna göre:
TMK madde 676:
Mirasçılar arasında payların oluşturulması ve fiilen alınması veya aralarında yapacakları paylaşma sözleşmesi mirasçıları bağlar.
Paylaşma sözleşmesiyle mirasçılar, tereke mallarının tamamı veya bir kısmı üzerindeki elbirliği mülkiyetinin miras payları oranında paylı mülkiyete dönüştürülmesini de kabul edebilirler.
Paylaşma sözleşmesinin geçerliliği yazılı şekilde yapılmasına bağlıdır.
Miras Paylaşım Sözleşmesine Tüm Mirasçılar Katılmak Zorunda Mıdır?
Miras paylaşma sözleşmesinden bahsedebilmek için tüm mirasçıların sözleşmeye katılması gerekmektedir. Eş deyişle paylaşma sözleşmesi tüm mirasçıların katılımıyla mümkün olur. Mirasçılar arasında payların oluşturulması ve fiilen alınması işlemi ile aralarında yaptıkları miras paylaşma sözleşmesi tüm mirasçıları bağlar. Fakat burada en önemli husus yukarıda da belirttiğimiz üzere sözleşmeye tüm mirasçıların katılması gerekmektedir. Tüm mirasçıların katılmadığı paylaşma sözleşmesi geçerli değildir. Miras taksim sözleşmesi vekaleten yapılabilir mi? Önemle belirtmek isteriz ki miras paylaşım sözleşmesini mirasçılar temsilcileri aracılığıyla da yapabilirler.
Miras Taksim Sözleşmesi Şekil Şartı
Miras taksim sözleşmesine konu şey tapuda kayıtlı taşınmaz mallar ise sözleşmenin yazılı şekilde yapılması yeterlidir. En çok karşılaştığımız sorulardan birisi miras taksim sözleşmesinin tapu sicilinde resmi şekilde yapılmasının zorunluluk olup olmadığı hususudur. Önemle belirtmek isteriz ki tapuda kayıtlı taşınmaz mallar ise sözleşmenin yazılı şekilde yapılması yeterli olup ayrıca tapu sicilinde resmi şekilde yapılması zorunluluğu yoktur. Bu husus 10.12.1952-2/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında da belirtilmiştir. İlgili İçtihadı Birleştirme Kararına göre mirasa dahil uyuşmazlıkların taksimi mirasçılar arasında yapılacak sözleşmenin geçerli olması için yalnız yazılı olmasının yeterli olup, bu akdin ayrıca tapu memuru huzurunda resmi senede bağlanması zorunlu değildir. Miras taksim sözleşmesinin yazılı şekilde yapılmasının istisnası tapusuz taşınmazlardır. Bu hususu aşağıda detaylı şekilde açıkladık.
Miras Taksim Sözleşmesi Noterde Mi Yapılır?
Miras taksim sözleşmesi noter de yapılmak zorunda mıdır sorusu sık sık sorulmaktadır. 26.11.1980 – 5/3 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına göre miras paylaşım sözleşmesinin geçerli olabilmesi için noterce düzenlenmesi zorunlu değildir. Notere başvurulduğunda resmi senet şeklinde işlem yapılması gerekmektedir. Dolayısıyla miras paylaşım sözleşmesinin geçerli olabilmesi için resmi senet şeklinin uygulanmasına gerek yoktur. Miras paylaşım sözleşmesinin mahkeme yahut herhangi bir merci tarafından onaylanmasına gerek yoktur.
Paylı Mülkiyete Tabi Taşınmazlarda Miras Taksim Sözleşmesi Yapılabilir Mi?
Önemle belirtmek isteriz ki TMK madde 676’a uygun şekilde miras payının devri ancak elbirliği halindeki mülkiyette söz konusu olur. Paylı mülkiyette miras taksim sözleşmesi yapılamaz. Eş deyişle anılan yasa hükmünün uygulanması paylı mülkiyete tabi taşınmazlarda mümkün değildir. (Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 04.11.2008 – 5078/5487)
Terekeye Dahil Olmayan Mallar İçin TMK Madde 676 Uygulanabilir Mi?
Terekeye dahil olmayan taşınmazlar hakkında yapılan miras paylaşma sözleşmesi için TMK madde 676 hükmü uygulanmaz. Çünkü TMK madde 676’da yer verilen kural terekenin bölüştürülmesidir. Bu sebeple tereke malları kapsamı dışındaki mallara ilişkin gerçekleştirilecek sözleşmeler TMK madde 676’nın amaçladığı sözleşme niteliğinde değildir. Başka bir deyişle miras paylaşma sözleşmesinin geçerli olabilmesi için paylaşma konusu şey miras bırakana ait olmalıdır.
Tapusuz Taşınmazlar Hakkında Miras Taksim Sözleşmesi Yapılabilir Mi?
Miras paylaşma sözleşmesi kapsamına tapusuz taşınmazlar da girebilir. Başka bir deyişle miras bırakandan kalan tapusuz taşınmazlarda dahil olmak üzere tüm taşınmazların mirasçılar arasında paylaşımına ilişkin olmak üzere yazılı sözleşme düzenlenebilir. Böyle bir sözleşme geçerli olacaktır. Ancak tapusuz taşınmaza ilişkin yapılacak miras taksim sözleşmesi miras bırakanın ölümünden sonra, kadastrodan önce yapıldığına göre bu taksim sözleşmesinin varlığının tanık beyanıyla kanıtlanması mümkündür. Böyle bir halde TMK madde 676 hükmüne göre kadastro işlemlerinden sonra tapulu taşınmazlar için aranan miras paylaşım sözleşmesinin yazılı şekilde yapılması gerektiğine ilişkin kural uygulanmaz.
Miras Taksim Sözleşmesi İzale-i Şuyu İlişkisi
Mirasçılar arasında miras paylaşım sözleşmesi yapılmış ise artık terekedeki mallar için ortaklığın giderilmesi davası açılamayacaktır. Bu hususu ayrıntılarıyla anlattığımız “İzale-i Şuyu Engelleme” adlı makalemizden okuyabilirsiniz. Peki bu durumda hissedarlar ne yapacaktır? Artık bu durumda miras taksim sözleşmesi ile tapu devri yapılması yoluna gidilmesi gerekecektir. Miras taksim sözleşmesinin yapılmasından sonra ilgililer ancak paylaşma sözleşmesine dayanarak miras taksim sözleşmesine konu taşınmazlar bakımından tescile zorlama davası açabilirler. Çünkü yapılan miras paylaşma sözleşmesi taraflar arasında bağlayıcıdır.
Son Olarak Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bu makalemizde sizlere miras paylaşma sözleşmesi diğer bir adıyla miras taksim sözleşmesi nedir, miras taksim sözleşmesini kimler yapar, miras taksim sözleşmesini yaparken tüm mirasçılar katılmak zorunda mıdır, miras taksim sözleşmesinin şekil şartı nedir, miras taksim sözleşmesi noterde mi yapılır vb. soruların cevapları hakkında sizlere açıklamalarda bulunduk. Miras paylaşma sözleşmesi içerisinde birçok hukuki ayrıntıyı içermesi bakımından muhakkak uzman desteği alınarak hazırlanmalıdır. Aksi halde telafisi imkansız zararlar ile karşı karşıya kalınacaktır. İstanbul’da faaliyet gösteren Çelik & Baştürk Hukuk Ve Danışmanlık Ofisimiz bünyesindeki miras hukuku avukatlarına ile internet sayfamızdaki iletişim bilgileri kısmından ulaşabilirsiniz.
Miras Taksim Sözleşmesi Yargıtay Kararları
Paylı Mülkiyete Tabi Taşınmazlar İçin Miras Taksim Sözleşmesi Yapılamaz
“…taşınmaz, paylaşım tarihinde paylı mülkiyet esasına göre tescillidir. TMK’nın 676. maddesine uygun miras payının devri ancak elbirliği halindeki mülkiyette söz konusu olur. Paylı mülkiyette anılan kanun maddesinin uygulanması olanağı yoktur…” ( Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, 04.11.2008 Tarih, 2008/5078 E. 2008/5487 K.)
Tapusuz Taşınmazlar Hakkında Miras Taksim Sözleşmesi Yapılabilir
“…Tarafların murisi Saadettin Özel 11.02.1987 tarihinde vefat etmiş olup, taraflar arasındaki miras taksim sözleşmesi dinlenen davalı tanıklarının beyanlarına göre, 2007 yılında yapılan kadastro çalışmalarından önce vaki olmuştur. 3402 sayılı Kadastro Kanununun 15/1-3 maddesine göre, tapuda kayıtlı olmayan taşınmaz malların aynı Kanunun 14. maddesi gereğince belirlenen zilyetleri arasında taksim edildikleri belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla sabit olduğu taktirde bu mallar taksim gereğince zilyetleri adına tespit olunur. Taksim murisin ölümünden sonra kadastrodan önce tapusuz taşınmazlar üzerinde yapıldığına göre, bu taksimin varlığının şahit beyanlarıyla ispatı mümkündür. Mahkemenin TMK.nun 676/son maddesine göre, kadastro işlemlerinden sonra tapulu taşınmazlar için vaki olacak miras taksim sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılması gerektiğine ilişkin kanun hükmü gözönünde bulundurularak davanın reddine karar verilmiş olmasında isabet bulunmamaktadır. Taraflar arasında miras taksimi yapıldığına ve taşınmazın davalı …’e kaldığı anlaşıldığına göre, davanın reddine karar vermek gerekirken, kabulüne karar verilmiş olması doğru olmamıştır…” ( Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, 23.02.2012 Tarih, 2011/4810 E. 2012/1143 K.)
Miras Paylaşım Sözleşmesi Bütün Mirasçıların Katılımı İle Yapılmalıdır
“…Mirasçılar arasında payların oluşturulması ve fiilen alınması veya aralarında yapacakları paylaşma sözleşmesi mirasçıları bağlar. Paylaşma sözleşmesiyle mirasçılar, tereke mallarının tamamı veya bir kısmı üzerindeki elbirliği mülkiyetinin miras payları oranında paylı mülkiyete dönüştürülmesini de kabul edebilirler. Paylaşma sözleşmesinin geçerliliği yazılı şekilde yapılmasına bağlıdır. Mirasçıların aralarında yapacakları paylaşma sözleşmesi kendilerini bağlar. Paylaşma sözleşmesinin geçerli olabilmesi için paylaşma konusu şeyin mirasbırakana ait olması gerekir. Paylaşma sözleşmesinin yazılı şekilde yapılmış olması ve bütün mirasçıların katılması zorunludur. Bütün mirasçıların katılmadığı paylaşma sözleşmeleri geçersizdir…” (Yargıtay 14. Hukuk Dairesi, 23.06.2010 Tarih, 2019/4447 E. 2020/3929 K.)
“…Öncelikle, şu ifade edilmelidir ki, taksim sözleşmesinin geçerli olabilmesi için miras bırakanın ölümünden sonra bütün mirasçıların veya temsilcilerinin iradelerinin birleşmesi asıldır. Bir başka ifadeyle, tüm mirasçıların veya temsilcilerinin bir araya gelerek taşınmazları paylaşıp herbirinin kendi payına düşeni aldığı ve diğer mirasçıların paylarına düşenler bakımından da karşılıklı olarak vazgeçtikleri açık ve kesin şekilde belirlenmedikçe taksimin sabit olduğu kabul edilemez. İşte bunun içindir ki, gerek Türk Medeni Kanunu’nun 676/2. maddesi hükmünde ve gerekse 10.12.1952 tarihli ve 2/4 Sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında taksim sözleşmesinin tüm mirasçıların katılımı ve yazılı olması taksimin geçerliliği için yeterli kabul edilmiştir…” (Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, 05.03.2020 Tarih, 2016/13014 E. 2020/2242 K.)
