Bu makalemizin konusu “Anlaşmalı Boşanma Mahkeme Masrafları” olup bu hususta detaylı açıklamalarda bulunacağız. Anlaşmalı boşanma süreci, tarafların boşanma şartlarında uzlaşması sayesinde genellikle daha kısa ve kolay ilerler. Yine de, bu davanın açılması ve yürütülmesi sırasında oluşacak yargılama giderleri, tarafların göz önünde bulundurması gereken önemli bir konudur. Sürecin sorunsuz işlemesi ve ileride beklenmedik sürprizlerle karşılaşmamak için mahkeme masraflarının detaylarına hâkim olmak büyük önem taşır.
Bununla birlikte, Anlaşmalı Boşanma Mahkeme Masrafları sadece harç bedelinden ibaret değildir. Tebliğ, posta, dosya düzenlemesi, geçici hukuki koruma tedbirleri ve daha birçok kalem, yargılama giderlerinin kapsamına girer. İşte bu detaylar, anlaşmalı boşanma davası sürecinde bilinmesi gereken kritik bilgileri oluşturur.
İçindekiler
ToggleYargılama Giderlerinin Tanımı ve Kapsamı
Mahkeme sürecinde ortaya çıkan tüm hukuki ve idari masraflar, yargılama giderleri başlığı altında toplanır. Anlaşmalı Boşanma Mahkeme Masrafları söz konusu olduğunda, harçlar ve posta giderleri gibi kalemlerin yanı sıra daha pek çok farklı gider kalemi de bu kapsama dâhil olur. Örneğin, davada kullanılan belgelerin düzenlenmesi, geçici hukuki koruma tedbirlerine ilişkin ödemeler, protesto, ihbar ve ihtarname masrafları ile vekâletnameye ilişkin giderler de yargılama giderlerinden sayılır.
Taraflar, kendi avukatlarını vekil tayin ederlerse avukatlık ücreti de söz konusu olabilir. Bununla birlikte avukatlık ücreti, genellikle avukat ile müvekkil arasında yapılan sözleşmeye göre belirlenir ve yargılama giderlerinden ayrışabilir. Yargılama giderleri daha çok mahkeme sürecinde resmî kurumlar nezdinde yapılan harç, vergi ve ücretlerle ilgili kalemler olarak karşımıza çıkar.
Tebliğ ve Posta Giderleri (HMK Madde 323 f. 1/b)
Anlaşmalı boşanma davası sürecinde, tebliğ ve posta giderleri önemli bir maliyet unsuru olabilir. Tebligat işlemlerinin doğru adreslere yapılması ve evrakların zamanında gönderilmesi için posta masraflarının karşılanması gerekir. Bu giderler, Anlaşmalı Boşanma Mahkeme Masrafları kapsamında değerlendirildiği için masrafları karşılamakla yükümlü olan taraf tarafından ödenir. Taraflar, anlaşmalı boşanmada çoğunlukla masrafları nasıl paylaşacakları konusunda da uzlaştıklarından, bu aşamada oluşacak maliyetler genellikle önceden belirlenmiş olur.
Yargılama gideri haksız çıkan taraftan alınır (HMK md. 326). Karar ve ilam harcı, dava nedeniyle yapılan tebliğ ve posta giderleri de yargılama giderlerindendir (HMK md. 323/1-a-b). Mahkemece kadının karşı davası kabul edildiği halde; bu dava için yapılan harç, tebligat, posta gideri gibi yargılama giderlerinden davacı-karşı davalı tarafın sorumlu tutulması gerekirken, bu davada masraf yapılmadığı gerekçesiyle yargılama giderleri konusunda karar verilmesine yer olmadığına şeklinde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir. (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 2015/3019 E. 2015/17447 K.)
Dosya ve Evrak Giderleri (HMK Madde 323 f. 1/c)
Dava süresince dosyaya eklenen her türlü belge ve evrak, belirli bir düzen ve kayıt altına alınma prosedürüne tabidir. Bu kapsamda, dosya düzenleme ve sair evrak giderleri de yargılama giderleri arasında yer alır. Anlaşmalı boşanma sürecinde, hâkimin talep ettiği ek belgeler veya farklı kurumlardan alınması gereken resmi evraklar için ödenen ücretler de taraflar tarafından karşılanması gereken kalemlerdendir.
Bu tür masraflar, davanın başında ya da devam eden süreç içerisinde ortaya çıkabilir. Anlaşmalı Boşanma Mahkeme Masrafları içindeki bu kalem, dava dosyasının tam ve eksiksiz şekilde hazırlanmasını sağlamak amacıyla oldukça önemlidir.
Geçici Hukuki Koruma Tedbirleri ve Diğer Prosedür Ücretleri (HMK Madde 323 f. 1/ç)
Mahkeme, önleyici veya koruyucu tedbirlerin alınması gerektiğine karar verdiğinde, geçici hukuki koruma tedbirleri söz konusu olabilir. Örneğin, tedbir nafakası, mal paylaşımı ile ilgili tedbirler ya da çocukla kişisel ilişki kurulması gibi durumlarda ek masraflar gündeme gelebilir. Bu tedbirlerin alınması, bazen ek başvuru ücretleri veya farklı resmî işlemler gerektirebilir.
Ayrıca, protesto, ihbar, ihtarname düzenlenmesi gibi hukuki işlemlerle ilgili giderler de yargılama giderleri içerisinde değerlendirilir. Anlaşmalı Boşanma Mahkeme Masrafları açısından bu giderlerin paylaşımı, genellikle tarafların uzlaşmasına dayalıdır. Ancak uzlaşma sağlanamayan durumlarda mahkeme, masrafları hangi tarafın ödeyeceğine karar verir.
Davadan önce yaptırılan delil tespitine ilişkin dosya, asıl dava dosyasının eki sayılır ve onunla birleştirilir (HMK.m. 405). Geçici hukuki koruma tedbirleri için sarf edilen giderler de yargılama giderlerine dahildir (HMK. m. 323/1-ç). Görülmekte olan bir dava içinde olmamak koşuluyla, delil tespiti yaptıran yararına bu iş için Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin ikinci kısmının birinci bölümünün 1-a maddesi uyarınca 300 lira vekâlet ücreti tayini gerekir. O halde, vekili vasıtasıyla davadan önce delil tespiti yaptırmış olan davacı yararına yukarıda gösterilen miktardaki vekâlet ücretinin de, yargılama giderleri kapsamına dahil edilerek davalıdan tahsiline karar verilmesi gerekirken, bu hususun nazara alınmaması da doğru olmamıştır. (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 2014/11934 E. 2014/25373 K.)
Resmî Kurumlardan Alınan Belgeler (HMK Madde 323 f. 1/f)
Anlaşmalı boşanma sürecinde, birçok belgeyi ilgili resmî kurumlardan temin etmek gerekebilir. Bu belgeler için ödenen harç, vergi, ücret ve sair giderler de yargılama giderleri arasında sayılır. Kimlik belgelerinin ya da nüfus kayıt örneklerinin temini, tapu kayıtlarının alınması veya başka resmî evrakların düzenlenmesi gibi işlemler için ödenen ücretlerin tamamı mahkeme masraflarına eklenir.
Bu nedenle, Anlaşmalı Boşanma Mahkeme Masrafları konusunda bütçe planlaması yaparken resmî kurumlara yapılacak ödemeler de göz önüne alınmalıdır. Her bir belgenin ücreti ve masrafları, ilgili kurumun tarifesine göre farklılık gösterebilir.
Baro Pulu ve Vekâletname Harçları (HMK Madde 323 f. 1/f)
Dava bir avukat aracılığıyla takip ediliyorsa, baro pulu ve vekâletname harcı gibi giderler de ortaya çıkabilir. Yargıtay kararlarında da açıkça belirtildiği üzere, bu kalemler yargılama giderleri kategorisinde değerlendirilir. Taraflar anlaşmalı boşanma davası için avukat tutmayı tercih ettiğinde, söz konusu harçlar ve baro pulu bedeli mahkeme masraflarına eklenir.
Seyahat ve Konaklama Giderleri (HMK Madde 323 f. 1/g)
Tarafların avukatla temsil edilmeleri zorunlu değildir. Ancak mahkemeye bizzat gelmeleri istenirse, seyahat ve konaklama masrafları da yargılama giderleri olarak kabul edilebilir. Eğer taraflar vekil ile takip edilmeyen bir davada hazır bulunmak zorundalarsa, hâkim kanun uyarınca günlük harcırah ve yol masraflarının makul oranda karşılanmasına karar verebilir.
Ayrıca, davayı avukat aracılığıyla takip etse bile mahkemece bizzat dinlenmek, isticvap olunmak veya yemin etmek için tarafın çağrılması söz konusu olabilir. Bu durumda oluşacak konaklama ve yol masrafları da mahkeme giderlerine dâhil edilir. Anlaşmalı Boşanma Mahkeme Masrafları bu nedenle, tarafların davaya katılım düzeyine ve mahkemenin takdirine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
Hâkim Tarafından Resen Başvurulan Deliller ( HMK Madde 325)
Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edemeyeceği bir dava veya işlemde, hâkim resen delil toplanmasına karar verebilir. Bu durumda delillerin temini için gerekli ücretler de yargılama giderleri arasında sayılır. Mahkeme, bu masrafların bir haftalık süre içinde hangi taraf ya da taraflarca ödeneceğini tespit eder.
Belirlenen avans ücreti zamanında yatırılmazsa, masraflar Hazineden ödenebilir ve ileride ödemesi gereken taraftan tahsil edilir. Böylece, dava sürecinin aksamaması ve delil toplama faaliyetinin devam edebilmesi sağlanır. Anlaşmalı Boşanma Mahkeme Masrafları içinde bazen beklenmedik kalemler çıkabileceğinden, yargılama sürecinin en başında bir avans ödemesi hazırlığı yapmak faydalı olabilir.
Sonuç
Anlaşmalı Boşanma Mahkeme Masrafları, davanın hızlı ve sorunsuz şekilde neticelenmesi için mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. Tebliğ ve posta giderlerinden dosya düzenleme ücretlerine, baro pulundan geçici hukuki koruma tedbirlerine kadar geniş bir yelpazeyi kapsayan yargılama giderleri, tarafların anlaşmaya vardığı detaylara göre farklı şekillerde paylaşılabilir. Hâkim, belirli durumlarda masrafların kim tarafından ödeneceğine kendisi de karar verebilir.
Tarafların anlaşmalı boşanma sürecine girerken bu masraflar hakkında detaylı bilgi sahibi olmaları, hem bütçe planlaması yapmalarına hem de hukuki işlemleri doğru şekilde yürütmelerine yardımcı olur. Masrafların net bir şekilde belirlenmesi, uzlaşmanın başarısını da destekler. Çelik & Baştürk Hukuk ve Danışmanlık Ofisi olarak “Anlaşmalı Boşanma Mahkeme Masrafları” konusunda destek sunuyoruz. Av. Tolga ÇELİK ve Av. M. Nur BAŞTÜRK olarak müvekkillerimizin her aşamada yanındayız.
Sık Sorulan Sorular
Anlaşmalı boşanmada mahkeme masraflarını kim öder?
Taraflar, masrafların paylaşımı konusunda anlaşmaya varabilir. Genellikle masraflar, anlaşmalı boşanma protokolünde belirtildiği üzere belirlenir. Hâkim, gerekli görürse masrafların nasıl ödeneceğine re’sen karar verebilir.
Mahkeme giderleri avukatlık ücretini de kapsar mı?
Yargılama giderleri ile avukatlık ücreti birbirinden farklı kalemlerdir. Baro pulu ve vekâletname harcı gibi giderler yargılama gideri sayılır. Ancak avukatlık ücreti, müvekkil ile avukat arasındaki sözleşmeye bağlıdır.
Tebligat ve posta masrafları çok yüksek olur mu?
Bu masraflar, dosyanın kapsamına, gönderilmesi gereken tebliğ sayısına ve adres durumlarına göre değişir. Genellikle büyük bir mali külfet oluşturmaz; ancak her hâlükârda Anlaşmalı Boşanma Mahkeme Masrafları dahilinde dikkate alınması gerekir.
Resen delil toplama giderleri nasıl ödenir?
Hâkim, kimin veya hangi oranda tarafların bu masrafları ödeyeceğine karar verir. Bir haftalık süre içinde ödemeler yapılmazsa, giderler Hazineden karşılanır ve sonradan yükümlü taraftan tahsil edilir.
Seyahat ve konaklama ücretlerini almak mümkün mü?
Avukat tutmadan davayı takip eden ya da mahkemece bizzat dinlenmesi gereken taraflar, hâkimin takdirine göre seyahat ve konaklama masraflarını yargılama gideri olarak talep edebilir. Bu hak, yasal mevzuat çerçevesinde değerlendirilir.